چراغ سبز برای بازگشت بابک زنجانی ها

دولت تغییر کرده اما تحریمها پابرجاست و نمی توان به راحتی نفت فروخت و درآمد ارزی کسب کرد و از این جهت تفاوتی بین دولت قبلی و دولت فعلی نیست. حتی تلاشی که دولت قبل برای رفع تحریمها داشت در این دولت در اولویت قرار ندارد و بازگشت به برجام، اولویت دولت نیست. با این حال بحث شیرین فروش نفت، همچنان ادامه دارد.
در تازه ترین موضوع گیری، رییس کمیسیون صنایع و معادن مجلس که در برنامه تلویزیونی دستخط شرکت کرده بود گفته : "به زنگنه گفتم چرا نفت نمی‌فروشید، گفت نمی‌توانیم؛ درصورتی که نفت را به راحتی می‌توانیم بفروشیم."
این اظهارنظر عجیب عزت الله اکبری با واکنش های فراوانی مواجه شده و حتی از سوی بیژن زنگنه هم تکذیب شده است. عزت الله اکبری که سوابق نفتی او در ریاست کارگروه ساخت داخل اقلام ده­گانه استراتژیک صنعت نفت با رویکرد اقتصاد مقاومتی و مدیرعامل خلاصه می شود در اواخر تیرماه سال 92، یعنی زمانی که تنها دو هفته به استقرار دولت روحانی باقی مانده بود، با حکم احمد قلعه بانی مدیرعامل وقت شرکت ملی نفت ایران، سرپرست شرکت پشتیبانی ساخت و تهیه کالای نفت منصوب شد تا از از خوان نعمت نفت، ولو در مدت کوتاهی بهره مند شود. او در دوره های پنجم و هشتم، نماینده قائمشهر و سوادکوه و جویبار در مجلس بود و در انتخابات مجلس فعلی، به عنوان نفر آخر لیست اصولگرایان در تهران به مجلس راه یافت.
اکبری در شرایطی از راحت بودن فروش نفت سخن گفته که برخی در فضای مجازی و شبکه های اجتماعی پیشنهاد داده اند او را به عنوان مسئول فروش نفت ایران منصوب کنند تا کشور از توانمندی های او بهره مند شود! این البته اولین انتقاد به فروش نفت در دوران دولت روحانی نیست اما صریح ترین آن است که با واکنش بیژن زنگنه هم مواجه شده است
یک منبع نزدیک به وزیر سابق نفت از قول او گفته: بیژن زنگنه این اظهارات را از اساس تکذیب کرده و گفته است هرگز نگفته ما نمی توانیم نفت بفروشیم  ضمن آنکه عملکرد واقعی و به دور از شعار وزارت نفت در سه سال گذشته و در اوج تحریم ها دلیل محکمی بر رد ادعای بی پایه و اساس این نماینده است . در مورد ادعاهایی که برای صادرات بدون محدودیت نفت هم در این دوران مطرح شده باید گفت اکنون فرصت مناسبی برای محک زدن این ادعاهاست.  بسم الله ، این گوی و این میدان.
آنان که ادعای صادرات روزانه ٢.۵میلیون بشکه نفت در شرایط تحریم می کردند و مسئولان وقت وزارت نفت را به زشت ترین شکل متهم می کردند اکنون بیایند صادر کنند البته نه این که نفت را به دست امثال بابک زنجانی بدهند که سرنوشت اصل و فرع پول ملت معلوم نشود. آن وقت اگر نتوانستند به رکوردهای دولت گذشته در صادرات نفت و میعانات در شرایط تحریم برسند، شهامت و انصاف اعلام آن را داشته باشند.
زنگنه همچنین گفته است گرگ ها آماده اند که اموال مردم را به اسم افزایش صادرات به یغما ببرند و قطعا مسئولان کنونی هوشیارند و توجه دارند که فریب ادعاهای واهی این سارقان بیت المال را نخورند. ادعاهای اکبری درباره صادرات به عمان هم بیشتر به یک خالی بندی شبیه است که دلیلی برای توضیح دادن درباره آن وجود ندارد.
موضوع فروش نفت در دوران تحریم همواره به عنوان یکی از انتقادات مخالفان دولت روحانی مطرح بود اما منتقدان فراموش می کردند که در زمان تحریمهای قبلی که پیش از برجام وضع شده بود، ایران تا سقف یک میلیون بشکه نفت در روز از معافیت تحریمی برخوردار بود و میتوانست روزانه یک میلیون بشکه نفت در روز بفروشد. البته اگر دولت روحانی روی کار نمی آمد این معافیت هم احتمالا اندک اندک برداشته می شد اما به هر حال تا زمانی که دولت محمود احمدی نژاد روی کار بود معافیت فروش یک میلیون بشکه نفت در روز برای ایران پابرجا بود و این نکته را جواد اوجی وزیر نفت دولت رئیسی هم تایید کرده است. با این وجود در همان زمان که معافیت فروش یک میلیون بشکه نفت در روز از تحریم پابرجا بود، روزانه تا سقف یک میلیون بشکه نفت از راههایی مثل دور زدن تحریمها به فروش می رفت و همین موضوع پای افرادی مثل بابک زنجانی را به نفت باز کرد که سالهاست در زندان است و حکم اعدامش به خاطر فروش نفت و بازنگرداندن پول نفت به بیت المال صادر شده اما هنوز اعدام نشده است. در آن دوران، نه تنها بابک زنجانی بلکه ارگانهایی مثل نیروی انتظامی هم نفت می فروختند که فسادهای فراوانی ایجاد کرد. جالب اینجاست که رستم قاسمی وزیر نفت آن دوره که این فسادها و فسادهایی همچون گم شدن دکل نفتی در دوران وزارت او رخ داده است حالا که وزیر راه و شهرسازی شده است، از امکان تهاتر نفت برای تامین بودجه پروژه های راه و شهرسازی سخن به میان آورده است! درحالیکه هنوز تبعات فروش نفت در آن دوران پابرجاست.
در دوران دولت روحانی و وزارت بیژن زنگنه، برجام امضا شد اما با بازگشت تحریمها در دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ، کار فروش نفت دشوارتر شد چراکه این بار از معافیت تحریمی هم خبری نبود. زنگنه که منتقد اصلی ایجاد بابک زنجانی ها در نفت بود در دوران بازگشت تحریمها، مانع از تولد بابک زنجانی های دیگر شد اما این تنها عامل کاهش صادرات نفت ایران در این دوره نبود بلکه شدت گرفتن تحریمها نقش مهمتری در کاهش فروش نفت ایران داشت.
حالا افرادی که در آن دوره سکوت کرده بودند، مدعی شده اند می توان نفت فروخت که شاید چراغ سبزی برای بازگشت بابک زنجانی ها در دوران جدید نشان داده اند! چرا که شواهد نشان می دهد فعلا خبری از بازگشت به برجام و لغو تحریمها نیست و دولتی با این حجم از وعده ها، باید از طریقی بودجه را تامین کند. اما بازگشت به تجربه های اشتباه قبلی، نه تنها کمکی به فروش نفت نخواهد کرد، بلکه زمینه بروز مجدد فساد در نفت را ایجاد خواهد کرد.

 حمیدرضا شکوهی