گفتوگوی تفصیلی حسین کاشفی با خبرنگار ایلنا پیرامون خانه احزاب و مشکلات موجود برای این نهاد مدنی را در ادامه میخوانید.
اساسا خانه احزاب چگونه شکل گرفت و چه ویژگیهایی دارد؟
خانه احزاب از سال ۷۹ توسط احزاب کشور و با همکاری مسئولان وقت وزارت کشور شکل گرفت و به طور کلی کار خوبی بود که انجام شد. امروز وقتی در هرجای دنیا مطرح شود که در یک کشور گروهی گرد هم جمع شدند و یک نهاد مدنی به نام خانه احزاب را بوجود آوردند، همه از آن استقبال میکنند. به نظر من تشکیل این نهاد کار نو و جدیدی بود که در کشور صورت گرفت و طی سالهایی که از تاسیس این نهاد میگذرد هر دو سال یک بار مجمع عمومی برگزار و اساسنامه خانه احزاب به تصویب میرسید.
ویژگی مثبتی که در همه اعضای شورای مرکزی چه طیف راست و چه طیف چپ وجود داشت این بود که همه پذیرفته بودند که این نهاد متعلق به همه گروهها است و متعلق به یک حزب نیست و بر اساس اساسنامه باید کار صنفی انجام دهد نه حزبی.
بر همین اساس این نهاد باید توسعه فرهنگ تحزب در کشور را دنبال میکرد تا بتوانیم فضای سالمی ایجاد کنیم که به رشد نهادهای مدنی کمک کند. در واقع قرار بود از همه طیفهای کشور در آن وجود داشته باشند که این شائبه ایجاد نشود که این نهاد متعلق به تنها یک طیف است.
اختلافات درون خانه احزاب از چه زمان آغاز شد؟
روال کار ما تا سال ۸۶ بر همین اساس ادامه داشت. در دوره سوم تعداد اصلاح طلبان شورای مرکزی بیشتر بودند. دوستان اصولگرا در این دوره به برگزاری مجمع و انتخابات شورای مرکزی ایراد میگرفتند. بحثهای متعددی شد که قرار شد از طیف اصولگرا آقای عسگراولادی بادامچیان و غفوری فرد و از طیف اصلاح طلب بهزاد نبوی، بنده و آقای موسوی تبریزی اختلافی که آنها درست کرده بودند را بررسی کنیم. همه حرف هم بر این بود که چون آقایان خودشان رای نیاورده بودند میخواستند کل مساله را به هم بریزند.
آنها مدعی بودند که انتخابات شورای مرکزی مجمع سوم درست نبوده وی این مساله به هیات رئیسه منتقل شد و در آنجا با بازشماری آرا دیدند مشکلی نیست.
پیشنهاد ما این بود که اعضای شورای مرکزی از ۱۵ نفر به ۲۱ نفربرسد که ازآن طیف هم تعداد بیشتری بتوانند حضور داشته باشند. بنابراین در سال ۸۶ با برگزاری مجمع عمومی فوق العاده اساسنامه را اصلاح کردیم.
در این مجمع فوق العاده نمایندگان وزارت کشور هم حضور داشتند و اساسنامه آن اصلاح شد و تعداد اعضای شورای مرکزی به ۲۱ نفر افزایش یافت. سپس طبق روال آن را به وزارت کشورفرستادیم که تایید و با ما ابلاغ کنند. بر اساس همین اساسنامه جدید مجمع چهارم و پنجم را هم برگزار کردیم و اعضا انتخاب شدند.
با اینکه اصولگرایان در اقلیت بودند به آنها پیشنهاد دادیم که از ۵ نفر هیات رئیسه دو نفر را خودتان انتخاب کنید تا ما هم رای بدهیم به آنها چون میخواستیم فضای تعامل ایجاد شده و این شائبه بوجود نیاید که این نهاد تنها در دست اصلاح طلبان قرار دارد. وقتی بحث بر اساس رای باشد مشکلی نباید ایجاد شود حتی در همین جلسات هم سعی میکردیم رئیس جلسه فردی بیطرف باشد به گونهای که آقای امیری عضو جامعه اسلامی مهندسین ریاست این جلسه را برعهده داشت. حتی بعد هم که این مسائل مطرح شد وی بارها گفت که من خود در انتخابات حضور داشتم و معتقدم انتخابات شورای مرکزی به درستی اتفاق افتاد.
