تاييد فروش پهپاد به روسيه!

گروه سياسي-محمدحسين يزدي:اگرچه اين روزها مردم ديگر پيگير موضوع احياي برجام نيستند،اما در هفته‌هاي اخير حسين عبداللهيان وزير امور خارجه نشان داده که پيگيرترين فرد در اين خصوص است.او چندي پيش عنوان کرده بود که آمريکا براي توافق عجله دارد و چندبار پيام براي ايران فرستاده است،که البته اين موضوع از سوي مقامات آمريکايي تکذيب شد.
به گزارش مردم سالاری آنلاین،حالا عبداللهيان در جديدترين سخنانش اعلام کرده که ايران پيامي براي آمريکا و در خصوص لغو تحريم‌ها فرستاده و حالا منتظر پاسخ آمريکا است. 
وي تاکيد کرد: آقاي بورل در گفت‌وگويي که چهار روز پيش با من داشت گفت پيام شما در خصوص مذاکرات براي لغو تحريم‌ها را به طرف آمريکايي منتقل کرديم و طرف آمريکايي اعلام کرده که پيام ايران را با دقت بررسي مي‌کند و پاسخ ايران را طي چند روز آينده مي‌دهد. ما منتظر پاسخ آنها هستيم.
اين موضوع در حالي از سوي وزير خارجه ايران عنوان شده که مقامات غربي و بخصوص اروپا تلاش دارند به بهانه اينکه روسيه از پهپادهاي ايراني در جنگ با اوکراين استفاده مي‌کند، تحريم‌هاي جديدي براي ايران وضع کنند . اين موضوع تقريبا همه داستان احياي برجام را تحت الشعاع قرار داده و بيشترين تمرکز طرف‌هاي غربي بر اين موضوع است. اتفاقا اميرعبداللهيان روز گذشته در اين خصوص هم حرف تازه اي زد و اعلام کرد که ايران تعداد معدودي پهپاد به روسيه داده است اما اين کار ماه‌ها قبل از آغاز جنگ اوکراين اتفاق افتاده است. اين حرف البته براي رسانه‌ها تازگي دارد؛ چرا که پيش از اين فقط بر اين نکته اصرار مي‌شد که ايران پهپادي براي جنگ در اختيار روسيه قرار نداده، که اين تلقي شکل مي‌گرفت که اصولا پهپادي ايراني به روسيه فروخته نشده است. حتي دوهفته پيش سفير و نماينده دائم روسيه در سازمان ملل تاکيد کرد: اطلاعات نادرستي را که غرب درباره خريد پهپاد از ايران منتشر مي‌کند، رد مي‌کنيم.
با اين حال اميرعبداللهيان روز گذشته با اشاره به برخي از اخبار منتشر شده از سوي مقامات و رسانه‌هاي غربي در مورد ارسال پهپاد و موشک از سوي ايران به روسيه و اينکه ايران اين ابزارها را در اختيار روسيه قرار داده است، تصريح کرد: اظهارات آنها در مورد بخش موشکي کاملا غلط است و بخش پهپاد درست است. ما تعداد معدودي پهپاد ماه‌هاي قبل و پيش از جنگ اوکراين در اختيار روسيه قرار داديم.
وي با اشاره به موضع ايران در ارتباط با جنگ روسيه و اوکراين و با تاکيد بر اينکه ما يک طرف جنگ در اوکراين نيستيم و اين موضوع را به مقامات اوکراين نيز اعلام کرده‌ايم، افزود: به مقامات اوکراين تاکيد کرده‌ايم که اگر مستنداتي در مورد استفاده از پهپادهاي ايراني در جنگ اوکراين توسط روسيه وجود دارد در اختيار ما قرار بدهند. در همين چارچوب دو هفته پيش هيات دفاعي ما براي بررسي اين موضوع و برگزاري يک نشست مشترک با اوکرايني‌ها در اين زمينه به يک کشور اروپايي رفت ولي در دقيقه 90 طرف اوکرايني‌ها در جلسه حضور پيدا نکردند و علت آن نيز فشار آمريکا و برخي از کشورهاي اروپايي به خصوص آلمان بود. آنها به طرف اوکرايني گفته بودند که ما مي‌خواهيم ايران را به خاطر موضوع پهپادها تحريم کنيم و حالا شما مي‌خواهيد در يک نشست مشترک با ايراني‌ها حضور پيدا کنيد و با آنها قهوه بخوريد.
وي با بيان اينکه چند روز پيش نيز با وزير خارجه اوکراين به صورت تلفني گفت‌وگو کرديم افزود: بار ديگر در اين گفت‌وگوي تلفني تاکيد کرديم که اگر طرف اوکرايني مستنداتي مبني بر استفاده از پهپادهاي ايراني در جنگ اوکراين توسط روسيه وجود دارد به ما ارائه کند و در اين زمينه توافق کرديم که آنها مستنداتشان را در اختيار ما بگذارند و قرار است چنانچه طرف اوکرايني بر عهدش پايبند بماند طي روزهاي آينده بتوانيم اين موضوع را بررسي کنيم و مستندات آنها مورد توجه ماست.
