شاخ اردوغان در استانبول شکست

بالاخره یک نفر در ترکیه توانست شاخ «رجب طیب اردوغان» را بشکند. رفیق گرمابه و گلستان رئیس جمهوری ترکیه شکست خورد تا حزب آک پارتی تحقیر شود. اردوغان با پذیرش نتیجه دور اول می‌توانست از تبدیل این شکست به یک تحقیر جلوگیری کند اما او همانند عثمانی‌ها یک دنده و لج باز است.
به گزارش مردم سالاری آنلاین، در انتخابات یکشنبه، «بنعالی ییلدیریم» نامزد حزب حاکم نسبت به انتخابات محلی ۳۱ ماه مارس ۳.۵۱ درصد رأی از دست داد و در مقابل میزان آرای «اکرم امام‌اوغلو» ۵.۲۳ درصد آرایش افزایش یافت. امام‌اوغلو توانست آرای کسانی را که در ۳۱ ماه مارس به پای صندوق‌های رأی نرفته بودند به دست آورد. در این میان تلاش‌های حزب عدالت و توسعه برای به دست آوردن آرای کردها به نتیجه‌ای نرسید. با یک حساب سرانگشتی، اختلاف 9 درصدی آنها حدودا 750 هزار نفر بوده است که رقم قابل اعتنایی است.
نکته جالب اینجاست که «عبدالله اوجالان » هم شکست خورد ؛ او با فرستادن نامه‌ای خواستار بی طرفی شد ه بود اما رأی دهندگان کردتبار به امام‌اوغلو رأی دادند. ورای همه تحلیل‌ها،  پیروزی شگفت‌انگیز حزب مردم جمهوری‌خواه، برای اولین بار در طول ۲۵ سال گذشته یکپارچگی احزاب اسلام‌گرا را در بزرگترین شهر ترکیه و قلب اقتصاد این کشور در هم شکست.
موضوع انتخابات شهرداری استانبول زمانی سرنوشت ساز می‌شود که افسانه رجب طیب اردوغان از کلان شهر استانبول و ریاست وی بر شهرداری این شهر آغاز شد و اکنون از هر زاوایه ای که نگریسته شود، انتخاب امام اوغلو به ریاست شهرداری استانبول که از لحاظ جمعیتی و سهم اقتصادی در کل اقتصاد ترکیه بسیار بسیار مهم است، می‌تواند راه را برای یک افسانه دیگر در صحنه سیاسی ترکیه باز کند.
اردوغان چندین بار در توضیح اهمیت ریاست شهرداری استانبول گفته است، هر حزبی که اداره استانبول را در دست بگیرد، راه برای اداره ترکیه از سوی وی هموار خواهد شد.
 
بخت بلند امام اوغلو
روزنامه گاردین در گزارشی نوشته است: این رئیس پیشین یک شرکت ساخت و ساز، در سال ۲۰۰۹ وارد سیاست شد. او در سال ۲۰۱۴ شهردار منطقه «بیلیک‌دوزو» در استانبول شد.
امام اوغلو نامزد ریاست کلان شهر استانبول قبل از انتخابات محلی ترکیه در ۳۱ مارس سالجاری میلادی فردی چندان شناخته شده در صحنه سیاسی ترکیه نبود و حتی انتخاب وی برای نامزدی کلان شهر استانبول از سوی کمال قلچداراوغلو با انتقادهایی تند و تیز از سویی منتسبین حزب جمهوریخواه خلق مواجه شده بود.
وی در طول تقریباً شش ماه گذشته که به عنوان نامزد این حزب معرفی و فعالیت‌های انتخاباتی خود را پی گرفت، اثبات کرده که به عنوان یک خطیب ماهر، یک فرد عملگرا و پراگماتیست با قابلیت جذب توده‌ها ظرفیت‌های یک رهبر را داراست.
نگاهی به کارنامه امام اوغلو در ماه‌های گذشته نشانگر اتخاذ سیاستی جدید از سوی یک منتسب حزب جمهوریخواه خلق است و این سیاست جذب توده‌ها با شناسایی خود و برنامه‌هایش است و وی بدون اینکه سعی در تخریب رقیب خود کند به طور عاقلانه با استفاده از رسانه‌های خودی سعی در معرفی خود کرده و از رنجاندن طرفداران رقیب خود اجتناب و بالعکس سعی در جذب آنان و معرفی خود به عنوان نامزدی که همه را به یک چشم می‌بیند کرد.
در مقابل این سیاست امام اوغلو، حزب عدالت و توسعه که از ۱۷ سال قبل حاکمیت در ترکیه را در دست دارد سیاست تهاجمی و تخریبی علیه وی را در پیش گرفت و حتی شخص اردوغان که ریاست حزب را عهده دار است در تجمعات تبلیغاتی شرکت و در برنامه‌های تلویزیونی نیز به مثابه رقیب در مقابل امام اوغلو ایستاد.
شخصیت ملایم بینالی ییلدریم که آخرین نخست وزیر جمهوری ترکیه و یک تکنوکرات برجسته است مانع از تهاجم گسترده وی به رقیبش امام اوغلو شده و وی در سخنرانی‌هایش دستکم به انداره دیگر مسوولین حزبی و شخص اردوغان به امام اوغلو حمله نکرد. وی روز یکشنبه در میان هوادرانش گفت: «به نام استانبول و به نام مشروعیت تمام انتخابات آینده در کشورمان، من معتقدم که مردم من تصمیم درستی خواهند گرفت.»
 
