آذرماه 1401 اتفاق عجیبی در قم به وقوع پیوست؛ داستانی که هیچکس فکر نمی‌کرد به بحرانی چندماهه تبدیل شود: مسمومیت سریالی دانش‌آموزان دختر. این داستان در چهارماه پایانی سال و بخصوص در میانه اسفند که شدت گرفت، یک بار ناتوانی و ضعف مدیریتی را در کشور بخصوص در وزارت آموزش و پرورش و کشور نشان داد، هفته‌های آخر مدارس را به تعطیلی ناخواسته و غیررسمی کشاند و علی رغم وعده‌هایی که در خصوص ریشه یابی این حوادث داده شد، پاسخ دقیقی به آن داده نشد. شروع این ماجرا به ۹ آذر ۱۴۰۱ باز می‌گردد. وقتی که برای اولین‌بار در هنرستان دخترانه‌ی نور قم ۱۸ دانش‌آموز دچار مسمومیت و با اورژانس به مراکز درمانی منتقل شدند. به مرور این اتفاق به صورت متوالی در مدارس مختلف ادامه پیدا کرد. سه‌شنبه ۲۲ آذر ماه در هنرستان نور ۵۱ نفر مسموم و راهی بیمارستان شدند، این حادثه برای دومین بار در این مدرسه اتفاق افتاد. از صحبت‌های فرماندار قم با یکی از مسمومین که حالش بدتر بود، مشخص شد که ابتدا درد شدیدی را درپای خود حس کرده اما بعد از یک روز با کمک گرفتن از دیگران، می‌توانست راه برود. طبق گفته‌ی دانش‌آموزان بوی گاز و علائم آن مانند قبل بود و با تنفس، پس از ایجاد سوزش در حلق و بینی و تنگی نفس، پاها و در برخی موارد دست‌ها بی‌حس شده‌اند. نکته جالب توجه اینکه تمام این مسمومیت‌ها در مدارس دخترانه قم اتفاق افتاده بود تا اعلام مورد جدید در سه‌شنبه ۲۵ بهمن که برای اولین بار در یکی از مدارس راهنمایی دو شیفته‌ی پسرانه‌ی قم، دانش‌آموزان دچار مسمومیت شدند. این ماجرا اگرچه باعث نگرانی‌های بسیاری در قم شده بود اما از زمانی بالا گرفت که وزیر آموزش و پرورش بعد از نزدیک به دوماه در این خصوص اظهارنظر کرد و در حاشیه جلسه 26 بهمن هیات دولت در جمع خبرنگاران درباره مسمومیت ادامه‌دار دانش‌آموزان در قم و تهران اظهار داشت: بخش اعظم این مشکل ناشی از شایعاتی است که مردم و دانش‌آموزان را دچار ترس کرده است! وی همچنین خبر داد: از مراجع ذی‌صلاح گزارش گرفتیم و گفتند مشکلی وجود ندارد. در تعدادی از مدارس این بو احساس شده بود که تعدادی از دانش‌آموزان به بیمارستان رفتند. برخی از آن‌ها چون دارای بیماری‌های زمینه‌ای بودند پزشکان آن‌ها را نگه داشتند. این موضوع اکنون بیشتر تحت تاثیر شایعات است. رسانه‌ها کمک کنند تا شایعات از بین برود و مدارس به ادامه فعالیت بپردازند. وزیر بهداشت هم خبر دادند که مشکلی نیست و دانش‌آموزان می‌توانند در مدارس حضور پیدا کنند. البته خبر نهایی را هم امروز اعلام خواهند کرد. این در حالی بود که گزارش‌های مختلفی از این موضوع در رسانه‌ها منتشر شده و معلوم بود که ماجرا به این سادگی نیست و متاسفانه وزیر آموزش و پرورش یا مجموعه دولت می‌خواهند با پاک کردن صورت مساله ماجرا را نادیده بگیرند! در روزی که این اظهارنظر از سوی وزیر آموزش و پرورش منتشر شد، گروهی از والدین دانش آموزان قمی، در اعتراض به شرایط فعلی مدارس قم و تکرار علائم مسمومیت در برخی از دانش آموزان در مقابل درب فرمانداری قم تجمع کردند و خواستار رسیدگی به این موضوع از سوی مسوولان شدند.
