يکشنبه ۳۰ آبان ۱۴۰۰
گفت‌وگو با علیرضا نجف‌زاده، کارگردان

چرا نتوانستیم طنزهای موفق گذشته را تکرار کنیم؟

علیرضا نجف‌زاده که این روزها مشغول ساخت مجموعه «خوشنام» برای پخش از شبکه یک سیماست، تکرار نشدن سریال‌های ماندگار گذشته را به دلایل متعددی مرتبط دانست و یکی از این دلایل را کمیت و کیفیت کارهای طنز برشمرد.
او تصریح کرد: علی‌رغم اینکه همه ما می‌گوییم مردم به آثار طنز نیاز دارند و این موضوع را به عینه هم دیده ایم، اما واقعاً از جانب مسوولان و منتقدان اساساً کار طنز جدی گرفته نمی‌شود.
این کارگردان جوان که با ساخت مجموعه «خوشنام» سومین سریالش در تلویزیون را در کارنامه کاری اش ثبت می‌کند، در زمینه بحث نیاز و ضرورت ساخت سریال‌های کمدی که این روزها در بخشی از مطالبات مردم از رئیس صداوسیما هم مطرح بوده است با ایسنا گفت وگو کرد و به این پرسش پاسخ داد که چرا در این سال‌ها نتوانستیم طنزهای قابل توجهی برای تلویزیون داشته باشیم و سریال‌های طنز ماندگار سال‌های گذشته را تکرار کنیم؟
نجف زاده گفت: بدون تعارف می‌گویم من پروژه‌های مختلفی کار کردم و آثار زیادی را در ژانرهای مختلف دستیاری کرده‌ام اما معتقدم ساختن کار طنز بسیار دشوار است، آن هم برای مردم طنازی مثل ایران که خودشان شوخ طبع هستند و باید در این شرایط اقتصادی و کرونا حالشان را خوب کنیم. من حداقل خودم در این سال‌ها علی‌رغم اینکه بازخوردهای خوبی از مردم بابت کارهایم گرفتم، اما فکر می‌کنم دست اندرکارانِ کار طنز را جدی نمی‌گیرند.
او در ادامه همین بحث یادآور شد: یکی از دلایلی که همکاران ما که در حوزه طنز تخصص داشتند، از این حوزه بیرون رفتند و به سمت کارهای جدی روی آورده اند واتفاقا قریب به اکثرشان هم در ژانر جدی موفق بوده اند، این است که آنها را فراری داده اند و جدی نگرفته‌اند. به نظرم تا شما یک کار جدی نکنید، احساس نمی‌کنند که اصلاً کار بلد هستید. این در حالی است که در حوزه طنز، کار کردن بسیار دشوارتر از هر ژانر دیگری است.
به اعتقاد نجف زاده بخشی از این موضوع به سلایق مربوط است؛ این کارگردان توضیح داد: به هرحال وقتی بحث طنز مطرح می‌شود، بدون شک چاشنی نقد هم دخیل است. گاه ما می‌خواهیم فضا را به لحاظ موضوعات اجتماعی، سیاسی و فرهنگی بسته تر کنیم، ولی وقتی فضا را بسته می‌کنیم که با برخی از اقشار جامعه شوخی نکنیم چراکه ناراحت می‌شوند، بحث فرق می‌کند؛ در حالی که در دنیا همه جور قشری وجود دارد و تا شما به دل آدم‌های متنوع نروید، نمی‌توانید قصه جذابی تعریف کنید.
کارگردان «خوشنام» در عین حال بر بالا بردن ظرفیت‌های فرهنگی و اجتماعی در حوزه ساخت آثار طنز تاکید کرد و گفت: اگر خاطرتان باشد مجموعه «پایتخت» هم در اوایل کار با تعداد محدودی از بازخوردهای منفی از جانب مازندرانی‌ها مواجه شد ولی ظرفیتشان را بالا بردند و بعدها متوجه شدند که چقدر پایتخت به فرهنگ مازندران کمک کرد.
یا سریالی مثل «نون خ» هم همینطور. درواقع از یک سو بحث قومیت‌ها مطرح است و از یک سو، طبقات اجتماعی؛ یعنی ما باید بتوانیم سراغ مدیران، کسبه، معلمان، پزشکان و هر طبقه اجتماعی با هر شغلی برویم اما متاسفانه وقتی در آثار طنز و یا حتی جدی چاشنی انتقاد دخیل می‌شود، از ما می‌خواهند یک شخصیت بی بته و بی اصل و نسب خلق کنیم تا به هیچ کس بر نخورد. وقتی هم که شخصیت‌ها مصداق عینی نداشته باشند قطعاً برای مخاطب قابل باور نخواهند بود و کار حتماً لطمه می‌خورد؛ بنابراین مسوولان در وهله اول باید کار طنز را جدی بگیرند و بیشتر به این حوزه بها بدهند.