ترکیه مسیر تنش با ایران را انتخاب کرده است؟

رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه اواخر هفته جاری به آمریکا سفر خواهد کرد و با دونالد ترامپ دیدار خواهد کرد. او درست چند روز پیش از سفر به واشنگتن، در اظهاراتی چندپهلو که می‌توان از آن برداشت‌های متفاوتی داشت، گفته است که «احتمال می‌دهد ناآرامی‌های عراق به ایران هم سرایت کند»! در پارلمان ترکیه نیز اخیراً حرکات ضدایرانی مشکوکی در رابطه با حوادث بازی‌های تیم فوتبال تراکتورسازی تبریز روی داده است. آیا ترکیه به دنبال بالا بردن تنش‌ها با ایران است؟
به گزارش مردم سالاری آنلاین، رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه، در سفر به مجارستان در جمع خبرنگاران در اظهارتی دوپهلو گفته است که در مورد اعتراضات عراق و این که چه کسانی پشت این قضیه هستند حدس‌هایی دارد و احتمال می‌دهد که ناآرامی‌های عراق به ایران هم گسترش یابد.
اردوغان گفته است که «مسأله بدخواهان یا دشمنان منطقه، تجزیه جهان اسلام و دشمن کردن آنها با یکدیگر است». این بخش صحبت‌های اردوغان مثبت است و هیچ نشانه‌ای از مخالفت با ایران در آن مشاهده نمی‌شود؛ با این حال، در بخش دیگری از صحبت‌های اردوغان که از احتمال سرایت ناآرامی‌ها به ایران حرف زده است، با توجه به این‌که ایران در حال حاضر درگیرِ هیچ‌گونه ناآرامی اجتماعی نیست، رگه‌هایی از سوگیری سیاسی دیده می‌شود.
اردوغان در بخش دیگری از صحبت‌هایش صراحتاً از ایران انتقاد کرده و گفته است که موضع ایران درباره عملیات ترکیه در شمال سوریه او را «آزرده خاطر» کرده است. اردوغان این اظهارت را در حالی بیان کرده که حمله‌ ارتش ترکیه به شمال سوریه با چراغ سبز دولت ترامپ صورت گرفته بود و این حمله، اشغالگری و نقض آشکار تمامیت ارضی سوریه بود. در چنین شرایطی بدیهی بود که ایران با حمله ترکیه به شمال شرق سوریه، مخالفت کند.
اظهارت اردوغان از آن حیث اهمیت دارد که او در آستانه سفر به واشنگتن و دیدار با ترامپ، این سخنان را بر زبان رانده است. او پیش از این در اظهارتی عجیب از حسن روحانی، رئیس جمهور ایران، درخواست کرده بود که «صداهای مخالف با حمله ترکیه به سوریه را ساکت کند»!
 
ترکیه روی فعال کردن شکاف‌های قومیتی در ایران حساب باز کرده است؟
در هفته‌های اخیر اتفاقاتی عجیبی در شمال غرب کشور در حاشیه‌ بازی‌های تیم فوتبال تراکتورسازی تبریز روی داده است. تعدادی از طرفداران تیم تراکتورسازی تبریز، خصوصاً در بازی این تیم در برابر استقلال تهران، شعارهای تجزیه‌طلبانه سر دادند و با بالا بردن پرچم ترکیه از دولت این کشور حمایت کردند. آن‌ها حتی در بازی این تیم مقابل استقلال پارچه‌نوشته بزرگی را به اهتزاز درآوردند که در آن از مسئولان کشور می‌خواست تا بین «یوگسلاوی شدن یا چکسلواکی شدن» یکی را انتخاب کنند!
رسانه‌های ناسیونالیست ترکیه نیز از این اقدام برخی از طرفداران تیم تراکتورسازی ذوق زده شدند و سعی کردند طوری حوادث را روایت کنند که گوئی ترکیه در منطقه شمال غرب ایران، نفوذ سیاسی و معنوی دارد. ذوق‌زدگی محافل مختلف در ترکیه تا آنجا ادامه یافت که اولجای کلاوز، نماینده مجلس ترکیه و عضو حزب حرکت ملی این کشور در جلسه علنی پارلمان ترکیه گفت: «از گرگ‌های سرخ تراکتورسازی برای دادن سلام نظامی و حمایت از ارتش قهرمان ترکیه تشکر می‌کنیم!»
ترکیه در سالیان اخیر در صحنه سیاسی کشورهایی نظیر عراق و سوریه، اقدامات مداخله‌جویانه بسیاری داشته است و حتی اقدام به تعرض نظامی به خاک این کشورها نیز کرده است. رویه‌ای که ترکیه بعد از سال ۲۰۱۱  میلادی نسبت به برخی از همسایگانش در پیش گرفته است، هر ناظر بی‌طرفی را نسبت به نیات آنکارا، به شک می‌اندازد.
اردوغان به شدت به دنبال همراهی بیشتر با دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا است. او اخیراً برای به‌دست آوردن رأی و نظر ترامپ، حتی به انتقاد از سیاست‌های خاورمیانه‌ای دولت پیشین آمریکا (دولت اوباما) هم روی آورده است. ترامپ هم همزمان با کاهش تعداد نیروهای خود در شمال شرق سوریه، روی این موضوع حساب باز کرده است که آنکارا مانع از این شود که دولت سوریه، حاکمیت خود بر تمام خاک‌اش را مجدداً به دست بیاورد. ایران قطعاً یکی از محورهای مذاکرات ترامپ و اردوغان در واشنگتن خواهد بود و هیچ بعید نیست که ترامپ از رئیس جمهور ترکیه بخواهد تا آنکارا نیز به یکی از کانون‌های فشار به ایران در منطقه تبدیل شود.
هنوز با قطعیت نمی‌توان در مورد رویدادهای آتی صحبت کرد اما اقدامات اخیر ترکیه تا حد زیادی شبه‌برانگیز است و باید با دقت بیشتری رویکرد دولت اردوغان در قبال ایران رصد شود. هیچ بعید نیست که در رویدادهای هفته‌های اخیر در بازی‌های تیم فوتبال تراکتورسازی تبریز، دستگاه امنیتی ترکیه نقش سازمان‌دهنده داشته باشد. علاوه بر این، بعید نیست که ترامپ در دیدار هفته جاری‌اش با اردوغان، از وی بخواهد تا وارد یک بازیِ پشت پرده علیه ایران شود. این‌که روابط ایران و ترکیه واقعاً به چه سمتی پیش می‌رود، در هفته‌های آینده و با انجام دیدار ترامپ و اردوغان، مشخص‌تر خواهد شد.