اين در حالي است که کشورهاي عضو اتحاديه اروپا تقريبا در همان زماني که اميرعبداللهيان گفته که نشست مشترک با اوکرايني‌ها داشته، بر سر طرحي براي تحريم دوباره تهران، به دليل تجهيز روسيه به سلاح و پهپادهاي جنگي به توافق رسيدند. اين تحريم‌ها که از 28 مهر نيز اجرايي شده، سه فرد حقيقي همچنين نهاد تامين کنندة پهپادهاي مورد نياز روسيه را هدف قرار داده است. پتر فيالا، نخست‌وزير چک به عنوان رئيس دوره‌اي اتحاديه اروپا نيز در همان زمان در پيامي توييتري نوشت: «پس از سه روز گفتگو، سفيران اتحاديه اروپا مجموعه تدابيري را عليه تأمين کنندگان ايرانيِ پهپادها که به اوکراين حمله مي‌کنند، تصويب کردند. کشورهاي عضو اتحاديه اروپا تصميم گرفتند دارايي‌هاي سه فرد و يک نهاد مسئول تحويل هواپيماهاي بدون سرنشين را مسدود کنند.اتحاديه اروپا همچنين آماده است تحريم‌هايي که پيش از اين عليه چهار نهاد ايراني وضع شده بود را نيز تمديد کند.»
آنچه باعث شده که اروپايي‌ها بر اساس آن ايران را تحريم کنند قطعنامه 2231 است که پس از توافق هسته اي موسوم به برجام از سوي شوراي امنيت سازمان ملل صادر شد و حاوي توافق‌هاي دو طرف مذاکرات بود. اما اميرسعيد ايرواني سفير و نماينده دائم ايران در سازمان ملل متحد در نامه اي به آنتونيو گوترش دبيرکل سازمان ملل از وي خواست از سوءاستفاده از قطعنامه 2231 در خصوص جنگ اوکراين و ادعاهاي بي اساس در مورد ايران جلوگيري کند. وي پيشنهاداوکراين مبني ديدار کارشناسان سازمان ملل از اين کشور براي بازرسي از قطعات پهبادهاي سقوط کرده و مرتبط ساختن آن با اجراي قطعنامه 2231 در مورد توافق هسته اي ايران را فاقد هرگونه پايه حقوقي در چارچوب قطعنامه مذکور دانست.
ايرواني در اين نامه از اينکه اوکراين موضع بي طرفي ايران در جنگ جاري در اين کشور را ناديده گرفته و به ادعاها و موضعگيري‌هاي اشتباه براساس اطلاعات ثابت نشده ادامه مي‌دهد،ابراز تاسف کرد و افزود:اوکراين به دنبال اهداف سياسي در مرتبط ساختن ادعاهاي بي اساس عليه ايران و قطعنامه 2231 است. نمايندگي روسيه در سازمان ملل نيز در واکنش به ادعاهاي مکرر مبني بر استفاده روسيه از پهپادهاي ايراني در جنگ اوکراين، اعلام کرد که پهپادهاي مورد استفاده ارتش در اوکراين در روسيه توليد شده‌اند. ديميتري پوليانسکي گفت: همانطور که مقام‌هاي ايراني گفتند هيچ گونه انتقال تسليحاتي در نقض قطعنامه 2231 توسط ايران صورت نگرفته است.
اما همان زمان علي مطهري، نماينده پيشين مجلس در صفحه توييتر خود نوشت: «حضور پهپادهاي ايراني در حمله روسيه به اوکراين نشان مي‌دهد که همچنان ‫ميدان‬ بر ‫ديپلماسي‬ غلبه دارد. وزير خارجه مي‌گويد ما بي‌طرفيم و از آن طرف اوکراين خبر مي‌دهد که افرادي در اثر حمله پهپاد شاهد 136 ايران کشته شده‌اند. معلوم نيست چه کساني تصميم گرفته‌اند ايران را وارد جنگ روسيه و اوکراين کنند. چنين تصميمي بايد توسط مجلس گرفته شود.»‬‬‬‬
حالا با توجه به گفته جديد اميرعبداللهيان، ايران اين موضع رسمي را برگزيده که فروش پهپاد به روسيه را انکار نکند اما آن را مربوط به قبل از جنگ اوکراين بداند. اينکه اين موضع چرا از اول اتخاذ نشد، موضوع مهمي است اما مهمتر اين است که آيا با اين موضع گيري، مي‌توان از افزايش تحريم‌ها عليه ايران پيش‌گيري کرد؟ و آيا واقعا در چنين شرايطي چشم انتظار جواب آمريکا براي لغو تحريم‌ها بودن، بيش از حد خوشبينانه نيست؟!