هزینه هزار میلیارد تومانی برای کارتهای سوخت بلااستفاده

با پایان مهلت استفاده از سهمیه های ۷۰۰ تومانی بنزین در آخرین روز آبان ماه، سرنوشت کارت های هوشمند سوخت که پروژه بی سرانجام دیگری از دولت محمود احمدی نژاد است در هاله ای از ابهام قرار گرفته است؛ چرا که هزینه ۱۰۰۰ میلیارد تومانی این پروژه، عملا بی فایده مانده و کارتهای سوخت بلااستفاده مانده اند.
به گزارش فریادگر، کارتهای هوشمند سوخت برای اجرای طرح سهمیه بندی بنزین در سال ۱۳۸۶ توزیع شد. برای تهیه کارتهای هوشمند سوخت که نخستین تجربه در کشور محسوب می شد هزینه های فراوانی صورت گرفت . در اردیبهشت ماه ۱۳۸۳، شركت صنایع مخابراتی راه دور ایران با ارائه كمترین قیمت و كمترین زمان با مبلغ ۴۲۹ میلیارد ریال در مدت ده ماه به عنوان برنده مناقصه ای که به همین منظر برگزار شده بود انتخاب شد و قرار داد طراحی، پیاده سازی و راهبردی و نگهداشت یكساله سامانه به صورت كلید در دست روز هفتم شهریور ۱۳۸۳ با شركت یادشده منعقد شد. طی مدت زمانی که از اجرای طرح کارت هوشمند سوخت سپری می شود، حدود ۲۴ میلیون کارت هوشمند سوخت در کشور صادر شده که بخشی از آن ابطال شده و هم اکنون حدود ۲۰ میلیون کارت هوشمند سوخت در حال استفاده است. هزینه تمام شده هر کارت سوخت حدود ۱۸ هزار تومان بوده که ده هزار تومان از مردم دریافت شده و مابقی از بودجه دولت هزینه شده است. بدین ترتیب هزینه ای که برای صدور نزدیک به ۲۴ میلیون کارت هوشمند سوخت صورت گرفته ۴۸۰ میلیارد تومان بوده که اگر آن را به هزینه اولیه حدود ۴۳ میلیارد تومان و هزینه های تجهیز جایگاهها به سیستم هوشمند سوخت که ۱۰۰ میلیارد تومان تخمین زده شده اضافه کنیم و هزینه های جانبی و ستادی و اجرایی آن در طول ده سال اخیر اضافه کنیم، نتیجه می گیریم که شاید نزدیک به ۱۰۰۰ میلیارد تومان صرف تهیه و اجرای طرح کارت هوشمند سوخت شده که هزینه های بسیار بالاست و چه بخشی که به وطر مستقیم از مردم اخذ شده و چه آن بخشی که دولت هزینه کرده، بودجه ای بوده که می توانسته صرف امور اولویت دار بیشتری شود.
هرچند سهمیه بندی سوخت زمینه صرفه جویی در مصرف سوخت را فراهم ساخت، اما برای طرحی موقت که کمتر از ۹ سال اجرا شده، چنین هزینه های کلانی صورت نمی گیرد که کارتهای سوخت صادر شود، تجهیزات جایگاههای عرضه سوخت تغییر کند و سیستمی تعبیه شود که کمتر از ده سال دیگر برای تداوم استفاده از آن هیچ دلیل قانع کننده ای وجود نداشته باشد و عملا بدون استفاده باقی بماند.
از همان زمان اجرای طرح سهمیه بندی سوخت بسیاری از کارشناسان اگرچه بر ضرورت صرفه جویی در مصرف سوخت اذعان داشتند، اما چنین طرحی را پایدار و کارآمد نمی دانستند. اکنون که آبان ماه به پایان رسیده و با پایان سهمیه های سوخت، کارت هوشمند سوخت بلااستفاده مانده است و مسوولان هم طرح کارآمدی برای تداوم استفاده از آن ندارند، ابهام بزرگ این است که چه کسی پاسخگوی هزینه های سنگین اجرای طرح کارت هوشمند سوخت در ده سال اخیر است؟ آیا دولت احمدی نژاد که این طرح را با جدیت اجرا کرد، اکنون پاسخی برای این همه هزینه های انجام شده و بدون استفاده ماندن آن دارد؟ فراموش نکنیم که از ابتدا مشخص بود که روزی شاهد آزادسازی بنزین و تک نرخی شدن آن خواهیم بود و در چنین شرایطی، صرف هزینه های کلان برای اجرای چنین طرح موقت و ناپایداری، از عجایب روزگار است که تنها از دولت قبل بر می آمد.