استراتژی غلط حزب عدالت و توسعه
اکرم امام‌اوغلو، نامزد اپوزیسیون توانست در سن ۴۹ سالگی بسیاری از ناظران را با پیروزی پرشور خود در انتخابات شهرداری استانبول در ماه مارس شگفت‌زده کند، اما نتایج این انتخابات تنها چند هفته بعد توسط مقامات انتخاباتی لغو شد.
او ادعاهای مطرح شده توسط رجب طیب اردوغان، رییس جمهور ترکیه مبنی بر این‌که در انتخابات تقلب شده بود، را رد و اعلام کرد که حزب حاکم نمی‌خواهد به راحتی کنترل این کلانشهر و منابع وسیع آن را واگذار کند.
وی در گفت‌وگو با خبرگزاری فرانسه در ماه مه اعلام کرده بود: «آنچه که ما انجام می‌دهیم مبارزه برای دموکراسی و توزیع دموکراسی است.»
«بی‌عدالتی‌های رخ داده» علیه امام‌اوغلو بعد از لغو نتایج انتخابات ماه مارس باعث شد که تعداد فالوئرها در حساب توئیتری امام‌اوغلو از ۳۵۰ هزار نفر به بیش از 5.5 میلیون نفر برسد.انتخابات روز یکشنبه بدون تردید پس لرزه‌های بسیار عمیقی در صحنه سیاسی ترکیه خواهد داشت. به رغم تاکید مسوولین احزاب عدالت و توسعه و حرکت ملی در زمینه سرنوشت ساز بودن نتیجه انتخابات استانبول در پی شکست روز گذشته تلاش‌ها برای اینکه انتخابات روز گذشته به عنوان انتخاباتی محلی معرفی شود، آغاز شده است، این تلاشها هر اندازه تشدید شود مطمئناً به همان اندازه تاثیرات منفی آن نزد مردم ترکیه افزایش خواهد یافت.
کارشناسان سیاسی همچنین معتقدند در صورتی که نتیجه انتخابات ۳۱ مارس مورد قبول حزب حاکم ترکیه و حزب حرکت ملی قرار می‌گرفت و انتخاباتی تجدید نمی‌شد و در جریان تبلیغات دو ماه و نیم گذشته نیز بدین گونه سعی در تخریب چهره امام اوغلو نمی‌شد، شاید در آن صورت مسیر وی را می‌شد سد کرد، ولی تجدید انتخابات، اتخاذ سیاست‌های تهاجمی گسترده علیه وی موجب اقبال عمومی به سمت اکرم امام اوغلو شده و حال اگر وی در برآورده ساختن وعده‌هایش موفق نشود مطمئناً مردم استانبول و ترکیه این را به عنوان سنگ انداری در مقابل وی از سوی حزب حاکم ارزیابی خواهند کرد. بالعکس اگر حزب حاکم با امام اوغلو همراهی بکند در آن صورت نیز کارنامه موفقیت وی راه را برای آینده سیاسیش هموار خواهد کرد.
 
حذف مهره اردوغان
مساله آینده سیاسی بینالی ییلدریم نیز مورد توجه کارشناسان سیاسی ترکیه قرار دارد. به گفته این کارشناسان ییلدریم که از نزدیکترین افراد به اردوغان بشمار می‌رود، آینده سیاسی خود را به نتیجه انتخابات روز گذشته پیوند زده بود و اکنون یا از صحنه سیاست بطور کامل کناره خواهد گرفت و یا اردوغان برای تلطیف وی، می‌تواند ییلدریم را در سمتی که همپای مقام نخست وزیری قبلی وی باشد بکار گمارد.
انتخابات سرنوشت ساز روز یکشنبه استانبول یک رهبر جدید را در صحنه سیاسی ترکیه تثبت کرد که در انتخابات 2023 تاثیر خود را نشان می‌دهد. برخی کارشناسان از اکرم امام اوغلو به عنوان «بلند اجویت» جدید در صحنه سیاسی ترکیه نام می‌برند. اجویت نخست وزیر فقید ترکیه در دهه ۱۹۷۰ سکان اداره حزب جمهوریخواه خلق را از «عصمت اینونو» دومین رییس جمهوری ترکیه تحویل گرفت و سال‌ها به عنوان یک سیاستمدار سرشناس در سیاست ترکیه باقی ماند. گفته می‌شود که  او محبوب ترین سیاستمدار ترکیه از احزاب دست چپی و سوسیال دمکرات بود.
اگرچه ترسیم چشم انداز آینده ترکیه غیر ممکن است اما می‌توان پیش‌بینی کرد که با روند فعلی، آک پارتی باید چشم انتظار یک شکست بزرگ در انتخابات آینده ریاست جمهوری در سال 2023 باشد.
اردوغان که حامیانش او را «آتا طیب» خطاب می‌کنند از جوان جسور و مهربان خیلی فاصله گرفته است. او با حذف «عبدالله گل» و «احمد داود اوغلو» اگرچه سودای تثبیت قدرت را داشت اما عملا خودش را از جامعه سیاسی ترکیه جدا کرد. داستان اختلافات اردوغان با متحدین دیروز آنچنان جدی شده بود که در جریان رد نتیجه انتخابات استانبول، رفقای سابق لب به انتقاد گشودند. ورای این موضوعات، رویکرد خشن اردوغان پس از شکست ماجرای کودتای «فتح الله گولن» مسبب شکستی بود که روز یکشنبه در صندوق‌های رای بروز و ظهور پیدا کرد. ادامه روند فعلی در نهایت از اردوغان و حزب آک پارتی یک چهره نامطلوب خواهد ساخت.
گزارش: علی ودایع