موسسه صلح آمریکا در گزارش خود با تاکید بر پیامدهای سیاستهای طالبان در مورد زنان و کاهش کمکهای بشردوستانه، چشمانداز تیرهای برای اقتصاد افغانستان پیشبینی کرد و نوشت: اقتصاد این کشور بر «لبه پرتگاه» قرار دارد.
افغانستان تایمز در مطلب روز یکشنبه خود نوشت: افغانستان بار دیگر در آستانه نابسامانی اقتصادی قرار دارد و با کاهش کمکهای بشردوستانه و چالشهای پایدار تحت حاکمیت طالبان دست و پنجه نرم میکند. با گذشت دو سال از استقرار حکومت طالبان، این کشور دست به گریبان مشکلات اقتصادی فراگیر و نیازمند افزایش کمکهای بشردوستانه به یکی از فقیرترین کشورهای جهان تبدیل شده است. گزارشهای بانک جهانی که در نشست اخیر موسسه صلح آمریکا (USIP) ارائه شد، چشم انداز اقتصادی شکننده ای را نشان میدهد. در حالی که طالبان از پیشرفت در مبارزه با فساد سخن میگوید، این کشور آسیای میانه به شدت به کمکهای بشردوستانه بینالمللی متکی است که در سال ۲۰۲۳ به نصف کاهش یافته است. ممنوعیت کشت تریاک توسط طالبان به منظور مهار اعتیاد، ممکن است بدون برنامههای معیشتی جایگزین، فقر روستایی را تشدید کند. علاوه بر این، اخراج صدها هزار افغان از پاکستان فشار اقتصادی را افزایش داده و اقتصادهای محلی را بیشتر تحت فشار قرار میدهد.
عوامل کلان اقتصادی شرایط را پیچیده تر میکند. کاهش تورم که از سوی طالبان مثبت تلقی میشود، اقتصاد را کوچکتر میکند، بیکاری را افزایش میدهد و عواید دولت را کاهش میدهد. تضعیف رشد صادرات، به ویژه در زغال سنگ، به چالشها میافزاید و نیاز به راهبردهای اقتصادی متنوع را بیش از پیش نشان میدهد.
وضعیت اسفبار زنان افغان معضلات اقتصادی-اجتماعی افغانستان را برجستهتر میکند. در رژیم قبلی، زنان به طور فعال به نیروی کار کمک کردند و در بخشهای مختلف پستهایی داشتند. با این حال، از زمان تسلط طالبان در سال ۲۰۲۱، بیش از ۱۴۰ فرمان، از جمله محدودیت در حقوق زنان، دستاوردهای به دست آمده را مختل کرده است. زنان، اگرچه هنوز در بخشهایی مانند آموزش و مراقبتهای بهداشتی شاغل هستند، اما با کاهش تعداد و مشارکت، دستمزدهای پایینتر و افزایش موانع برای مشارکت اقتصادی مواجه هستند. مقابله با چالشهای اقتصادی نیازمند مداخلات راهبردی است. گزارشهای بانک جهانی بر فوریت اصلاحات ساختاری برای تحریک رشد اقتصادی تاکید دارد. ابتکاراتی مانند نظارت شخص ثالث برای سیستمهای مالی، آزاد کردن ذخایر ارز خارجی منجمد، و افزایش تولید کشاورزی میتواند از جمله حمایتهای اساسی محسوب شود. راهحلهای بلندمدت نیز مستلزم همکاری منطقهای، بهبود زیرساختها و تغییر سیاستهای حیاتی، از جمله گنجاندن زنان در زندگی اجتماعی کشور افغانستان است.
بنا به گزارش موسسه صلح، افغانستان اکنون در یک مقطع حساس قرار دارد؛ جایی که انتخابهای امروز سرنوشت اقتصادی آن را رقم میزند. نقش جامعه بینالمللی در حمایت از توسعه پایدار، همراه با تمایل طالبان برای پذیرش اصلاحات لازم، تعیین خواهد کرد آیا افغانستان میتواند بر موانع اقتصادی خود غلبه کند و آینده انعطافپذیرتری بسازد یا خیر.