توليد بنزين پتروشيمي ‌بي‌سر و صدا آغاز شد؟!

گروه اقتصادي- فخري سادات مسچي: توليد بنزين پتروشيمي‌در دولت محمود احمدي نژاد يکي از مهمترين رخدادهايي بود که نقش مهمي‌در افزايش آلودگي هواي تهران و کلان شهرها داشت و با انتقادات گسترده اي مواجه شد. آن زمان به دليل تحريم ايران و نياز به واردات بنزين، دولت به سمت توليد بنزين پتروشيمي‌روي آورد. اقدامي‌که در دولت روحاني متوقف شد و با افزايش توليد بنزين، نه تنها ايران در توليد بنزين خودکفا شد بلکه در دو سال آخر دولت به صادرکننده بنزين تبديل شد. اما حالا به دليل کاهش توليد بنزين، به نظر مي‌رسد دولت رئيسي دوباره به توليد بنزين پتروشيمي‌روي آورده است.
به گزارش مردم سالاری آنلاین،جليل سالاري مديرعامل شرکت ملي پالايش و پخش فرآورده‌هاي نفتي، روز پنجم شهريورماه به صراحت گفته بود بنزين پتروشيمي ‌آلودگي ندارد و همين امر شائبه توليد بنزين پتروشيمي ‌را تقويت کرد. حالا وقتي آمارهايي را که حکايت از افزايش آلودگي هواي پايتخت دارد،در کنار قوت گرفتن شايعه آغاز توليد بنزين در پتروشيمي‌ها قرار دهيم در مي‌يابيم که توليد بنزين پتروشيمي، بي سر وصدا شروع شده است.
مهدي اسلام‌پناه، رئيس سازمان ملي استاندارد، هفته گذشته رسما خبر آغاز واردات بنزين را تأييد کرد و درباره شائبه آلودگي بنزين وارداتي گفت: «اخيرا محموله‌هاي بنزين وارداتي را بطور کامل کنترل کرده‌ايم و اين بنزين‌ها از چند مقصد وارد شده و در مواردي که ايراداتي داشته اجازه واردات نداده‌ايم و لذا اين مساله دستورالعمل دارد و ما نيز براساس دستورالعمل و در بازه‌اي که قانون به ما اجازه داده است اعمال قانون مي‌کنيم.»
 وي همچنين در واکنش به خبر عدم صدور اجازه براي نمونه برداري از بنزين توليدي در پالايشگاهها، بدون توضيح دقيقي درباره اين نامه، با بيان اينکه کسي نمي‌تواند جلوي قانون گردن کشي کند، گفت: طبق قانون هواي پاک, وزارت نفت مکلف به رعايت استانداردهاي بنزين داخلي و وارداتي است و بايد استاندارد ملي يورو 5 را با کمک سازمان ملي استاندارد تدوين کند که البته تدوين و براي اجرا ابلاغ شده است.پيش از اين پايگاه خبري «اخبار نفت» به نقل از يک منبع آگاه اعلام کرده بود: مسئولان شرکت پالايش و پخش اجازه نمونه برداري به سازمان ملي استاندارد نمي‌دهند و اين امر شائبه کاهش کيفيت بنزين را به عنوان عامل افزايش آلودگي هوا در سال جاري افزايش مي‌دهد. سازمان ملي استاندارد ايران پس از مکاتبه با وزارت نفت و پاسخ وزير نفت به گزارش ارزيابي انطباق بنزين توليد و عرضه داخلي، طي نامه‌اي به سيدابراهيم رئيسي، رئيس جمهور اعلام کرده که مطابق با استاندارد ملي ايران، «تنها يک نوع بنزين که ويژگي آن تقريبا معادل يورو 4 است تعريف شده و لذا توليد و توزيع انواع گريد بنزين در کشور موضوعيت ندارد. اما معاون وزير نفت و مديرعامل شرکت ملي پالايش و پخش فرآورده‌هاي نفتي (جليل سالاري) طي نامه شماره 45343 مورخ 25 مرداد 1401، رسما اعلام کرده که اجازه نمونه برداري از پالايشگاه و انبار نفت وجود ندارد و اين مهم سازمان ملي استاندارد را در انجام تکاليف خود دچار چالش نموده و باعث مي‌شود گزارشهاي ارزيابي انطباق تهيه شده توسط اين سازمان کامل نباشد. 
با عنايت به اهميت اين موضوع خواهشمند است با قيد فوريت دستور فرماييد شرکتهاي پخش فرآورده‌هاي نفتي استانها همکاري‌هاي لازم را با نمايندگان اين سازمان براي نمونه برداري از پالايشگاهها و انبارهاي سوخت به عمل آورند.»اين موضوع شائبه توليد بنزين پتروشيمي‌را که داراي آلايندگي است تقويت مي‌کند. از سوي ديگر مروري بر روزهايي که در سال جاري هواي تهران ناسالم بوده، اين شائبه‌ها را تقويت مي‌کند. بر اساس گزارش رسمي‌شرکت کنترل کيفيت هواي تهران، در شش ماه ابتدايي امسال، 48 درصد روزها هواي تهران آلوده بوده که اين درصد براي مدت مشابه سال گذشته 17 درصد بوده است. ميزان ذرات معلق کوچکتر از 2.5 ميکرون در شش ماه نخست امسال، 53 روز فراتر از حد مجاز بود درحاليکه سال گذشته 13 روز فراتر از حد مجاز بود. 
ميزان ذرات معلق کوچکتر از 10 ميکرون نيز 20 روز فراتر از حد مجاز بود درحاليکه سال گذشته قفقط سه روز فراتر از حد مجاز بود. اين آمارها زنگ خطر را در مورد افزايش آلودگي هوا در نيمه دوم سال که معمولا آلوده تر از نيمه نخست سال است به صدا در مي‌آورد.  
در واقع وقتي ريفرميت پتروشيمي ‌و نفتاي پالايشگاهي وارد مخازن بنزين مي‌شود و بنزين نامرغوب توزيع مي‌شود، افزايش آلودگي هوا، موضوع عجيبي نيست.آنچه موجب شده بار ديگر توليد بنزين پتروشيمي‌در دستور کار قرار گيرد، افت شديد توليد بنزين در کشور است که در يک سال اخير با استفاده از ذخاير بنزين جبران شد اما در ماههاي اخير، واردات بنزين و توليد بنزين پتروشيمي‌را هم به دستور کار شرکت پالايش و پخش فرآورده‌هاي نفتي بازگرداند. 
جالب اينجاست که ظرفيت توليد بنزين ايران تا سال 1399 به 112 ميليون ليتر در روز رسيده بود که نشاندهنده رشدي 80 درصدي در توليد بنزين از سال 1392 بود که  امکان صادرات بنزين را هم براي کشور در دوران تحريم نفت، فراهم ساخت، اما حالا نه تنها دستاورد خودکفايي در توليد بنزين از بين رفته، بلکه صادرات بنزين جاي خود را به واردات داده است و از آن مهمتر، دوباره بي سر و صدا به دوران توليد بنزين پتروشيمي‌ هم بازگشته‌ايم.