اقتصاد ایران در نخستین سال فعالیت دولت یازدهم به کدام سمت حرکت کرد؟

اقتصاد ایران در نخستین سال فعالیت دولت یازدهم به کدام سمت حرکت کرد؟/ از آزادشدن دلارهای نفتی و رسیدن بازار ارز به ثبات تا تحقق زودهنگام وعده تورمزمانی که حجت الاسلام حسن روحانی به عنوان رئیس جمهور ایران انتخاب شد بسیاری از کارشناسان و مردم به آینده اقتصاد ایران خوشبین شدند و امیدوار بودند با روی کار آمدن دولت تدبیر و امید اقتصاد کشور از بحرانی که دچار آن شده است نجات یابد.

هم اکنون دولت تدبیر و امید در حالی یکساله شده که خبری از نوسان های فراوان در بازارهای محتلف اقتصادی نیست و اقتصاد ایران روزهای آرامی را سپری می کند و زمان بررسی نخستین کارنامه اقتصادی دولت فرا رسیده است.

دولت یازدهم در شرایطی فعالیت خود را آغاز کرد که اقتصاد ایران روزهای خوبی را سپری نمی کرد و نرخ تورم تا ۳۶ درصد و نرخ دلار تا ۳۶۰۰ تومان افزایش یافته بود و نرخ رشد اقتصادی در انتهای سال ۹۱ به منفی ۵.۸ درصد رسیده بود و کارشناسان سخت ترین حوزه پیش روی دولت را حوزه اقتصاد عنوان می کردند.

اما دولت یازدهم با وعده هایی همچون حل مشکل مسکن، احیا سازمان مدیریت، بازگشت انضباط به اقتصاد، بازگشت رونق اقتصادی، بهبود فضای محیط کسب و کار، اصلاح قانون هدفمندی یارانه ها، سرمایه گذاری درآمد حاصل از صادرات نفت در طرح های توسعه کشاورزی، برقراری آرامش در بازارهای مختلف و تکمیل پروژه پارس جنوبی فعالیت خود را آغاز کرد.

موضوع برقراری انضباط در اقتصاد یکی از وعده های دولت در این حوزه بود که تا کنون دولت در این زمینه عملکرد مناسبی داشته و نمونه بارز آن نیز ارائه لایحه بودجه در موعد مقرر و همچنین انجام به موقع قوانین مختلف اقتصادی همچون اصلاحیه قانون هدفمندی یارانه ها بوده است.

یکی از اصلی ترین مشکلات اقتصادی که دولت یازدهم بر آن تاکید داشت موضوع مقابله با نرخ تورم بود که رئیس جمهور وعده رسیدن به نرخ تورم ۲۵ درصد در پایان سال ۹۳ را مطرح کرده بود. هم اکنون در حالی که یکسال از آغاز فعالیت دولت یازدهم سپری می شود بر اساس گزارش های مرکز آمار در یکسال گذشته نرخ تورم تا مهر ماه روند افزایش داشته و به ۳۶.۲ درصد رسیده و از آبان ماه روند حرکتی نرخ تورم تغییر کرده و در پایان سال گذشته به ۳۲.۱ درصد رسیده است.

همچنین کاهش نرخ تورم در سال ۹۳ نیز ادامه داشته و از ۳۰.۱ درصد در فروردین ماه به ۲۴.۲ درصد در تیر ماه رسیده است و بر همین اساس نرخ تورم از زمان آغاز فعالیت دولت یازدهم در مرداد ماه گذشته تا کنون ۱۰.۹ درصد کاهش داشته است.

یکی دیگر از اتفاق هایی که در یکسال گذشته در بخش اقتصاد رخ داده بازگشت ثبات نسبی به بازارهای مختلف از جمله بازار ارز بوده است. بازار ارز که پیش از انتخابات ریاست جمهوری یازدهم با نوسان های فراوانی همراه بود این روزها در آرامش به سر می برد و قیمت دلار در مرز ۳۱۰۰ تومان به ثبان رسیده است.

این در شرایطی که است که پیش از انتخابات قیمت دلار تا ۳۶۰۰ تومان نیز افزایش یافته بود و در یک سال گذشته افت قمیت قابل توجهی را تجربه کرده است.

در جدول زیر برخی اقدامات اقتصادی صورت گرفته در یکسال گذشته آمده است:

حوزه


فعالیت

مسکن


مرکز آمار گزارش داده است متوسط قیمت فروش هرمترمربع زمین مسکونی ۲.۶ درصد، زیربنای مسکونی ۳ درصد و متوسط مبلغ اجاره ۹.۱ درصد در زمستان ۹۲ کاهش یافته است.

