گروه بینالملل – مهدی یزدی: آمریکا با یک بحران بی سابقه و ناگهانی اقتصادی مواجه شده است. بانک سقوط بانک «سیلیکونولی» (اسویبی) ورشکسته شده و بانک «سیگنیچر» فیریز شده است؛این اتفاق بزرگ ترین زلزله اقتصادی از سال2008 محسوب میشود. «بانک سیلیکون ولی» هرچند نزد عموم کمتر شناخته شده بود اما از تامینکنندگان مالی شرکتهای نوظهور در عرصه فناوری محسوب میشد. «اس وی بی» از نظر میزان دارایی شانزدهمین بانک بزرگ آمریکا بود. داراییهای «بانک سیلیکون ولی» ۲۰۹ میلیارد دلار و حجم سپردههای آن بیش از ۱۷۵ میلیارد دلار بود.
فرار سرمایه از بانکهای آمریکایی منجر به ایجاد یک وضعیت متزلزل مالی شده است. التهاب بازار مالی آمریکا پس لرزههایی گسترده از آمریکا و وال استریت خواهد داشت اما فعلا جمهوری خواهان و دموکراتها برای پیدا کردن مقصر یقه یکدیگر را گرفته اند.
«جو بایدن» دیروز در سخنانی بسیار کوتاه در مورد سیستم بانکی آمریکا گفت:ما باید جزییات کامل اتفاق رخ داده را درک کنیم و کسانی که مسوول این ورشکستگی هستند باید پاسخگو شوند. وی با بیان اینکه مالیات دهندگان آمریکایی مسوول زیانهای بانک ورشکسته شده نخواهند بود، گفت: آمریکاییها میتوانند به امنیت سیستم بانکی آمریکا اعتماد کنند. سیستم بانکی آمریکا امن است و مشکلی ندارد. بایدن همچنین وعده معرفی قوانین سختگیرانه تری برای بانکها داد و خطاب به مردم آمریکا گفت: سپردههای بانکی شما هر زمان که به آنها نیاز داشته باشید، در دسترس خواهند بود. رئیس جمهوری آمریکا ادامه داد که مدیران بانکها اخراج خواهند شد و سرمایه گذاران پول خود را از دست خواهند داد.
پیشتر روزنامه ایندیپندنت نوشته بود که ۶۷ سناتور (۵۰ جمهوری خواه و ۱۷ دموکرات) در سال ۲۰۱۸ با کاهش نظارت بر این بانک موافقت کرده و این قانون مصوب سنا به تائید دونالد ترامپ نیز رسیده بود. تحلیلگران معتقدند که اگر این بانک از برخی تدابیر نظارتی معاف نمیشد، احتمال مدیریت بهتر شرایط و کاهش ریسک وجود میداشت.
با این وجود ترامپ در مطلبی که در شبکههای اجتماعی منتشر کرد، انگشت اتهام را به سوی سیاستهای مالی دولت جو بایدن نشانه رفت و نوشت: «با یک رکود شدیدتر از سال ۱۹۲۹ روبرو خواهیم شد. سقوط بانکها آغاز شده است.»
شک و تردید بازارهای آسیایی
در همین راستا، خبرگزاری رویترز نوشت که بازارهای سهام کشورهای آسیایی از پیامدهای سقوط بانک «سیلیکون ولی» در امان نبودند و سخنرانی جو بایدن و دیگر تصمیم گیرندگان اقتصادی نه تنها نتوانست بازارها را آرام سازد، بلکه موجب شده تا آینده افزایش نرخ بهره نیز با اما و اگر مواجه شود. در جریان معاملات دیروز سهام صنعت بانکداری به سیر نزولی خود ادامه دادند و شرکتهای ژاپنی بیشترین آسیب را متحمل شدند.