اختلافات ایجاد شده بیشتر از سوی چه گروهها و افرادی و تحت چه عنوانی مطرح میشد؟
مجمع پنجم که برگزار شد غفوری فرد و روح الامینی علی البدل شدند و بادامچیان رای نیاورد. در شورای مرکزی میر محمدی، مظاهری و کنعانی مقدم از طیف اصولگرایان رای آوردند. ما به آنها گفتیم دو نفررا انتخاب کنید تا ما به آنها رای بدهیم منتها قبل از اینکه تصمیم گیری بشود برای هیات رئیسه شورای مرکزی و روسای کمیته بار دیگر نامههایی نوشتند مبنی بر اینکه که ما به رای گیری اشکال داریم که البته به ما به عنوان اعضای شورای مرکزی ارتباطی پیدا نمیکرد بلکه به هیات رئیسه شورای مرکزی مربوط بود.
بر همین اساس مجمع مجددا جلسه برگزار کرد و به مسائل همه معترضان رسیدگی کرد. حتی در بازشماری، رای برخی کمتر هم شد. اما اعلام کردیم رای همان است که قبلا اعلام شده بود. در حضور هیات رئیسه انتخابات روسای کمیتهها نیز برگزار شد تا هیچ حرف و حدیثی بعد از آن هم نباشد در آنجا مظاهری نائب رئیس اول کنعانی مقدم خزانه دار و بنده رئیس بودم. مدتی که گذشت برخی از این دوستان گفتند ما مسئولیتهای دیگری هم میخواهیم برای مثال میگفتند پست سخنگو و ریاست کمیته بین الملل باید از طیف ما باشد.
خانه احزاب عضو سازمان احزاب سیاسی آسیایی است که من در آنجا به عنوان نماینده معرفی شده بودم. ما به این دوستان گفتیم نمیشود که ما به کسی حکم بدهیم فضا دموکراتیک است و بر اساس انتخابات صورت میگیرد. شما اگر پیشنهادی دارید در شورای مرکز مطرح کنید اگررای آورد اشکالی نخواهد داشت. که این آقایان تن به این مساله ندادند و گفتند اگر این مساله صورت نگیرد ما درجلسات خانه احزاب شرکت نخواهیم کرد. البته بیشتر میرمحمدی و مظاهری این مساله را مطرح میکردند. اعضا نیز این مساله نپذیرفتند برای همین آنها هم بعد از مدتی دیگر در جلسات شورای مرکزی شرکت نکردند.
آیا اختلافاتی که میان خانه احزاب و وزارت کشور ایجاد شده است نیز به همین دلایل بوده است؟
خیر. ما باید شهریور سال ۹۰ مجددا مجمع عمومی برگزارمی کردیم. برای رفتن به جلسه آماده شده بودیم که مسئول دبیرخانه با ما تماس گرفت و گفت که از طرف وزارت کشورآمدند و فقل در خانه احزاب را عوض کردند و امکان رفتن به ساختمان وجود ندارد. بلافاصله هماهنگ کردیم که جلسه در دفتر یکی از احزاب برگزار شود.
دفتر خانه احزاب در ساختمان شهید باهنر درست پشت وزارت کشوربود و از زمانی که خانه احزاب شکل گرفت وزارت کشوراین مکانات را در اختیار خانه احزاب گذاشته بود و طی سالهای دولت نهم نیز ادامه داشت.
بنابراین ما نامهای به وزیر کشور نوشتیم مبنی براینکه چرا این اقدام پیش ازانجام به اطلاع ما نرسیده است و چرا اسناد و مدارک خانه احزاب را ضبط کردهاید. قبل از اینکه آنها ساختمان را از ما بگیرند طی مصاحبهای از طرف وزارت کشور اعلام شد که چون پروانه خانه احزاب تمدید نشده است بنابراین برگزاری مجمع به عبارتی از شرایط قانونی برخوردار نیست ما نیز توضیح دادیم که پروانه یک بار گرفته شده و تا کنون هم تمدید نشده است.
درصورتیکه ما برای گرفتن پروانه هم اقدام کرده بودیم، اما بحث بر این بود که اگربه این خاطر برگزاری این مجمع باطل شده است، بنابراین مجامع قبلی هم نباید پذیرفته میشد. برای حل مشکل هیاتی تعیین کردیم و از امیری هم خواستیم با آنها صحبت کند. دراین جلسه که با معاون سیاسی وزارت کشور صورت گرفت، مساله مطرح شد و آنها گفتند که اساسنامه شما هم که سال ۸۶ به تصویت رسیده و با تغییراتی مواجه بوده دارای اشکال است در صورتیکه صحبت ما این بود که میگفتیم اگر در این موردهم اشکالی است این ایراد به وزارت کشور باز میگردد که از سال ۸۶ تازه سال ۸۹ این مساله مطرح میشود.
