زبان فارسی گنجینه‌ای از مضامین گران‌سنگ از اندیشه‌های ناب انسانی و اخلاقی‌ست که راه‌های انسانی زیستن، نه به مثابه یک زبان بلکه به فراخور یک آیین فربه و متنفذ و خوش‌آهنگ، بر جامِ جانِ مردمان بسیاری در پهنه مشرق چنان باده معرفت ریخته که شادابی اندیشه‌هایش، به رغم زخم‌های تاریخی، همچنان بر سازهای زبانی و معرفتی بسیاری زخمه می‌زند. زبانی که هم اندیشه‌ها را با خود حمل می‌کرد و هم وسیله خودآگاهی تاریخی ایرانیان بود و هم پشتوانه دین‌داری و زبان علم بود و میراثی برای پاسداری از ایران! هر آیینه که زبان فارسی دچار رخوتی از بیرون شد، همچون سروهای باغ‌های کویری‌اش، دوباره قامت افراشته است.

* زبان فارسی قدیمی‌ترین زبان‌ رایج در جهان است و قدمت آن البته از تمامی زبان‌های دنیا بیشتر است.

* ایرانیان نخستین مردمانی بودند که به تعبیر هگل توانستند مفهوم دولت ـ ملت را پیش از شکل‌گیری تاریخی این مفهوم در اروپا و جهان در سرزمین خود سامان‌دهی کنند، و به همان تعبیر، توانستند به خودآگاهی ملی برسند. این یعنی اینکه ایرانیان همواره نسبت به ملت بودنشان واقف بودند.

* ایرانیان هربار که دولت‌های ملی‌شان توسط خارجی‌ها سقوط کرد، برای جلوگیری از سقوط ملت بودنشان، از زبان فارسی همیشه با قدرت بالایی استفاده کردند و اجازه سقوط خودآگاهی ملی‌شان را ندادند. شاید طلسم زبان فارسی همین خودآگاهی ملی ایرانیان است.

* به همان اندازه که ایران مورد هجوم بیگانگان قرار گرفت، هند نیز مورد تاخت‌وتاز خارجی بود. با این حال، تا پیش از استعمار انگلستان، تنها زبانی که توانسته بود مردم هند را حول یک دولت ملی جمع کند زبان فارسی بود.

* زبان امپراتوری عثمانی، تا پیش از تاسیس دولت ترکیه، فارسی بود و ترکان عثمانی در مکاتبات و سخنرانی‌ها و اشعارشان به زبان فارسی تکیه داشتند!

* زبان فارسی را به هیچ وجه نمی‌شود به عنوان یک زبان قومی پذیرفت بلکه یک زبان تاریخی است که باعث ایجاد همبستگی در بسیاری از مردم متمدن آسیای میانه و خاورمیانه شد و میراث بزرگ فلسفی، ادبی و دینی تاریخی به وجود آورد.

* زبان‌های قومی در ایران خیلی شبیه به زبان‌های قومیتی در هند و اروپا نیستند و زبان‌هایی هستند که مردم میان خودشان برای برقراری ارتباطات درون قومی استفاده می‌کردند و هرگز منجر به شکل‌دهی به آثار بزرگ و مهم ادبی نشدند.

* ایرانیان بیشتر به دنبال تولید آثاری به زبان ملی ایران بودند که می‌خواستند در سرتاسر ایران دیده شود و به اندرزنامه‌ها، سیاست‌نامه‌ها، شریعت‌نامه‌ها، دیوان‌های اشعار، متون فلسفی، کتب دینی و کتب علمی را به یک زبان ملی منتشر کردند ... این اتفاق در میان اقوام مسیحی اروپایی و اقوام هندی، به علت نبود خودآگاهی ملی، نیفتاد ... به همین جهت هنوز هم آثار ادبی کلاسیک زبان فارسی در پیشخوان‌های مهم ادبی دنیا جایگاه بسیار بالایی دارند.