همچنین در یکسال گذشته اقدامات فراوانی در خصوص مسکن مهر صورت گرفته که می توان به دستور وزیر راه و شهرسازی برای سرعت بخشیدن به پایان طرح های مسکن مهر و رسیدن وام مسکن مهر به ۳۰ میلیون تومان اشاره کرد.

همچنین دولت برای افزایش قدرت خرید مسکن افزایش وام خرید مسکن به میزان ۵۰ میلیون تومان را در دستور کار خود قرار داده است.

بازار ارز


یکی از مهمترین اتفاق های اقتصادی که در یک سال گذشته رخ داده برقراری ثبات در بازار ارز است. بازار ارز که پیش از انتخابات ریاست جمهوری یازدهم با نوسان های فراوانی همراه بود این روزها در آرامش به سر می برد و قیمت دلار در مرز ۳۱۰۰ تومان به ثبان رسیده است.

همچنین در پی توافق هسته‌ای ۲۴ نوامبر میان ایران و گروه ۱+۵ مقرر شد ۴.۲ میلیارد دلار از پول‌های بلوکه شده حاصل از فروش نفت ایران آزاد و طی هشت قسط به حساب بانک مرکزی واریز شود و بر همین اساس دوم مرداد ماه همزمان با ۲۴ ژوئیه آخرین قسط این دارایی‌ها واریز شد.

تورم


بر اساس گزارش های مرکز آمار در یکسال گذشته نرخ تورم تا مهر ماه روند افزایش داشته و به ۳۶.۲ درصد رسیده و از آبان ماه روند حرکتی نرخ تورم تغییر کرده و در پایان سال گذشته به ۳۲.۱ درصد رسیده است.

همچنین کاهش نرخ تورم در سال ۹۳ نیز ادامه داشته و از ۳۰.۱ درصد در فروردین ماه به ۲۴.۲ درصد در تیر ماه رسیده است و بر همین اساس نرخ تورم از زمان آغاز فعالیت دولت یازدهم در مرداد ماه گذشته تا کنون ۱۰.۹ درصد کاهش داشته است.

رکود


در هفته گذشته دولت بسته ای را با عنوان سیاستهای اقتصادی برای خروج غیر تورمی از رکود منتشر کرده و در این بسته چهار فصل سیاست‌های اقتصاد کلان، سیاست‌های بهبود فضای کسب و کار، تامین منابع مالی و همچنین فعالیت‌ها و محرک‌های خروج از رکود را مورد بررسی قرار داده و بر حذف تدریجی قیمت‌گذاری دولتی تا پایان سال ۱۳۹۳ به غیر از کالاهای اساسی و انحصاری، اجرای ماده ۷ اصلاحی قانون اجرای سیاستهای کلی اصل ۴۴ به عنوان مهمترین قانون ساماندهی شرایط اخذ مجوزها در کشور، حذف استعلامات مالیاتی بصورت انفرادی و ارائه فهرست برخط برای کلیه دستگاه‌ها، مکلف نمودن بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران به پیشنهاد اصلاحات قانونی لازم جهت اصلاح شاخص اخذ اعتبار، مکلف نمودن سازمان بورس و اوراق بهادار به پیشنهاد تغییرات قانونی لازم جهت ارتقاء شاخص مسئولیت مدیران در سال ۱۳۹۳، مکلف نمودن سازمان امور مالیاتی به بهبود شاخص پرداخت مالیات با الکترونیکی کردن دریافت لیست حقوق در سال ۱۳۹۳ و مکلف نمودن دستگاه‌های اجرایی به ارائه گزارش اجزای شاخص‌‌های بهبود فضای کسب و کار به صورت سه ماهه به هیئت دولت تاکید کرده است.

رشد اقتصادی


مرکز آمار ایران اعلام کرده است براساس نتایج حساب‌های ملی فصلی مقدماتی، نرخ رشد محصول ناخالص داخلی (به قیمت بازار) در سال ۱۳۹۲ منفی ۲.۲ درصد بوده و بر همین اساس، محصول ناخالص داخلی بدون نفت نرخ رشد منفی ۲ درصد را نشان می‌دهد.

رشته فعالیت‌های گروه کشاورزی ۱.۲ درصد، گروه صنعت منفی ۴.۵ درصد، و رشته فعالیت های گروه خدمات منفی ۰.۹ درصد رشد داشته است.

