واکاوی سخنرانی حسن روحانی در سازمان ملل

به جز اسرائیل، هیئت‌های اکثر کشورهای دیگر پای سخنرانی حسن روحانی نشستند. از طرف آمریکا هم معاون نماینده آمریکا در سازمان ملل در این سخنرانی حضور داشت.
به گزارش پایگاه خبری فریادگر، حسن روحانی روز 5شنبه اول مهر در مجمع عمومی سازمان ملل سخنرانی کرد و این سخنرانی با واکنشهای مختلفی روبه رو شد. بعضی معتقدند سخنان روحانی چندان تفاوتی با سخنان مقامات قبلی ایران و از جمله خود رهبر انقلاب نداشته است. روزنامه واشنگتن پست نیز با «تند» توصیف کردن صحبت‌های حسن روحانی در سازمان ملل، تاکید کرد فشارهای حقوق بشری آمریکا بر ایران، به نفع جمهوری اسلامی است! رئیس جمهوری در بخشی از سخنان خود با اشاره تلویحی به سیاست‌های اقتصادی عربستان برای سال ۲۰۲۰ گفت: «دولت عربستان سعودی اگر به تحقق چشم انداز تازه ای در توسعه خود و امنیت منطقه چشم دوخته است، باید از ادامه سیاست های تفرقه افکنانه، ترویج ایدئولوژی نفرت و تعرض به حقوق همسایگان باز ایستد، مسئولیت خود نسبت به حیات و حرمت زائران را بپذیرد و روابط خود را بر پایه احترام متقابل و مسئولیت پذیری در قبال ملت‌های منطقه تنظیم کند.»
رئیس‌جمهوری ایران بخش عمده‌ای از سخنرانی خود را به «مبارزه با تروریسم» اختصاص داد و با یادآوری حملات یازدهم سپتامبر سال ۲۰۰۱، این واقعه را «زمینه‌ساز وقوع فجایع بزرگتر و مسبب جنگی ویرانگر در خاورمیانه و گسترش ناامنی در جهان» توصیف کرد. آقای روحانی با نقد تجربه مداخله نظامی در کشورهای دیگر برای تامین امنیت گفت: «کار بدان جا کشید که تروریست ها در سرزمین های شام، عراق و لیبی، ادعای تشکیل حکومت کردند و اندوهبارتر آن که نیات پلید خود را پشت ادبیات دینی پنهان نموده و با ترویج آموزه های افراطی و تکفیری دین رحمت و محبت را به ابزاری برای خشونت و وحشت تبدیل کردند.»
او با اشاره به بحران‌های خاورمیانه دولت اسرائیل را به عامل «آپارتاید» نسبت به شهروندان فلسطینی متهم کرد و از این کشور انتقاد کرد. روحانی با یادآوری تجربه تشکیل «خاورمیانه» افزود: «ما بر این باوریم که کشورهای منطقه با تکیه بر تاریخ و فرهنگ مشترک، می توانند آینده مشترک خود را بیافرینند و جریان های تروریستی را منزوی سازند. نباید اجازه داد منطقه‌ای که صد سال پیش به کشورهای متعدد تجزیه شد یک بار دیگر در معرض تجزیه مجدد قرار گیرد.» روحانی همچنین درباره مشارکت سازنده با همایسگان ایران، هشدار درباره اجرای برجام نسبت به آمریکا و بدعهدیهای انجام گرفته نیز صحبت کرد. رئیس جمهوری ایران همچنین نسبت به بهبود سریع و گسترده شرایط اقتصادی کشورش ابراز امیدواری کرد. بد نیست بدانیم متفکران و صاحب نظران داخلی نسبت به صحبتهای رئیس جمهوری چه نظری دارند. در این میان، مردم سالاری با سه نفر از فعالان سیاسی گفت و گو کرده و نظرشان را جویا شده است.


کاش صحبتهای روحانی واقع بینانه تر بود
صادق زیباکلام/ استاد علوم سیاسی و فعال سیاسی
ترجیح میدادم سخنرانی آقای روحانی واقع بینانه تر باشد. از شعار دادن و کلی گویی پرهیز شده وبه واقعیات بیشتری میپرداخت. به نظرم باید از خشونت فاصله میگیرفت تا این را نشان دهد که ایران از خشونت دوری میکند. باید با مردم سوریه همدردی بیشتری میکرد تا نشان دهند مردم ایران از اینکه 6 میلیون نفر در جنگ سوریه آواره شده اند، مخالفند و آن را تایید نمیکنند. ای کاش تلاش بیشتر میشد برای ایجاد فشار بیشتر به بشار اسد و طرفهای درگیر در جنگ سوریه تا آتش بس را بپذیرند و تلفات نیروی انسانی به حداقل برسد و بیش از این، کسی آواره نشود. به نظرم در این صورت به مواضعی تاکید میشد که تکراری نیستند. در صحبتهای آقای روحانی باید حرفهایی زده میشد که دست دوستی و آشتی به سمت عربستان دراز میکرد به جای اینکه تهدید و تحقیر بیشتر صورت میگرفت. باید با آنها دست آشتی و دوستی را نشان میدادیم نه حالت تهدید و تحقیر و سرنش آمیز بودن را به رخشان بکشیم. اینها مجموعا انتظاری است که توقع داشتم در صحبتهای آقای روحانی باشد. البته آقای روحانی تا حدودی این مسیررا طی کرد ولی انتظار داشتم با توجه به اینکه 19 میلیون نفری که به ایشان رای دادند مخالف تهدید و خشونت هستند، انتظار داشتم ایشان هم کمتر خشونت و تهدید در صحبتهایش باشد و به این نکات توجه بیشتری نشان میداد.

