گروه اجتماعی – فخری السادات مسچی: پس از آنکه دو وزیر کشور و آموزش و پرورش اعلام کردند که باید در شاخصهای آلودگی هوا تجدیدنظر شود تا لزومی به تعطیلی مدارس به خاطر آلودگی هوا نباشد، دیروز وزارت بهداشت با تعطیل نشدن مدارس به خاطر آلودگی هوا مخالفت کرد تا مناقشه در دولت بر سر تعطیل شدن یا تعطیل نشدن مدارس به خاطر آلودگی هوا وارد فاز تازهای شود. ماجرا از آنجا آغاز شد که تعطیلی مکرر مدارس به خاطر آلودگی هوا، توجهات را به سمت شدت آلایندهها بیشتر جلب کرد. به همین دلیل دو وزیر کشور و آموزش و پرورش در اظهارنظری همزمان در یک روز، با پاک کردن صورت مساله آلودگی هوا، از پیشنهادی در دولت برای تغییر شاخصهای سنجش آلودگی هوا خبر دادند تا لازم نباشد مدارس تعطیل شود که گزارش آن دیروز در مردم سالاری منتشر شد. این درحالیست که هوای آلوده تاثیر منفی غیر قابل انکاری روی سلامتی دانش آموزان دارد.
اما صبح دیروز (سه شنبه) وزارت بهداشت مخالفت خود را با تغییر استانداردهای شاخص آلودگی هوا برای عدم تعطیلی مدارس اعلام کرد. رییس گروه سلامت هوا و تغییر اقلیم وزارت بهداشت ضمن اشاره به عوارض شدید آلودگی هوا بر سلامت کودکان، گفت: هر چه که در راستای سلامت مردم باشد، وزارت بهداشت با آن موافق است و هرچه که به سلامت مردم آسیب برساند، وزارت بهداشت به عنوان متولی سلامت مردم با آن مخالف خواهد بود. دکتر عباس شاهسونی در گفتوگو با ایسنا، همچنین گفت: بعضی روزها در تهران غلظت ذرات معلق PM۲.۵ بیش از ۱۰ برابر راهنمای سازمان جهانی بهداشت میشود که این یعنی غلظت ذرات معلق به حدی زیاد است که برای سلامتی مردم و بویژه گروههای حساس خطرناک است. یکی از گروههای حساس کودکان هستند و این درست نیست که صرفا با تغییر شاخص آلودگی هوا، صورت مسئله را پاک کنیم. ما باید اقدام جدی برای کاهش مواجهه و کاهش غلظت آلایندههای هوا داشته باشیم. ای کاش وزیر محترم آموزش و پرورش پیشنهاد میدادند که اقداماتی نظیر نوسازی ناوگان حمل و نقل عمومی، از رده خارج کردن خودروهای فرسوده، بهبود کیفیت سوخت و بهبود کیفیت خودروهای تولید داخلی و... برای کاهش غلظت آلایندههای هوا صورت گیرد. ما هم در وزارت بهداشت تعطیلی مدارس را راهکار اصلی نمیدانیم، اما چاره دیگری جز این نداریم که با این کار مواجهه کودکان با آلودگی هوا را کاهش دهیم.
