پنجشنبه ۲۹ شهريور ۱۴۰۳
رهبر میهمان ارکستر سمفونیک تهران:

نوازندگان ارکستر در ایران کمترین درآمد را دارند

شجریان یکی از بهترین گزینه‌ها برای اجرا با ارکستر سمفونیک است
رهبر میهمان ارکستر سمفونیک تهران بر اهمیت حمایت مالی از این ارکستر تاکید کرد و اظهار کرد که نوازندگان ارکستر در ایران نسبت به سایر اقشار موسیقی کمترین درآمد را دارند.
آرش گوران از دیشب (۲۸ شهریورماه) تا فردا (جمعه ۳۰ شهریورماه) به مدت سه شب به همراه ارکستر سمفونیک تهران روی صحنه است.
گوران، به سبب آوازه‌ای که در حوزه رهبری ارکستر دارد، گزینه مناسبی برای هدایت ارکستر سمفونیک تهران به شمار می‌رود و می‌تواند کمک شایانی به ارکستر در جهت ارتقای سطح کیفی آن داشته باشد.
به همین جهت ایسنا درباره وضعیت کنونی ارکستر سمفونیک تهران و البته ارکستر خود او؛ یعنی ارکسترج فیلارمونیک تهران با او گفت‌وگویی داشته است که در ادامه گزیده‌ای از این گفت‌وگو را می‌ خوانید:
ارکستر فیلارمونیک تهران به رهبری شما از ارکسترهای مهم کشور به شمار می‌رود که برنامه‌های خوبی را روی صحنه برده است. مدتی است اما این ارکستر فعالیتی ندارد؛ علت چیست؟
این ارکستر از سال ۹۰ برنامه‌های مختلفی را با رپرتوارهایی که خیلی از آنها در ایران اجرا نشده بود، برگزار کرد. همچنین سولیست‌های مختلفی را از کشورهای مختلف به عنوان مهمان دعوت کرد و برنامه‌هایی را روی صحنه برد که برای مخاطب تازگی داشت.اکنون هم اتفاق خاصی برای این ارکستر رخ نداده و هنوز پابرجاست. منتهی بعد از آخرین کنسرت خود در سال ۹۸ ضرر زیادی را متحمل شدیم؛ زیرا زمان برگزاری کنسرت‌ها مصادف شد با شیوع ویروس کرونا که مجبور به لغو کردن کنسرت‌های خود شدیم و نتوانستیم فعالیت را ادامه دهیم.در حال حاضر اما به فکر طراحی برنامه‌های جدید برای مخاطبان هستیم.
یعنی این کنسرت‌ها چه زمانی برگزار می‌شوند؟
تلاش ما این بود که امسال با رپرتواری متفاوت روی صحنه برویم ولی برای این کار نیازمند تأمین هزینه‌های ابتدایی بودیم. حال اگر بتوانیم آن هزینه‌ها را تأمین کنیم و حمایت مالی داشته باشیم امسال و اگر نشد سال دیگر حتما روی صحنه می‌رویم.
ارکستر سمفونیک تهران مدت‌ها است که در بی‌برنامگی به حیات خود ادامه می‌دهد؛ با این وجود وضعیت ارکستر را چگونه توصیف می‌کنید؟
نوازندگان ارکستر، آنقدر پر از پشتکار، همت، تلاش و بدون حاشیه هستند که یکی از انگیزه‌های جدی من برای همکاری با ارکستر سمفونیک تهران آنها بودند.نوازندگان این ارکستر خسته نمی‌شوند و در هر تمرین تا لحظه آخر با من همراه هستند. من از اینکه نوازندگان ارکستر تمام تلاش خود را می‌کنند، احساس رضایت دارم.
این ارکستر با چه نوع تمرین و در چه صورتی می‌تواند یک اجرای خوب را روی صحنه ببرد؟
هر تمرینی به رهبر ارکستر و برنامه‌ریزی رهبر برای ارکستر بستگی دارد.
