پيش‌نيازهاي مشارکت حداکثري مردم در انتخابات

گروه سياسي سيد مجيد حسيني: در بين مسائل اقتصادي و اجتماعي و بين المللي در سخنان اخير رهبر معظم انقلاب در ديدار مسئولان و کارگزاران نظام، موضوعي سياسي هم مطرح شد که نقش مهمي در کاهش شکاف بين مردم و حاکميت دارد و آن هم انتخابات است. 
به گزارش مردم سالاری آنلاین ،انتخابات مجلس شوراي اسلامي و مجلس خبرگان در اسفند ماه امسال موضوعي بود که رهبر انقلاب با تأکيد بر اهميت آن، گفتند: انتخابات مي‌تواند مظهر قدرت ملي باشد و اگر درست برگزار نشود ضعف کشور و ملت و مسئولان را نشان مي‌دهد که هر چه ضعيف شويم تهاجم و فشار دشمنان بيشتر مي‌شود بنابراين بايد قوي شويم که يکي از ابزارهاي مهم قدرت، انتخابات است.
ايشان در همين زمينه افزودند: مسئولان مرتبط، راهبرد «مشارکت، امنيت، سلامت و رقابت انتخابات» را از هم اکنون مشخص کنند تا انتخاباتي خوب، سالم و با مشارکت بالا داشته باشيم. اين سخنان از اين جهت حايز اهميت است که در دو مقطع زماني در انتخابات در کشور، در سالهاي 1398 و 1400، چه در انتخابات مجلس شوراي اسلامي و چه در انتخابات رياست جمهوري و شوراها، با مشارکت پايين مردم مواجه بوديم. حاصل اين مشارکت پايين، از يک سو کاهش پشتوانه مردمي دولت، مجلس و شوراها و به تبع آن شهرداري‌هاست و از سوي ديگر حاصل آن افزايش فاصله مردم و مسئولان است که برخي تنش هاي يک سال اخير هم از جمله نتايج اين افزايش شکاف بين مردم و حاکميت و کاهش اعتماد عمومي مردم به مسئولان بوده است.
کاهش پشتوانه مردمي دولت و مجلس مي‌تواند زمينه ساز تشکيل دولت و مجلسي با پشتوانه مردمي پايين باشد که تصميمات آن نه تنها با حمايت قاطبه مردم مواجه نشود بلکه از قوت و اقتدار بالايي هم براي اقناع افکار عمومي برخوردار نباشد.  در انتخابات رياست جمهوري سال 1400 که به انتخاب سيد ابراهيم رئيسي منجر شد ميزان مشارکت مردمي تنها 48.8 درصد بود و رييس جمهور منتخب هم فقط 62 درصد ارا را به دست آورد تا کمترين ميزان مشارکت در انتخاباتهاي رياست جمهوري در تاريخ جمهوري اسلامي رقم بخورد. جالب اينجاست که براي نخستين بار ميزان آراي باطله از آراي ساير کانديداها بالاتر بود!
انتخابات مجلس شوراي اسلامي هم که در دوم اسفند 1398 برگزار شد با پايينترين ميزان مشارکت مردمي همراه بود. درصد مشارکت در انتخابات، فقط 42.57 درصد بود درحاليکه تاکنون سابقه نداشته که انتخابات مجلس شوراي اسلامي با مشارکت زير 50 درصد برگزار شده باشد. ميزان مشارکت در کلان شهرها هم بسيار پايين بود بطوريکه به عنوان نمونه در تهران، فقط 25 درصد يعني يک چهارم واجدان شرايط در انتخابات شرکت کردند درحاليکه پيش از آن کمترين رقم مشارکت در انتخابات در تهران 30 درصد بود و در دو انتخابات نهم و دهم 46 و 48 درصد در انتخابات شرکت کرده بودند.  اين مشارکت پايين، هم موجب تشکيل دولت و مجلسي با پشتوانه مردمي پايين شده و هم موجب شده تصميمات آنها با حمايت مردمي کمتري همراه شود که تداوم اين روند در انتخاباتهاي بعدي، در مجموع رکن جمهوريت نظام را با چالش مواجه خواهد ساخت. به همين دليل فراهم ساختن زمينه برگزاري انتخاباتي پرشور براي انتخابات مجلس شوراي اسلاميو  مجلس خبرگان که يازدهم اسفند امسال برگزار مي‌شود از ضرورتي غير قابل انکار برخوردار است و به همين دليل مورد تاکيد رهبر معظم انقلاب هم قرار گرفته است. حسن روحاني رئيس جمهوري پيشين هم اخيرا در ديدار نوروزي جمعي از وزيران و استانداران دولت‌هاي يازدهم و دوازدهم، فعالان سياسي و اجتماعي، مديران اقتصادي و روزنامه‌نگاران با او گفته بود: سال 1402 سال امتحان بزرگ براي جمهوري اسلامي است. مي‌بينيم انتخابات درستي برگزار مي‌شود يا سليقه سال‌هاي 98 و 1400 ادامه مي‌يابد. چشم دنيا به ايران دوخته مي‌شود که آيا تحولي رخ مي‌دهد؟ البته قانون اساسي، اصول انتخابات درست را نشان داده است. رفتار و روند ماه‌هاي اول سال نشان مي‌دهد دنبال تحول هستيم يا نه؟ تحول با شفاف کردن جمهوريت نظام اتفاق مي‌افتد. جمهوريت نظام ده‌ها شاخصه دارد که يکي از آن‌ها انتخابات آزاد و رقابتي و سالم است.