او تاکید کرد: مبنای رسیدن غلظت آلایندههای هوا به ۱۵۰ که به دنبال آن غیرحضوری شدن مدارس صورت میگیرد، در راستای قانون هوای پاک مصوب هیئت وزیران در سال ۱۳۹۶ است. برای تغییر این شاخص که در قانون مطرح شده است باید کمیتهای متشکل از وزارت بهداشت، سازمان محیط زیست، وزارت کشور، وزارت صنعت، معدن و تجارت تشکیل شود تا تصمیماتی با رویکرد سلامت محور اخذ کنند و نه اینکه بیاییم صورت مسئله را پاک کنیم. مگر سازمان محیط زیست که استانداردهای ذرات معلق هوا را افزایش داد، به هدف خود رسید که ما با عدم غیرحضوری کردن مدارس به هدف خود برسیم؟
او ادامه داد: مقایسه کشور ما با سایر کشورها که وضعیت آلودگی هوای بدتری از ما دارند مانند چین، هند و... نمیتواند راهکار باشد. ما باید خود را با کشورهایی مقایسه کنیم که آلودگی هوا ندارند و یا میزان غلظت آلایندههای هوای آنها کنترل شده است. باید ببینیم چه استانداردهایی دارند و چه کار کردهاند که به آن شرایط رسیدهاند. استاندارد سالیانه ذرات معلق ما در کشور ۶ برابر راهنمای سازمان بهداشت جهانی است و این یعنی مواجهه مردم با آلودگی هوا بالا است؛ پس باید به جای تغییر شاخصها، رویکرد خود را بر کاهش آلایندهها و کنترل منابع انتشار بگذاریم. اما وزیر آموزش و پرورش با این مبنا مخالف است! او در پاسخ به موضع وزارت بهداشت گفت: من شاخصهای آلودگی هوا در دنیا را دیدم و کاری هم در این زمینه بچههای المپیادی ما انجام دادند و من بعد از آن موضعگیری کردم. در دنیا مدارس را به دنبال این شاخص آلودگی هوا (شاخص ۱۵۰) تعطیل نمیکنند. سلامت دانش آموز اولویت و اصل اول ما است اما نه اینکه با شاخص آلودگی ۱۵۰ تعطیل کنیم.
یوسف نوری ادامه داد: در دنیا تا وقتی شاخص آلودگی کمتر از ۲۰۰ باشد، تعطیلی مدارس نداریم و من روز گذشته هم شاخصها را رصد کردم که هنوز به ۲۰۰ نرسیده بودیم. این موضِع خود را ان شاءالله در هیئت دولت هم مطرح خواهم کرد؛ همانگونه که مقاله مطالعه انجام شده را به دکتر عیناللهی تقدیم کردم. در دنیا در موقعیت آلودگی هوای بنفش مقطع متوسطه را هم اصلا تعطیل نمیکنند و در دوره ابتدایی برخی جاها مدارس را تعطیل میکنند. کشورهایی نظیر مکزیک، فرانسه و ... با گذر شاخص آلودگی از ۳۰۰ به بعد تعطیل میکنند. خواهش میکنم منابع علمی و تجارب دنیا را در این زمینه نگاه کنید و صرفا به بخشنامه سال ۱۳۹۷ هیئت وزیران در این حیطه اکتفا نکنید. یوسف نوری همچنین در هزار و بیست و چهارمین جلسه شورای عالی آموزش و پرورش خواستار واگذاری کامل اختیار تعطیلی مدارس به وزارتخانه خود شد و گفت: برای تعطیل کردن مدارس باید شاخصهای جهانی را در نظر بگیریم و بهتر است این اختیار به وزارت آموزش و پرورش واگذار شود. برای جلوگیری از تعطیلی بدون برنامه مدارس، تقویم آموزشی و تعطیلات کشور باید ساماندهی شوند تا این قدر شاهد وقفه در جریان آموزش و پرورش دانش آموزان نباشیم.
این مناقشه در دولت ابراهیم رئیسی بیش از هر زمان دیگری نشان میدهد دولت سیزدهم، دولتی بدون برنامه است که گاه برخی وزرا ساز خود را میزنند. پرسش اینجاست که مگر سه وزیر آموزش و پرورش، کشور و بهداشت در جلسات هیات دولت کنار هم نمینشینند تا این مشکلات را حل کنند؟ پس چرا اختلافات خود را به رسانهها و میان افکار عمومی میکشانند؟ شاید تعمدی باشد که سوءمدیریت در دولت سیزدهم بیش از پیش بر افکار عمومی روشن شود. چراکه سلامت کودکان و نوجوانان با توجه به آنچه که مقام وزارت بهداشت اعلام کرده، قابل معامله با هیچ چیز حتی تعطیلی مدارس نیست. بهتر آن است دولت به فکر اجرای اقدامات عملی برای کاهش آلودگی هوا در راستای قانون باشد. با مناقشه بر سر تعطیلی یا عدم تعطیلی مدارس، مشکل آلودگی هوا حل نخواهد شد!