همکاری من با یک ارکستر به دلیل اینکه از نوازندگان می‌خواهم توجه زیادی به جزئیات رپرتوار داشته باشند، تمرینات سختی را به همراه خواهد داشت. حال اگر نوازنده‌ای حرفه‌ای نباشد و به هر دلیلی احساس کند نیازی به تمرین ندارد، به مشکل می‌خوریم که تا البته تاکنون به چنین مسئله‌ای در تمریناتم با ارکستر سمفونیک تهران برخورد نکرده‌ام. منتهی هر رهبر باتوجه به نیازها و توانایی ارکستر و رپرتواری که انتخاب می‌کند، یک استراتژی تمرین برای ارکستر ترسیم می‌کند که باید براساس آن پیش بروند.
گفته می‌شود حقوق نوازندگان ارکستر پایین است. نظر شما درباره این امر چیست؟
نوازندگانی که در ارکستر سمفونیک تهران ساز می‌نوازند قطعا از بین بهترین نوازندگان این کشور گلچین شده‌اند و باید بالاترین دستمزد را دریافت کنند. نوازندگان ارکستر در ایران نسبت به سایر قشرهای نوازندگان موسیقی، کمترین دستمزد را دریافت می‌کنند.
درصورتی که این افراد سال‌ها برای آموختن نواختن ساز خود زحمت کشیده‌اند و اکنون مستحق بیشترین دستمزد ممکن هستند تا مجبور نشوند جای دیگری کار کنند و تماما انرژی خود را برای ارکستر بگذارند.
شما با خواننده‌های متفاوتی کار کرده‌اید. به نظر شما، آیا صدای هر خواننده‌ای قابلیت اجرا با ارکستر سمفونیک را دارد؟ برخی از صداها سازگاری لازم را ندارند و شاید برای تدریس یا استودیو مناسب‌تر باشند. این بین چرا از برخی صداها مانند علی‌اصغر شاهزیدی، سبحان مهدی‌پور، رضا مهرآذر و... استفاده نمی‌شود. کمی درباره این موضوع بیشتر توضیح دهید؟
من در دو سال اخیر تجربه همکاری با همایون شجریان و رهبری ارکستر ایشان را بر عهده داشتم. ما حدود ۷۰ کنسرت در قاره‌های مختلف از جمله استرالیا، کانادا، اروپا و ایران برگزار کردیم. همایون شجریان را یکی از توانمندترین و بهترین خواننده‌های ایران در حال حاضر می‌دانم. او نه‌تنها به دلیل شناخت عمیقش از موسیقی و آواز، بلکه به‌خاطر شخصیت هنری و تلاشی که برای کیفیت اجرای خود دارد، قابل احترام است. به عقیده من همایون شجریان یکی از بهترین گزینه‌ها برای اجرا با ارکستر سمفونیک است.
وقتی درباره ارکستر سمفونیک صحبت می‌کنیم، باید توجه داشته باشیم که با یک زبان جهانی در موسیقی روبه‌رو هستیم. موسیقی یک زبان بین‌المللی و بدون مرز است. باید بپذیریم که این زبان می‌تواند فرهنگ‌های مختلف را به هم نزدیک کند و گفت‌وگوی فرهنگی ایجاد کند. عدم پذیرش این موضوع باعث می‌شود که از پیشرفت باز بمانیم و در عرصه جهانی هنرمندانمان نتوانند رشد کنند.
آیا تالار وحدت برای اجرای یک ارکستر سمفونیک مناسب است؟
تالار وحدت به دلیل عمق خیلی زیاد صحنه و سقف خیلی باز و بلندی که دارد، چندان برای اجرای ارکسترال مناسب نیست مگر اینکه تمهیداتی برای این کار سنجیده شود؛ مثل حضور رفلکتورها. خواهشم این است که به فکر ترمیم و ساختن رفلکتورها برای این سالن باشند؛ چون این سالن خانه ارکسترها است ولی صدایی که یک ارکستر نیاز دارد در این سالن داشته باشد را ندارند.