تحلیلگران بر این باورند که شک و تردید جاری به زیان این صنعت خواهد بود. سرمایه گذاران در مورد وضعیت مالی بانکهای کوچک بین المللی، احتمال وضع مقررات سختگیرانه و ارجحیت جبران سپردهها به قیمت زیان سرمایه گذاران بانکهای ورشکسته بسیار نگرانند. به نوشته این خبرگزاری، موسسه رتبه بندی اعتباری آمریکایی مودیز (Moody›s) رتبه بانک آمریکایی سیگنچر را که به تازگی تعطیل شده، به «بی ارزش» کاهش داد و اعلام کرد که کاهش رتبه ۶ بانک آمریکایی فرست ریپابلیک (First Republic Bank)، زاینز بنکورپوریشن (Zions Bancorporation)، وسترین الاینس بنکورپ (Western Alliance Bancorp)، کومریکا (Comerica Inc)، یو ام بی فایننشیال (UMB Financial Corp) و اینتراست فایننشال (Intrust Financial Corporation) را بررسی خواهد کرد.
در این میان رگولاتور بانکی کانادا نیز اعلام کرده که نظارت خود بر بانکهای داخلی را افزایش خواهد داد. از سوی دیگر تارنمای شبکه اقتصادی سی ان بی سی نوشت که شرکتهای نوپای چینی نیز در زمره دیگر موسسات سراسر جهان خواهند بود که از سقوط «اس وی بی» آسیب خواهند دید. این بانک آمریکایی که در میان شرکتهای نوپای حوزه فن آوری اطلاعات محبوبیت بسیاری داشت، مشتریانی نیز در داخل چین جذب کرده و امکان افتتاح آنلاین حساب و استفاده از شماره همراه اپراتورهای چینی برای تائید ثبت نام وجود داشت.
به نوشته سی ان بی سی، سرمایه گذاران به دلیل آنکه این بانک آمریکایی امکان بررسی و تائید نحوه استفاده شرکتهای نوپا از سرمایه شان را فراهم میساخت به آن علاقه داشتند. یک منبع آگاه به این شبکه گفت که اگر «اس وی بی» تعطیل شود، صنعت فن آوری آسیب خواهد دید چرا که هیچ بانک دیگری دو اختیار مذکور را در اختیار سرمایه گذاران قرار نمیدهد.
عرصه جدید رویارویی جمهوریخواهان
و دموکراتها
با بالا گرفتن جنجال بانکی در آمریکا، رسانههای حامی دو حزب اصلی این کشور نیز به دفاع و انتقاد از عملکرد دولت پرداختند.
تارنمای سی ان ان در تحلیلی پیرامون بحران بانکی اخیر نوشت که سقوط بانک «سیلیکون ولی» ثابت کرد که مهمترین ریسک سیستمی که آمریکا با آن مواجه است نه نظام بانکداری آن بلکه دودستگی سیاسی است. به نوشته سی ان ان، پس از تصمیم دولت برای تضمین سپردههای بانکهای «اس وی بی» و سیگنچر، صبح روز دوشنبه و با آغاز هفته کاری خبری از خروج سپردهها از بانکها نبود. با این وجود بحرانی شدن وضعیت برخی دیگر از بانکها دور از انتظار نیست. سی ان ان ادامه داد: واکنش سیاست زده به این ماجرا و کارزار انتخاباتی جمهوریخواهان برای پیروزی در رقابتهای ریاست جمهوری سال ۲۰۲۴ نشان میدهد که حتی اگر یک بحران واقعی مالی نیز رخ دهد، دولت توان مدیریت آن را نخواهد داشت.
تارنمای روزنامه راستگرای واشنگتن تایمز نیز از حاتم بخشی جو بایدن در تزریق بیش از ۲۰۰ میلیارد دلار کمک اضافی دولت آمریکا به آن دسته از سپرده گذاران بانک «اس وی بی» و سیگنیچر که سپردههایشان تحت پوشش بیمه فدرال نبود، نوشت: این نخستین گام به سوی کنترل دولتی نظام بانکداری است.
در ادامه این تحلیل آمده است: شرکت بیمه سپرده فدرال، سپردههای بالغ بر ۲۵۰ هزار دلار را بیمه میکند. بایدن موافقت کرده که این سقف برای پوشش بسیاری از سپردههای بیمه نشده این دو بانک افزایش مییابد.
احتمال دارد چنین اقدامی به منابع صندوق بیمه سپرده فشار آورده و زمینه ساز مداخله دولتهای بعدی آمریکا برای نجات بانکهای بزرگ شود.