آیا عربستان به دنبال «خرید» بمب اتم است؟

«فردا»: پیمانکاری آشکار غربستان برای غرب در منطقه در خصوص بحران سوریه بار دیگر تحلیلگران را بر آن داشته در باره نقش عربستان در مسائل منطقه ای نظر ورزی ای دوباره ای را سامان دهند و پیشینه دیپلماتیک این کشور را مدنظر قرار دهند . آنچه می خوانید تحلیلی قابل تامل از وبسایت صلح انگلستان در باره سیاست های منطقه ای و وضعیت داخلی این کشور است که البته نیم نگاهی هم به روابط ایران و سعودی ها دارد.

دولت عربستان سعودی از سقوط دولت سوریه طرفداری می‌کند، همزمان اختلافات این کشور با ایران گسترش یافته است و اقلیت شیعه در این کشور دست به شورش زده‌اند. دولت عربستان، هم‌اکنون در چه وضعیتی قرار دارد؟با انتصاب شاهزاده بندر بن سلطان در راس امور امنیتی عربستان سعودی، این کشور به‌نظر کابینه‌ی جنگ را در زمانی تشکیل داده است که مشکلات با ایران اوج گرفته است و اقلیت شیعه در خاک این سرزمین، دست به شورش زده‌اند.

سعودی‌ها در تمامی زمینه‌ها وضعیت امنیتی خود را ارتقاء داده‌اند، و گویا آماده هرگونه درگیری در منطقه‌ی خاورمیانه هستند. در ماه گذشته‌ی میلادی، ارتش و نظام اطلاعاتی امنیتی عربستان سعودی، از کارمندان و اعضا خود خواست تا از تعطیلات بازگشته و هرگونه برنامه‌ی مسافرتی غیرکاری خود را لغو کنند.

یک دلیل این مسأله، درگیری‌های مرزی بین سوریه و ترکیه بود که از شلیک به سمت نیروی هوایی ترکیه نشات گرفت و عربستان احتمال می‌داد بین این دو کشور جنگ شروع بشود.

انتصاب بن سلطان در راس امور امنیتی عربستان، به معنای حمایت دولت این کشور از سرنگونی بشار اسد است. در خفا، عربستان سعودی همراه با ایالات متحده، فرانسه، ترکیه، اردن و چند کشور دیگر، برنامه‌ی سرنگونی اسد را دنبال می‌کنند.بندر جایگزین شاهزاده موقرین بن عبدالعزیز شده است که در سال‌های ریاست خود بر این منصب، خبری از او در اخبار نبود و غرب او را چندان نمی‌شناخت. بعضی شایعات می‌گویند او از سمت خود اخراج شده و مابقی می‌گویند شاه عربستان او را خواسته تا به‌عنوان نماینده‌ی مخصوص‌اش در پاکستان و چند کشور مسلمان منطقه فعالیت کند.

بندر پیش‌از این سفیر عربستان در واشنگتن بود، و در چند سال گذشته به‌خاطر بیماری و مسائل زندگی خصوصی، به کار خاصی مشغول نبود. انتصاب او به سمت جدید نشان از علاقه‌ی پادشاه و دولت جدیدش برای وضع شرایط جدید در منطقه، در زمانی است که بحران‌ها اوج گرفته است.

اگر عربستان سعودی به‌دنبال خرید بمب اتم یا موشک‌های بالستیک از چین باشد، شاهزاده بندر به‌شدت مفید خواهد بود. احتمال دارد عربستان خواستار داشتن چنین سلاح‌هایی باشد. بندر در سال ۱۹۸۷ قراردادی پنهانی مشهور به «باد شرقی» با چین برای خرید موشک امضا کرد. بندر همچنین ماموریت‌هایی پنهایی در چند دهه‌ی گذشته در خاک سوریه و لبنان انجام داده است، و روزنامه‌ی وال استریت ژورنال می‌گوید او اخیراً با ارشدترین مقام دفاعی حکومت ترکیه پنهانی دیدار داشته است.

شاهزاده بندر همچنین ارتباط‌هایی قدرتمند با دولت امریکا دارد، چون دو دهه سفیر عربستان در واشنگتن بوده است. او در دوران رونالد ریگان، رابطه‌ای آشکار با سیا برقرار کرد و می‌گویند او هماهنگی برای عملیات‌های مخفیانه‌ با همراهی عربستان سعودی و امریکا در منطقه را انجام داده است. در طول جنگ اول خلیج فارس در سال ۱۹۹۲، وی رابطه‌ی نزدیک با جورج بوش پدر داشت. بوش پسر نیز به نام مستعار «بندر بوش» مشهور است.

بندر حتی بعد از خروج‌اش از واشنگتن در سال ۲۰۰۵ میلادی نیز نقشی موثر در پشت‌پرده در ارتباطات دو کشور بازی کرده است. گفته می‌شود او حامی برنامه‌های دیک چنی، معاون وقت رئیس‌جمهور امریکا، علیه ایران بوده است. سفیر بعدی عربستان همچنان رابطه‌ای جدی با محافظه‌کاران امریکا دارد.بندر در چند سال گذشته هدف حملات رسانه‌های ایرانی بوده است. شبکه‌ی ایرانی «پِرس تی‌وی» وی را او را نماینده‌ی سیا و موساد در سوریه معرفی کرده است. این شبکه همچنین هفته‌ی گذشته اعلام کرد بندر ترور شده است.

عربستان در سرزمین خود دچار مشکلاتی با اقلیت شیعه شده است. دولت عربستان منشا این شورش‌ها را ایرانی‌ها می‌شناسد. راهپیمایی‌ها در اوایل ماه جولایی شروع شده است، و به گفته‌ی بی‌بی‌سی وُرلد، راهپیمایی‌ها دو هفته طول کشید و چندین مجروح بر جایی گذاشت.

عربستان هنوز نتوانسته درگیری‌ها در خاک خود را سرکوب کند، بلکه درعوض اوضاع بدتر نیز شده است. معترضین امیدوارند خون‌های ریخته شده باعث گسترش اعتراض‌ها بشوند، در نتیجه بتدریج حکومت دچار شعف بشود. تا اینجا، عربستان سعی در اجرای سیاست سرکوت و تطمیع داشته است. بعضی از اعضای دولت عربستان می‌گویند بهترین راه برای خاموش کردن اعتراض شیعیان، دادن رفاه کامل اقتصادی به آنان و همچنین اعصای حق کامل شهروندی به این اقلیت است.

پرس تی‌وی در ۲۷ جولایی گزارش داد: «احتمال سقوط رژیم عربستان سعودی واقعی‌تر از گذشته شده است.» شاید این تبلیغات ایرانی‌ها باشد اما همچنین نشان می‌دهد که عربستان نیز سیاست‌هایی جنگ‌طلبانه در پیش گرفته است.