بورس


عملکرد بازار بورس در یکسال گذشته را می توان به دو قسمت صعودی و نزولی تقسیم کرد. از مرداد سال گذشته تا بهمن ماه بازار بورس روزهای طلایی را سپری کرد و شاخص کل بورس از ۵۷ هزار واحد به ۸۹ هزار واحد نیز رسید که این موضوع موجب استقبال گسترده مردم از بازار سرمایه شد.

اما از اواخر بهمن سال گذشته روند حرکتی بازار بورس تغییر کرد و شاخ بورس هم اکنون به مرز ۷۴ هزار واحد رسیده است. اما در مجموع در یکسال گذشته شاخص بورس رشد ۷ هزار واحدی را تجربه کرده است.

هدفمندی


طی یکسال گذشته قانون هدفمندی یارانه ها با حاشیه های فراوانی همراه بوده و پس از گذشت ۳ سال از اجرای فاز اول آن، دولت از اردیبهشت ماه با افزایش قیمت حامل های انرژی وارد فاز دوم هدفمندی یارانه ها شد.

همچنین در ابتدای سال جاری ۲ میلیون و ۴۰۰ هزار نفر از دریافت یارانه نقدی انصراف داده اند و وزیر اقتصاد نیز از شناسایی ۱۰ میلیون از افراد پردرآمد که نیازی به دریافت یارانه نقدی ندارند خبرداده است.

انرژی


طی یکسال گذشته حوزه انرژی کشور حاشیه های فراوانی را از جمله بازداشت بابک زنجانی و همچنین مطرح شدن پرونده کرسنت پشت سر گذاشته است.

اما یکی از پر حاشیه ترین اقدامات صورت گرفته در حوزه انرژی واردات مجدد بنزین و تلاش برای تولید بنزین با کیفیت در پالایشگاه ها در آینده نزدیک است.

همچنین در حوزه اجرا بسیاری از شرکت های معتبر نفتی و گازی جهان که پیش از تحریم ها در ایران حضور داشتند برای بازگشت مجدد به بازار ایران برنامه ریزی کرده اند.

همانطور که رئیس جمهور در روزهای نخست فعالیت خود اعلام کرده بود پارس جنوبی در اولویت اصلی حوزه انرژی دولت است. وزیر نفت در همین رابطه با اشاره به آغاز شمارش معکوس برای راه اندازی ۱۰ واحد جدید پالایشگاهی در پارس جنوبی از افزایش ۱۰۰ میلیون مترمکعبی تولید گاز ایران در سال جاری خبر داد و گفته است همزمان راه اندازی ۶ سکوی جدید پارس جنوبی در حال انجام است.

بیژن زنگنه گفته است هم اکنون ۱۰ ردیف شیرین سازی پالایشگاه‌های جدید پارس جنوبی شامل طرح توسعه فاز ۱۲، ۱۵ تا ۱۸ پارس جنوبی آماده وارد شدن به مدار بهره برداری قرار دارند.




در این زمینه بخوانید...
بازارهای اقتصادی به کدام سمت حرکت می کنند؟/ از چشم انتظاری بازار بورس و ارز به مذاکرات هسته‌ای تا ادامه‌دار بودن رکود در بازار مسکن
رئیس جمهور: هدفمندی یارانه ها تصمیم نظام است/ افزایش قیمت حامل‌های انرژی با شیب ملایم‌تر از نظر مجلس انجام شد
طرح جدید دولت برای اختصاص کارت اعتباری انرژی به تولیدکنندگان/ یارانه نقدی به غیرنقدی تبدیل می‌شود
نگاهی به اعداد حاشیه ساز در فضای اقتصادی کشور/ از بدهی خارجی ۶ میلیارد دلاری ایران تا متوسط درآمد مردم و نوسان قیمت سکه و ارز
یوسفیان ملا: انتظار مجلس از دولت، اجرای بدون هیاهوی فاز دوم هدفمندی است
شما برای دولت چقدر خرج دارید؟
نگاهی به مهم ترین اتفاق های اقتصادی سال ۹۲/ از توزیع پر حاشیه سبد کالا تا تصمیم نهایی برای قطع یارانه ثروتمندان
روحانی:باید از فساد و ویژه خواری در حوزه نفت جلوگیری کنیم/استقبال جامعه جهانی از بزرگی و عظمت ایران افزایش یافته است
روحانی: بازدید سرزده و بدون برنامه ریزی قبلی از وزارتخانه‌ها از ابتدایی ترین برنامه‌هایم بود/موضوع انرژی در تعامل با دنیا بر اساس منافع و مصالح ملی، نقش مهمی دارد
وال استریت ژورنال: نفس راحت دولت روحانی
منبع:نامه نیوز