هزینه های مادی و غیرمادی قطع اینترنت

بر اساس رابطه میان ترافیک اینترنت مورد استفاده و GDP کشورها، و الگو قرار دادن این رابطه با ایران، بر اساس محاسبات موسسه نت بلاکز، در زمان قطع اینترنت، روزانه ۶۰ میلیون دلار خسارت به اقتصاد ایران وارد شده (یعنی هفتگی ۴۲۰میلیون دلار یا ماهیانه یک میلیارد و ۶۸۰ میلیون دلار ) این به معنای کوچک‌شدن  اقتصاد ایران به میزان ۴.۸٪ در روزهای قطع اینترنت بوده.
این عدد قطعا جدا از هزینه هایی مثل عدم امکان تمدید domain ها، از بین رفتن تلاش های Seo وبسایت ها، عدم امکان فروش در فروشگاه های اینترنتی و البته از کار افتادن اقتصاد آنلاین غیر رسمی ایران (که برآوردها بیانگر سهمی ۳۰٪ در این بخش اقتصاد ایران است) مثل فروش مجازی از طریق پیج های اینستاگرامی و تلگرامی است که در حدود ۲۰۰هزار کسب و کار برآورد می شود. همچنین این رقم جدا از خسارات وارده از محل عدم امکان پیگیری واردات و صادرات شرکت های خصوصی، اختلال در فعالیت شرکت‌های حمل و نقل، اختلال در کار آژانس های مسافرتی، صنعت توریسم، فعالیت صرافی ها، فعالیت دانشگاه ها و بیمارستان ها و ... است.
فقط روزانه ۲۵۰ میلیارد تومان (یعنی حدودا ۲۰میلیون دلار) تراکتش از طریق وبسایت های اینترنتی انجام میشد که نماد اعتماد الکترونیک دارند و فعالیت رسمی آنلاین داشتند که طبق اعلام بانک مرکزی و وزیر ارتباطات این حجم تراکتش بانکی به وضوح کاهش شدید یافته بود. میزان ضرری که شرکت های پرداخت اینترنتی از این کاهش داشته اند، قابل بررسی است.
اگر بخواهیم از دیدگاه هزینه - فایده، به موضوع افزایش ناگهانی و یکباره بنزین نکاه کنیم باید ارقام زیر را هم در نظر داشت:
۱۶ میلیارد تومان میزان برآورد خسارتی است که فقط به طور غیرمستقیم به دلیل کاهش ارزش بازار بورس و سهام شرکت ها و عدم دسترسی سهامداران به اینترنت در روزهای اولیه به سهامداران وارد شد.  این عدد ها را با ارقام ناچیزتری مانند ۶۰۰ میلیارد تومان هزینه خسارات وارده به بانک ها و ۳۰۰ میلیارد تومان به فروشگاه های زنجیره ای باید جمع کرد.
در نظر بگیریم که دولت هم برای کاهش میزان اعتراضات و فشار بر مردم، به ۶۰میلیون ایرانی ماهانه ۵۵هزار تومان (یعنی ماهیانه ۳هزار میلیارد تومان) قصد کمک یارانه معیشت را دارد.
همه اینها را با هزینه هایی مثل هزینه های مالی و بهداشتی ارسال مجدد پارازیت، بسیج نیروی انسانی برای کنترل شهرها، راهپیمایی های دولتی، افزایش ترافیک و مصرف بنزین توسط تاکسی های اینترنتی به دلیل عدم امکان استفاده از مسیریاب های اینترنتی و ...هم باید اضافه کرد. و البته هزینه های معنوی و غیرمالی مثل کاهش پایگاه اجتماعی مسوولان در داخل کشور، خراب شدن تصویر بین المللی ایران و ... را هم به این موضوع باید اضافه کرد.
*کارشناس اقتصادی