آنها گفتند اساسنامه را مجددا بفرستید تا بررسیهای لازم روی آن نجام گرفته و در مورد پروانه نیز تصمیم گیری شود ما این کار را کردیم ولی دیگر هیچ اقدامی از سوی وزارت کشورانجام نشد. در حالیکه مسئولان آن نهاد همه جا بحث پروانه را مطرح میکنند.
موضع گروهها و احزاب اصولگرا در قبال مساله پیش آمده چه بود؟
متاسفانه ما ندیدیم که آنها بحثی دراین مورد مطرح کنند. اما چون خودشان در شورای مرکزی رای نیاورده بودند به نظر میرسید که تمایل داشتند این بحث به همین شکل ادامه داشته باشد. منتها این را به صورت رسمی بیان نمیکردند. به گونهای که آخرین صحبتهای مدیر کل سیاسی وزارت کشور را که نگاه کنیم میبینیم ایشان عنوان میکنند که اعضای شورای مرکزی خانه احزاب در کادر رهبری با یکدیگر اختلاف دارند وگرنه خانه احزاب منحل نشده است اگر اختلافی باشد بر اساس آیین نامه آن را حل خواهیم کرد. نمیتوان گفت در این نهاد چون افرادی با یکدیگر اختلاف دارند ما میتوانیم جلوی انجام کار آنها را بگیریم. اختلافات در همه جا هست در آخرهرچه اکثریت بگویند تصمیمگیری میشود.
جلسات و کار خانه احزاب پس از این مساله چگونه دنبال میشود؟
بحث انحلال خانه احزاب تا کنون اساسا مطرح نبوده است و خانه احزاب هرگز منحل نشده است.
البته تا کنون نیز جلسات برگزار شده و روال کار ادامه داشته است منتها در دفتر احزاب عضو که به صورت چرخشی برگزار میشود. چند ماه قبل چون اجلاس ایکاپ در باکو برگزار میشد، نماینده خانه احزاب را فرستادیم. نماینده ما در ایکاپ امسال آقای میرعطایی و حشمتیان بودند که نه به عنوان احزاب خود بلکه به عنوان نماینده خانه احزاب به باکو رفته بودند.
غفوری فرد هم نه از طرف خانه احزاب بلکه از سوی حزب موتلفه در این اجلاس شرکت کرده بود که این دوستان در آنجا این گونه منعکس کرده بودند که خانه احزاب منحل شده است که البته کار درستی نبود و ما طی نامهای به سازمان ایکاپ اعلام کردیم که یک حزب نمیتواند برای خانه احزاب تصمیمگری کند و این نهاد منحل نشده است.
البته مدتی قبل هم ازطریق بازرس خانه احزاب نامهای به حبیبی دبیر کل حزب موتلفه نوشته شد مبنی بر اینکه شما دررابطه با خانه احزاب نمیتوانید دخل و تصرفی داشته و حرفی بزنید که نادرست هم باشد. آن هم بین احزاب خارج از کشور. البته پیش از این هم این کار شده بود و ما هم تذکر داده بودیم اما بازتکرار شد. اگر عدهای خود را پایبند به اصولگرایی میدانند نباید کارهای این چنینی که خارج از اصول است انجام دهند.
احزاب عضو خانه احزاب چه تعداد هستند؟
ما در خانه احزاب با اعضای علی البدل تقریبا ۳۰عضو داریم. در شورای مرکزی که ۹ حزب علی البدل و ۲۱ حزب اصلی اکثرا درجلسات شرکت میکنند. احزاب تمدن اسلامی و جامعه اسلامی دانشگاهیان به دلیل عدم تمایل آقای میر محمدی و مظاهری شرکت نمیکنند. کنعانی مقدم نیز از حزب سبز در این جلسات شرکت میکند. نماینده موتلفه آقای بادامچیان بود که درمجمع عمومی پنجم رای نیاورد و الان این حزب در شورای مرکزی عضوی ندارد. غفوری فردهم از حزب دیگری به نام جامعه اسلامی ورزشکاران در این شورا حضور دارد.