جزئیات کشف بزرگ نفتی ایران در اوج تحریم‌ها

در حالی که صنعت نفت ایران تحت شدیدترین تحریم‌های تاکنون اعمال‌شده علیه یک کشور قرار دارد، خبر کشف یک میدان نفتی عظیم در ایران به محض اعلام توسط رئیس جمهور، بازتاب وسیعی در رسانه‌های خارجی یافت. امروز بیژن زنگنه، وزیر نفت، جزئیات کشف میدان نفتی جدید را که دومین مخزن بزرگ کشف‌شده در کشور است، برای رسانه‌ها تشریح کرد. این میدان نفتی جدید که حجم نفت درجای آن بیش از ۵۳ میلیارد بشکه است، نام‌آوران نام دارد.
به گزارش مردم سالاری آنلاین، بیژن زنگنه، وزیر نفت، امروز (دوشنبه ۲۰ آبان) در جمع خبرنگاران جزئیات کشف بزرگ جدید نفتی ایران را اعلام کرد. طبق اعلام زنگنه، میدان نفتی نام‌آوران، که در استان خوزستان قرار دارد، ۲۴۰۰ کیلومتر مربع وسعت دارد، در عمق ۳۱۰۰ متری زمین قرار گرفته و ضخامت لایه نفت‌دار آن، ۸۰ متر است.
حجم نفت درجای میدان نفتی نام‌آوران، در کل ۵۳.۳ میلیارد بشکه است که ۳۱.۳ میلیارد بشکه آن در اکتشافات پیشین اثبات شده بود و ۲۲ میلیارد بشکه آن مربوط اکتشاف جدید است. از حیث میزان ذخایر، اهمیت میدان نفتی نام‌آوران تا آنجا است که این میدان، دومین مخزن بزرگ کشف شده در کشور است. تنها لایه آسماری گچساران است که با ۵۴ میلیارد بشکه نفت درجا، ذخایری بیش از میدان نام‌آوران دارد.
البته ممکن است در ادامه و با کشفیات جدید، به حجم نفت درجای میدان نام‌آوران افزوده شود. زنگنه امروز گفت که  احتمال گسترش این میدان، به سمت جنوب غربی و جنوب شرقی به‌طور قابل توجهی وجود دارد.
در صورتی که ضریب بازیافت نفت در این میدان نفتی جدید را ۱۰ درصد در نظیر بگیریم، با اکتشاف جدید ۲.۲ میلیارد بشکه نفت به ذخایر نفت قابل استحصال کشور اضافه می‌شود. وزیر نفت که همواره بر استفاده از تکنولوژی‌های جدید برای بالا بردن ضریب بازیافت نفت تأکید داشته است، امروز گفت: «با هر یک درصد بهبود ضریب بازیافت از ۵۳ میلیارد بشکه نفت درجای میدان نام‌آوران، ۵۳۰ میلیون بشکه نفت حاصل می‌شود که با قیمت کنونی، ۳۲ میلیارد دلار ثروت به کشور اضافه می‌شود، بنابراین باید همه اهتمام خود را در بحث توسعه فناوری در بخش بالادستی نفت متوجه افزایش ضریب بازیافت کنیم».
 
یک دستاورد بزرگ نفتی در شرایط تحریم کامل صنعت نفت ایران
با توجه به شرایط خاصی که صنعت نفت ایران در آن قرار دارد، یک سوال مهم این است که عملیات اکتشاف میدان نفتی جدید، در چه شرایطی آغاز شده است؟ بیژن زنگنه وزیر نفت در این‌باره گفت: «عملیات اکتشاف میدان نام‌آوران با پیشرفته‌ترین روش‌های اکتشافی به عنوان یک اکتشاف فناورانه و کار جدید اکتشافی با سه حلقه چاه از سال ٩٥ آغاز شد». بنابراین، آن‌طور که از سخنان وزیر نفت برمی‌آید، عملیات اکتشاف این میدان بزرگ درست چند ماه بعد از اجرایی شدن برجام در سال ۹۵ آغاز شده و در اوج تحریم‌های خصمانه دولت آمریکا، این عملیات با کشف ۲۲ میلیارد بشکه نفتِ درجای جدید به ثمر نشسته است.
در واقع، وزارت نفت در شرایط سخت تحریمی نیز عملیات اکتشاف نفت را رها نکرده و با تکمیل این عملیات در آبان ۹۸، یک میدان بزرگ به فهرست میادین نفت و گاز ایران، اضافه شده است. دولت ترامپ در آبان سال گذشته، اعمال تحریم‌های نفتی علیه ایران را آغاز کرد و حالا تقریباً یک سال بعد در آبان سال جاری، دومین اکتشاف بزرگ نفتی ایران به ثمر نشسته است. از این حیث، کشف میدان جدید، در کنار اهمیت فراوان اقتصادی، اهمیت نمادین نیز دارد. این کشف نشان می‌دهد که تحریم‌ها نه تنها فعالیت توسعه‌ای در صنعت نفت را متوقف نکرده، بلکه فعالیت‌های اکتشافی نیز همچنان با قوت ادامه دارد. در واقع، اکتشاف جدید، تا حد زیادی به معنای شکست نمادین تحریم‌های آمریکا است.
اکتشاف میدان نام‌آوران در عین حال نشان می‌دهد که انتقادهای مخرب و هجمه‌های مخالفان وزیر نفت در دو سال اخیر نیز باعث نشده تا تحرک و فعالیت این وزارتخانه تضعیف شود. هجمه‌ها خصوصاً به وزیر نفت در دو سال اخیر بسیار زیاد بوده و کشف میدان نفتی جدید نشان می‌دهد که مدیران وزارت نفت، در شرایط دشوار تحریم‌های خارجی و هجمه‌های داخلی هم توانسته‌اند عملکرد قابل قبولی داشته باشند.
آخرین آمارهای شرکت بی‌پی نشان می‌دهد که ایران در سال 2018 با در اختیار داشتن بیش از ۱۵۶ میلیارد بشکه ذخایر اثبات‌شده نفت، بعد از ونزوئلا، عربستان سعودی و کانادا بیشترین ذخایر نفت را در دنیا داشته است. ذخایر نفتی اثبات‌شده کانادا تنها ۱۱ میلیارد بشکه نفت بیش از ایران بوده است و اگر با اکتشافات جدید، میزان ذخایر میدان نام‌آوران افزایش یابد یا با دستیابی به تکنولوژی‌های جدید، ضریب بازیافت نفت از این میدان افزایش یابد، ایران می‌تواند با پیشی گرفتن از کانادا در جایگاه سوم کشورهایی با بیشترین ذخایر نفتی قرار گیرد.
هرچه که هست، کشف میدان نفتی جدید، یک دستاورد بزرگ در صنعت نفت ایران است؛ میدانی که به گفته وزیر نفت به پاس زحمات کارکنان صنعت نفت، خصوصاً کارکنان مدیریت اکتشاف شرکت ملی نفت ایران که «در گوشه و کنار این سرزمین، بدون هیچ توقع و چشم‌داشتی به خدمت به کشور می‌پردازند»، نام‌آوران نام گرفته است.