روابط‌عمومي‌دانشمند، نياز امروز ماست

امروزه در ســايه تحــولات صورت گرفته در همه جنبه‌هاي زندگي آدمي، فلســفه، مشــخصات و وظايف حرفه‌اي بســياري از مشــاغل و حرف نيز دچار تغيير و دگرگوني شده است.

فرآينــد همگرايــي و جهاني شــدن در عرصه‌هاي فرهنگي، سياســي و بالاخص اقتصادي و در کنار آن همه گيري و شــيوع تفکــر «بــازار آزاد» در اقتصاد و اطلاعات و لزوم تسهيل شرايط براي حذف انحصارها و جايگزيني عامل «رقابت» فصل نويني را در بسياري از فعاليتهاي اجتماعي از جمله در «روابط عمومي»‌ها رقم زده است.

تفکر «دســت‌هاي پنهان بازار» خود به خود به حذف دخالت‌هاي دولت در بســياري از شئونات زندگي بشر امروزي از جمله در امر بازار، اقتصاد و تجارت منجر شــده است. در شــرايطي که عرصه‌هاي زندگي اجتماعي بشــر بيش از پيش، متاثر از ساز و کارهاي اقتصاد کلاسيک و نوعي سرمايه داري مبتني بر فعاليت آزادانه بخش خصوصي اســت، هر روز حجــم بدنه ي دولت‌ها نحيفتر و کوچکتر مي‌شــود و اين امر لزوم بازتعريف بسياري از مشاغل ســابقا دولتي انحصاري از جمله روابط عمومي‌ها را به وضوح نشــان مي‌دهد.

با گذشت سالها از راه‌اندازي اولين نهاد رسمي‌به نام روابط عمومي‌در ايران و تحولاتي که در بدنه نظام اداري ما طي سالهاي گذشته اتفاق افتاده است، ديگر حتي سنتي ترين تفکرات اداري و مديريتي نمي‌توانند روابط عمومي‌ها را واحد يا مديريتي اجرايي ، خدماتي و احيانا تدارکاتي بدانند که جز امورات ساده و دم دستي که از هر بخش ديگري هم برمي‌آيد کاري از پيش نمي‌برند.

امروزه حتي نفوذناپذيرترين مديران هم در کنه وجود خود به جايگاه ويژه و تاثير‌گذار روابط عمومي‌ها در اعتلاي ساختار سازماني روابط عمومي‌ها پي برده‌اند و مي‌توان به بهبود شرايط اين واحد موثر و ذي نفوذ در آينده اي نه چندان دور اميدوار بود. ليکن علاوه بر تلاش خود صاحبان اين هنر هشتم به تغيير و نفوذ هرچه بيشتر در ديدگاه و بينش مديران نيازمنديم تا همانگونه که مديريت‌ها و معاونت‌ها و بخش‌هاي ديگر سازماني را به عنوان ارکاني مهم و لايتغير سازمان خود پذيرفته‌اند و در مقابل مطالبات آنها جز تسليم و استقبال راهي تصور نکرده اند در برابر خواسته‌هاي روابط عمومي‌هم نه تنها انعطاف پذير باشند که خود براي اعطاي تسهيلات و تجهيز اين واحد به امکانات و شرايط مطلوب‌تر محيطي پيش‌قدم باشند.

مدير ما بايد بپذيرد که روابط عمومي‌بي امکانات و بي قوت قلب و هميشه خسته و تدارکات چي نخواهد توانست آنطور که شايسته سازمان است آن را به سوي رشد و ارتقا هدايت کرده و اين رکن بنيادين را روي کرسي اصلي خود بنشاند. امروز بعد از سالها سخن سرايي و تاليف کتب و مقالات در خصوص چشم و گوش و قلب بودن روابط عمومي‌ و اهميت سازماني و جهاني اش ما نياز به اقدامات عملي و اجرايي جدي در سازمانهايمان در حوزه روابط عمومي‌داريم آنگونه که ديگر شاهد تقلا کردن مسئولين روابط عمومي‌براي اخذ کمترين بودجه و حداقل نيرو و امکانات نباشيم.

