کد QR مطلبدریافت صفحه با کد QR

انتخابات، موعد ظهور گفتمان ها

علی اکبر مختاری 

24 ارديبهشت 1400 ساعت 16:12

شروط جدید شورای نگهبان برای داوطلبان انتخابات ریاست جمهوری واکنشهای متفاوتی را از نخبگان و رسانه ها انعکاس داده است.


شروط جدید شورای نگهبان برای داوطلبان انتخابات ریاست جمهوری واکنشهای متفاوتی را از نخبگان و رسانه ها انعکاس داده است.
برخی این حرکت شورای نگهبان را به منظور فیلتر کردن نامزدهای انتخابات و عملی خلاف اصول قانون اساسی میدانند و معتقدند با قطعی شدن این شروط، شورای نگهبان دچار نقض غرض شده است یعنی شورایی که رسالت اصلی آن تطابق قوانین عادی با اصول قانون اساسی و شرعیات است در این شرایط عملی خلاف اصول مسلم خود مرتکب شده است و برخی به سوگیریها و سلیقه گرایی اشاره دارند و این حرکت شورای نگهبان در زمانه ای که ساختار سیاسی به حمایت و مشارکت نیازمند است را عملی محافظه کارانه می دانند که به انسداد سیاسی منتهی میشود.
 
رشد، توسعه و تعالی هر جامعه در جدال با گفتمانهای مخالف، خردورزی و خلق ایده های نوین شکل میگیرد. گفتمان سیاسی شیعه در چند قرن اخیر از دوره صفویه تاکنون در مواجهه با گفتمانهای رقیب درون جهان اسلام همچون سلفی گری، شیخیه و بابیه و دیگر گفتمان های خارجی همیشه مورد نقد و در تقابل بوده و در دوره های بعد در تقابل با موجهای بزرگ سکولاریسم، مارکسیسم و چپگرایی به همت نواندیشان و متفکرین اسلامی به خوبی توانسته است از بحرانهای عقیدتی و چالشهای تئوریک از خود دفاع کند و افق های جدیدی را بگشاید. نتیجه این جدال، خلق نظریه ها و تئوریهای جدید و شکل گیری اسلام سیاسی و ارایه برنامه  برای حیات اجتماعی مسلمین با تشکیل دولت اسلامی با نظام جمهوری بوده است. در شرایط پیش رو و امکانی  که برای نظریه پردازی بعد از تاسیس جمهوری اسلامی شکل گرفته است نباید با تکیه بر قدرت سیاسی به این مسیر پایان داد و مسیر نقد و گفتگو و اصلاح  مسدود شود. یکی از انتقادها در این خصوص این است که انقلاب با آزادی خواهی و نهج البلاغه آغاز شده و پس از چهار دهه هدایت آن با رساله عملیه ادامه یافته است.
 
انتخابات مهم ترین و اساسی ترین موعد غیریت سازی گفتمان ها است. در کارزار انتخابات کنونی چنانچه برخی از داوطلبین نقدهای اساسی به ساختار سیاسی یا اصول قانون اساسی دارند و خواستار تغییرات اساسی هستند باید همه موضوعات مطروحه روز ازقبیل تغییر قانون اساسی یا تقدم و تاخر میدان با دیپلماسی در رسانه ملی و با حضور همه گروهها مورد بحث و بررسی قرار گیرد و حذف کردن اندیشه ها و منزوی کردن و تخریب روش مطلوبی نیست. جمهوری اسلامی نماینده گفتمان سیاسی شیعه و همانند گذشته در مواجهه با گفتمانهای رقیب درون نظام باید راهکارهای عقلانی و منطبق بر خواسته های نسل جدید ارایه کند و شرایط گفتگو و نقد و بررسی را مهیا سازد. شروط شورای نگهبان در این مرحله در واقع خلاف شرایط تعامل گذشته است و بیشتر به یکدست سازی داوطلبان انتخاباتی از یک جناح خاص یا فیلتر شدن برخی از نیروهای جوان که طرح های نو و ابتکاری برای مدیریت کشور دارند منجر میشود. شورای نگهبان بعنوان نهادی فراجناحی که مسئولیت حراست از قانون اساسی بعنوان میثاق ملی را برعهده دارد باید محل تعامل و همکاری و پناهگاه افراد و جناح ها باشد ولی این روشی که اختیار کرده مس تواند موجب رنجش بیش از قبل داوطلبان انتخابات و مسدود کردن مسیر گردش نخبگان و عدم گزینش سیاسی شود.
 
 تجربه نشان داده است که موسم انتخابات یکی از مقاطع مهمی برای تقابل گفتمانها و گسترش نظریه پردازی و سرایت گفتمان سازی به افکار عمومی در موضوعاتی چون شیوه حکمرانی، عدالت و نحوه توزیع ثروت، شیوه های مدیریت سیاسی، برنامه های متفاوت در سیاست خارجی و سیاست داخلی و هزاران نظر و عقیده در موضوعات خرد و کلان اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی است. بنابراین با این روش محافظه کارانه ای که نهادهای نظارتی پیش رو گرفته اند نه تنها تعامل و تقابل اندیشه ها به معنای واقعی صورت نمی پذیرد بلکه رقابتی تصنعی و درون گروهی و مشارکتی حداقلی در انتخابات پیش رو داریم.
 
قدرت سیاسی باید اهرمی برای همبستگی ملی، هماهنگی و تعادل در نظام سیاسی باشد. بهره گیری از قدرت در جهت انسداد سیاسی و هراس از تغییرات و محافظه کاری، آینده ای جز بستن افق های پیش رو، فرصت سوزی و حذف ظرفیتها و مانع افزایی ندارد.
 
 


کد مطلب: 150170

آدرس مطلب :
https://www.mardomsalari.ir/note/150170/انتخابات-موعد-ظهور-گفتمان

مردم سالاری آنلاين
  https://www.mardomsalari.ir