آیا نخست وزیر تازه، ناجی عراق می‌شود؟

دولت محمد شیاع السودانی از پارلمان عراق رای اعتماد گرفت. افکار عمومی به دولت شیاع السودانی امید بسیاری بسته‌اند و برخی او را ناجی عراق در ماه‌ها و سال‌های آتی (پس از سال‌ها تنش سیاسی و درگیری جناح‌های داخلی) می‌دانند .به چند دلیل شیاع السودانی ویژگی‌هایی دارد که او را از سایر نخست وزیران عراق متمایز می‌کند.
1- سودانی از مردم شروگی است (عرب‌های شرقی که اهل استان میسان هستند که البته واژه‌ای چندان محترمانه نیست)؛ استان میسان که مرکز آن شهر العماره نام دارد، منطقه‌ای است که رشد جمعیت در آن انفجاری بوده و در ۲ دوره عبدالکریم قاسم و صدام مردم آن مهاجرت‌های گسترده‌ای به بغداد و سایر شهرهایی چون نجف و کربلا داشته‌اند (البته در دوره صدام مهاجرتشان اجباری و به دلایل امنیتی بود). شروگی‌ها حدود ۸۰ درصد شهرک صدر بغداد (مرکز قدرت مقتدی صدر) و بخش قابل توجهی از جمعیت کربلا و نجف را تشکیل می‌دهند و نفوذ معنوی خاندان صدر در آنان بسیار زیاد بوده به طوری که اکثریت استان میسان حامی جریان صدر هستند و قاطبه پیاده نظام مقتدی در تظاهرات را عرب‌های شروگی سازمان می‌دهند.بنابراین انتخاب محمد شیاع السودانی رضایت‌مندی بسیار زیادی را در میان شروگی‌ها ایجاد کرد تا جایی که در شهرک صدر بغداد پس از انتخاب وی کارناوال‌های شادی شکل گرفت و چهارچوب هماهنگی شیعه با هوشمندی رهبرانش تا حد زیادی از این طریق مقتدی را در برابر عمل انجام شده قرار داده است.
2- شیاع السودانی برخلاف نخست وزیرانی چون عادل عبدالمهدی، مالکی، عبادی، کاظمی، علاوی و ابراهیم جعفری، در دوره صدام از عراق خارج نشد و با رژیم صدام مبارزه کرد و پس از انتفاضه شعبانیه به زندان رفت. یکی از نقاط قوت مقتدی و پدر و برادرانش در اذهان عراقی‌ها این است که برخلاف بقیه از عراق نرفتند و ماندند و با صدام مبارزه کردند؛ مقتدی همین یک ویژگی را بارها نقطه برترى خود با بقیه سیاسیون فعلی معرفی می‌نمود اما نمی‌تواند آن را برای کوبیدن شیاع السودانی به کار ببرد.
3- شیاع السودانی به شدت دست پاك است و حتی یک مورد اتهام فساد راجع به وی مطرح نشده است و در هر سازمان و وزارتخانه‌ای که مسئول بوده، رضایت مندی کارکنان و مردم از او بسیار بالا بود.
4- سودانی برخلاف کاظمی، به طرف غرب روى نياورده و در اولین روز شروع به کارش به اسعد العیدانی استاندار بصره اجازه داد با چین برای ساخت یک نیروگاه ۳۰۰۰ مگاواتی وارد مذاکره شود که معنای خاص خود را دارد.
5- وزرایی که سودانی انتخاب کرده است اکثرا چهره‌هاى تازه هستند و سلامت اقتصادی آنان با در صد والايى ارزیابی مى‌شود. دو وزارتخانه بسیار مهم کشور و دارایی نیز سهمیه خود نخست وزیر هستند. همچنین وزارت نفت را دولت قانون (نوری مالکی) و امورخارجه را به دموکرات کردستان (بارزانی) داده است.
6- سودانی فردی قاطع و مدیر است و زودتر از زمان تعیین شده کابینه خود را معرفی کرد در حالی که دولت‌های سابق همواره در این زمینه چالش داشتند.
7- جریان حامی مقاومت رضایت مندی زیادی از نخست وزیری سودانی دارد و به جهت این که دولت وی قوام پیدا کند و آمریکا در کار او فعلا سنگ اندازی نکند، سعی در کاهش تنش داشته و از زمان معرفی شدن وی تا این لحظه هیچ حمله‌ای به نیروهای آمریکایی در عراق صورت نگرفته است. برای نگارنده ترديدى نبوده که این یک اقدام تاکتیکی است، زیرا خود سودانی اساسا به جریان مقاومت تعلق دارد و موفقیت وی پیروزی بزرگی برای جریان حشدالشعبى به شمار می‌رود.
8- شخصیت‌هایی چون سيد عمار حکیم، حیدرالعبادی و مقتدى صدر در دولت مشارکت ندارند و همین امر می‌تواند در آینده یک نقطه ضعف برای دولت فعلی عراق تلقی گردد. البته تا آنجايى كه بنده آگاهى دارم جريان حكمت و ساير گروه‌هاى خدمتگزار به استثناى طرفداران مقتدى تصميم به كمك به دولت جديد دارند و از آن دريغ نخواهند نمود.
9- موفقیت دولت محمد شیاع السودانی بستگی زیادی به ایجاد رضایت در مردم عراق و مبارزه آن با فساد دارد و اگر تا ۳ ماه آینده در این ۲ مورد تحول مثبتی رخ ندهد، به احتمال زیاد عراق باز هم شاهد آشوب و بلوا خواهد بود. بیشترین رضایت خارجی از تشکیل دولت توسط شیاع السودانی به جمهوری اسلامی ایران و کشورهای مخالف نفوذ آمریکا مانند چین تعلق می‌گیرد.
پرواضح است که آمریکا راضی به نخست وزیری سودانی نبود اما ناچار است با وی همکاری و همراهی نماید تا نفوذش در عراق بیش از این تضعیف نگردد.
کارشناس مسائل عراق