روابط عمومي‌وقتي مي‌تواند مبدع و مبتکر ايده‌هاي نو و مستعد تجهيز به دانش روز ارتباطات و تکنولوژي اطلاعات باشد که دغدغه‌هاي اجرايي و روزمره ذهنش را نيازارد و از حداقل امکانات اداري و حمايتهاي مديريتي براي کار خود برخوردار باشد. در غير اين صورت از روابط عمومي‌هميشه خسته اي که به کارهاي تدارکاتي و خدماتي که از عهده هر نيروي غير متخصص و تحصيل نکرده اي هم برمي‌آيد نمي‌توان انتظار داشت که ايده‌هاي بکر ارائه کند و مقالات تخصصي بنگارد و در کنفرانسهاي مرتبط شغلي صاحب کرسي و سخنراني باشد.

از سوي ديگر رسيدن روابط عمومي‌ها به پايگاههاي مورد انتظارشان علاوه بر حمايتهاي مديريتي مستلزم روزآمدي دانش و تخصص مسئولين و شاغلين اين حرفه نيز هست. مسئولين روابط عمومي‌که به دانش روز مجهز بوده و از حداقل آگاهي‌هاي تخصصي حوزه فعاليت خود بهره‌مند هستند بهتر مي‌توانند در ميان هم صنفان و مديران حوزه عملکرد خود حرفي براي گفتن داشته و به تبع آن خواسته‌هاي کلان و تخصصي ارائه دهند و خواستار وصول به آنها هم باشند که خوشبختانه اين مهم در سالهاي اخير با روي آوردن اکثريت قاطع روابط عمومي‌ها به تحصيلات عاليه علي‌الخصوص در حوزه ارتباطات و مديريت رسانه در حال تامين است و مي‌توان اميدوار بود با داشتن مديران روابط عمومي‌تحصيلکرده و مطلع در سالهاي آتي ديگر دغدغه نشست‌ها و جلسات تخصصي و سازماني روابط عمومي‌ها وصول به حداقل امکانات و باور پذيرشدن نيازهايشان از سوي مديران سازمانها نباشد.

در سيســتم جديد آمــوزش روابط عمومي‌لازم اســت، ديگر به تبليغات، به عنوان ابزار فريب و دروغ براي تغييــر نگرش مخاطب نگريسته نشود و از آن به مثابه ي ابزار پويايي اقتصــادي و در نهايت عامل مهم در کاهش قيمت تمام شده، افزايش کيفيت محصولات و خدمــات و عامل جلب رضايــت مردم و مشتريان ياد شود.

در روابط عمومي‌مدرن يــا روابط عمومي‌بازاريابي، علاقمندان و شــاغلان اين رشته با مفاهيمي‌چــون اصول و مبانــي تبليغ، روان شانسي تبليغ، اصول و مباني بازاريابي، اصــول و مبانــي تصويرســازي تبليغاتي، پيام نويسي تبليغاتي، شــناخت رسانه‌هاي تبليغاتــي، اصــول و مباني علــم اقتصاد، تبليغات و بازاريابي اينترنتي، روابط عمومي‌SEO، افکارســنجي مخاطب و مشــتري، شــناخت روش‌هاي تحقيق، نــرم افزارهاي تحليــل آمــاري، بازارســنجي، ارتباطات بازاريابــي، ترويج و تبليغ، اصــول و مباني برندسازي، بودجه بندي تبليغاتي، آوازه گري و بســياري ديگر از تکنيک‌ها و مهارت‌هاي مشترک ارتباطي و بازاريابي سر و کار دارند.

همچنين کمک در تدوين و طراحي اهداف تبليغي و بازاريابي، تخميــن و برنامه ريزي بــراي بودجه بندي فعاليت‌هاي تبليغي و روابط عمومي، مهارت‌هاي ســاخت پيام‌هاي بازاريابــي، تبليغاتي و ارتباطي، شــناخت و تصميم در ارتباط با رسانه‌هاي مورد استفاده براي ارتبــاط با مشــتري، مديريت فرآيند تبليغي، شــناخت تکنيک‌هاي جلب توجه افراد، شناخت اصول پديدآوردن علاقمندي در مردم نســبت به برند، کالا و يا خدمات، شــناخت اصول تحريک مشــتري و مردم، آشنايي با روش‌هاي سوق دادن مخاطبان به سمت بازار و... از مشخصه‌هاي روابط عمومي‌بازاريابي امروزي است.

مخلص کلام اينکه اگر اين شــاخصه‌ها در نظام آموزشــي روابط عمومي‌ايراني اعمال شــود، دور نخواهد بود که روابط عمومي‌ها و يا اصلا آژانس‌هاي روابط عمومي‌ـ بازاريابي به يکي از مشاغل حساس، مهم، پردرآمد و داراي جايگاه اجتماعي ـ اقتصادي مناســب در جامعه تبديل شوند..