پس از آن متاسفانه چند بار دیگر هم مسمومیت‌های سریالی دانش آموزان تکرار شد .و از سوی بعضی فعالان، این موضوع اقدامی در راستای مخالفت با علم آموزی دانش آموزان و بخصوص دختران، و کاری شبیه آنچه طالبان میکنند، عنوان شد. پیش از این هم و قبل از قدرت گرفتن طالبان در افغانستان، در چند مرحله، دانش آموزان دختر در چند مدرسه افغانستان نیز مسموم شده بودند.
اول اسفند ماه دادستان کل کشور در این زمینه به دادستان عمومی و انقلاب مرکز استان قم ماموریت داد تا به پیگیری ویژه و برخورد قاطع با مقصران احتمالی ورود کند. پس از آن معاون تحقیقات و فناوری وزیر بهداشت گفت: پس از مسمومیت چندین باره دانش آموزان در مدارس قم، مشخص شد افرادی دوست داشتند که تمامی مدارس، به خصوص مدارس دخترانه تعطیل شوند.
با همه این احوال، داستان با شدت بیشتری ادامه پیدا کرد و در نیمه اسفند، هر روز اخباری از ادامه سممومیت در شهرهای مختلف و بیشتری از کشور منتشر می شد. در این وضعیت اگرچه وزارت آموزش و پرورش دائم اعلام می کرد که مدارس تا آخرین روز باز است اما عموم کلاس‌ها در دو هفته آخر اسفند عملا تعطیل شده بود. در این میان حرف‌های عجیبی هم زده می شد؛ مثلا یکی از نمایندگان مجلس اعلام کرد که این اقدامات انتقام گیری غرب از دانش آموزانی است که در راهپیمایی 22 بهمن شرکت کرده بودند! این در حالی است که همانطور که گفته شد اولین مورد مسمومیت مدارس دوماه ونیم قبل از راهپیمایی 22 بهمن شکل گرفت!
پیگیری مسمومیت‌ها بالاخره بعد از آن جدی شد که رهبر انقلاب در پانزدهم اسفند گفتند: «من یک اشاره‌ای هم میخواهم بکنم به این مسئله‌ی رایجِ این روزها که مسئله‌ی گفته میشود مسمومیّت دانش‌آموزان. در این زمینه، مسئولین خب اطّلاع دارم، نشسته‌اند، بحث کرد‌ه‌اند و تلاش میکنند، وظایف را مشخّص کردند. من میخواهم تأکید کنم که این مسئله را بِجدّ باید تعقیب کنند! مسئله مسئله مهمّی است. اگر واقعاً دستهایی در کار باشد و افرادی، گروه‌هایی، در این زمینه دخالت داشته باشند، این جنایتِ بزرگ و غیر قابل اغماضی است. اگر کسانی تو این کار دست دارند ــ که لابد دست دارند کسانی بلاشک؛ به یک نحوی حتماً کسانی دست دارند ــ بایستی دستگاه‌های مسئول، دستگاه‌های اطّلاعاتی، دستگاه‌های انتظامی دنبال کنند و سررشته‌ی این جنایت را پیدا کنند، هم عاملین را، هم مسبّبین را و اینها بایستی به اشدّ مجازات محکوم بشوند و درباره‌ی اینها اشدّ مجازات بایستی اجرا بشود؛ چون این یک جنایت کوچکی نیست. این جنایتی است، هم در حقّ معصوم‌ترین عناصر یک جامعه، یعنی کودکان، و هم موجب رعب، موجب ناامنی، موجبِ ناامنیِ روانیِ جامعه، نگرانیِ خانواده‌ها، موجب اینها است. اینها چیزهای کوچکی نیست. اینها را بایستی با جدّیّت دنبال بکنند و کسانی اگر چنانچه محکوم شدند، عفوی هم در مورد اینها وجود نخواهد داشت؛ این را همه بدانند. و حتماً بایستی مجازات بشوند و مجازات اینها موجب عبرت بشود.»
با این حال هنوز جمع بندی شفاف و دقیقی از این جنایت وجود ندارد.
یکی از نمایندگان مجلس اعلام کرد که مسمومیت‌های سریالی انتقام گیری غرب از دانش آموزانی است که در راهپیمایی 22 بهمن شرکت کرده بودند؛ این در حالی است که اولین مورد مسمومیت مدارس دوماه ونیم قبل از راهپیمایی 22 بهمن شکل گرفت