دلخوری روحانی از آمریکا
رضا جلالی/ استاد روابط بین الملل و عضو شورای مرکزی حزب مردم سالاری
شواهد نشان میدهد، به دلیل فضایی که همپیمانان آمریکا در خلیج فارس به وجود آرده اند باعث شده سیاست خارجی دچار ضعف شود. در صحبتهای روحانی هم این چیزها به وضوح مشخص بود. امسال اوباما داشت نشان میداد که مقداری نسبت به فلسطینی ها انعطاف بیشتری به خرج داده است و میخواهد با عضویت این کشور در سازمان ملل، آنها را به رسمیت بشناسند ولی این اتفاق نیفتاد. من فکر میکنم به دلیل سیاست چندگانه ای که در داخل داریم، نمیشود چندان انتظاری از دولت داشت. وقتی امروز در سایت عصر ایران مصاحبه نماینده ولی فقیه در سپاه را خواندم احساس کردم همه ما از این سیاست چندگانه رنج میبریم. من الان خودم به عنوان استاد دانشگاه، آشنا به مسائل حوزه بین اللمل و سیاست داخلی واقعا افسوس میخورم که این دولت در جستجوی دفاع از آرمانهای بزرگ کشور و ملت است از آن طرف در داخل وقتی آقای روحانی به نمایندگانی از ایران و ملت در حال دفاع است، این آقایان چنین حرفهایی میزنند. همچنین به خاطر برجام 2 و 3 که به واسطه برجام 1 در حال انجام است، رئیس جمهور را در تنگا قرار میدهند. به نظرم رئیس جمهور در سازمان ملل با توجه به انتقادات تندی که از آمریکا داشت، نشان میدهد بیشتر عملکرد منطقه ای آمریکا مورد ناخشنودی آقای روحانی بوده. چون جنگ قبیله ای و عشیره ای و نیابتی از طرف عربستان به نیابت از جهان اسلام و جهان اهل تسنن موجبات انزوای ایران در حوزه سیاست بین الملل و دستگاه دیپلماسی بوده و آقای روحانی دلخوری خودش را با نحوه بیاناتش، اعلام کرد.

سخنرانی روحانی مواضع 30ساله ایران را نشان داد
محمدصادق جوادی حصار/ کارشناس مسائل سیاسی و عضو حزب اعتماد ملی
در مجموع صحبتهای آقای روحانی در سازمان ملل دسته بندی و تدوین مواضع شخصی او و مواضع جمهوری اسلامی قبل و بعد از برجام است. به نظرم حرف جدیدی در این میان زده نشد. بلکه مواضع خودش را و مواضع دولت را به صورت تدوین شده ای در سازمان ملل به ثبت رساند. تا به صورت تاریخی مشخص شود مواضع ایران چیست تا هم جهانیان وهم آمریکایی ها و هم شرکت کنندگان مذاکرات 5+1 متوجه شوند، این مواضع چیست. از طرفی موضع شفاف ایشان در چند مقوله منطقه ای مبارزه با ترویسم و ریشه یابی عوامل تولد ترورسیم بدون مرز و اشاره به نسل کشی ها در منطقه خاورمیانه علیه مسلمانان یمن و فلسطین بسیار خوب بیان شده بود. همه اینها حکایت از استمرار مواضع 30 ساله ایران در حمایت از نهضتهای آزادی بخش و آزادی خواه و ملتهای ضعیف دارد. موضع دیگر ایشان نهیبی بود که به آمریکا زد به خاطر کوتاهی در انجام تعهدات در قبال برجام. به نظرم خیلی خوب و پسندیده این نهیب را بیان کرد و از موضعی منطقی و صلح جویانه بود که همچنین گوشزدی کرده باشد که عدم پایبندی به برجام میتواند عواقب ناخوشایندی برای خودشان داشته باشد. در حقیقت اشاره داشت به شرکای آمریکا در 5+1 که به آنها تذکراتی داد که سرنوشت خودشان را با بدعهدی آمریکایی در اجرای برجام گره نزنند. دیگر اینکه استعمار طی 100 سال گذشته از غفلت خاورمیانه استفاده کرد و یک بار این منطقه را تجزیه کرد تا بتواند مناطق کوچکی را ایجاد کند که زیر نفوذ خودش باشد تا بتواند به راحتی سیاستهایش را در منطقه پیش ببرد. الان هم آمریکا در پی آن است که خاورمیانه را به خاورمیانه ای جدید تبدیل کند. اما این سناریوی آمریکایی و انگلیسی با هوشیاری کشورهای قدرتمند منطقه مثل ایران کاملا بی نتیجه مانده است. ایشان همچنین در بخشی از صحبتهایش اشاره داشت به اینکه ما در منطقه با وجود همه اختلافاتی که با کشورهای منطقه داریم ولی به دلیل وجود مشترکات مذهبی و منطقه ای، میتوانیم خودمان مشکلاتمان را حل کنیم. به نظر من صحبتهای آقای روحانی در واقع گشودن باب گفت وگو با عربستان است که همه نشان ها به این سمت میرود که آنها به دنبال تخاصم هستند.
روزنامه مردم سالاری