رئيس‌جمهور سابق افزود: طبق اصل 99 قانون اساسي، شوراي نگهبان بر انتخابات نظارت مي‌کند. در اصل 175 نيز بر نظارت نمايندگان سه قوه بر صداوسيما تصريح شده است. چطور است که نظارت در يکي صد درصدي است و در ديگري صفر؟ مردم چطور قبول کنند؟ اميدوارم شاهد احياي جمهوريت نظام با انتخاباتي درست و تقويت اسلاميت با رجوع به اخلاق و دوري از دروغ، تهمت، تخريب و افترا باشيم.
اصلاح طلبان درباره انتخابات چه مي‌گويند؟
اصلاح طلبان هم براي حضور در انتخابات خواستار فراهم شدن زمينه هاي برگزاري انتخاباتي ازاد و رقابتي هستند. 
مصطفي کواکبيان دبيرکل حزب مردم سالاري بهمن ماه گذشته گفته بود: «من در رابطه با انتخابات سال آينده معتقدم مي‌شود شرايط به سمتي برود و اتفاقاتي بيفتد که ما  مشارکت بالاي 60 درصد را تجربه بکنيم و اين براي بقاي نظام و پايداري نظام بسيار مهم است.»
وي همچنين دو هفته پيش در گفتگو با منيبان در پاسخ به اين پرسش که آيا در انتخابات مجلس دوازدهم به عنوان داوطلب شرکت مي‌کنيد؟ گفته بود:  «الان زود است اين صحبت‌ها را انجام دهيم. در آبان 1402 مي‌توانم در اين باره نظر بدهم. ما سه نکته محوري داريم که در حزب مردم سالاري هم راجع به آن بحث کرديم. يک نکته ميزان مشارکت مردم است. اگر مردم در حد 18 درصد مشارکت داشته باشند که در مجلس يازدهم در تهران شرکت کردند ما اصلا هيچ شانسي براي پيروزي نداريم. من که رد صلاحيت نشدم بلکه در تهران سي و هفتم شدم چون 18 درصد شرکت کردند. همان موقع به قاليباف گفتم تو نفر اول انتخابات مجلس يازدهم بودي و تازه به اندازه مني رأي آوردي که در مجلس دهم نفر ششم بودم و يک ميليون و 265 هزار رأي آوردم، دليل‌اش اين بود که اکثريت مردم شرکت کردند. علاوه بر اين در همايش اخير وزارت کشور گفتم همه احزاب بيايند اتفاق کنيم که مشارکت کمتر از 60 درصد را اصلا نپذيريم. اگر مشارکت 60 درصدي بود اين تضميني براي بقا و پايداري نظام است. لذا اولين و مهم‌ترين عامل مشارکت مردم است. عامل دوم اينکه شوراي نگهبان بخواهد چه رفتاري کند؟ اگر تيغ تيز نظارت استصوابي را چنان تيز کنند که مثل مجلس يازدهم شود بايد از اصولگرايان قرض بگيريم تا ليست خود را ببنديم؟! بايد در سبد ارائه کانديداهاي ما اصلاح‌ طلب تاييد شده و مانده باشد که، بتوانيم کار کنيم. عامل سوم اين است که اگر مردم شرکت کردند و اگر رفتار شوراي نگهبان رفتار دقيق‌تري بود و سليقه‌اي برخورد نشد آن‌وقت مي‌رسيم به ميزان انسجام و اتحاد دروني اصلاح‌طلب‌ها چون بر فرض هم مردم شرکت کنند، بر فرض هم شوراي نگهبان مناعت طبع خودش را نشان دهد، آن‌وقت تازه اگر بخواهيم مقابل يکديگر بايستيم باز هم همان مي‌شود. لذا اين سه عامل را الان نمي‌شود پيش‌بيني کرد. نه مي‌شود گفت که مردم چگونه عمل مي‌کنند. نه مي‌شود برخورد شوراي نگهبان را پيش‌بيني کرد و نه وضعيت اصلاح‌طلبان مشخص است، درست است که 31 حزب اصلاح‌طلب با هم ارتباط و جلسات داريم اما هر کدام از ما هم در حال تفکر هستيم و بايد ابتدا انسجام دروني خودمان حاصل شود.»
سخنگوي شوراي نگهبان:
تمام توان خود را براي برگزاري شايسته انتخابات به کار مي‌گيريم
 هادي طحان نظيف سخنگوي شوراي نگهبان درباره سخنان رهبر معظم انقلاب اسلامي در موضوع انتخابات اظهار داشت: رهبر معظم انقلاب بر اهميت انتخابات به عنوان يکي از ابزارهاي مهم قوّت کشور تأکيد کردند، شوراي نگهبان در راستاي انجام وظايف قانوني خود، از سال گذشته اقداماتي را در خصوص انتخابات اسفند 1402 آغاز کرده است و در سال جاري تمام توان خود را براي برگزاري شايسته آن به کار خواهد گرفت.