نشریه فارنپالیسی در تحلیلی با اشاره به موضع تکاملی ژاپن در قبال تایوان در یک دهه گذشته اینطور ارزیابی کرد که توکیو تجارت با چین و امنیت تایوان را با هم میخواهد.
از زمان پیروزی ویلیام لای چینگ-ته در انتخابات ریاستی تایوان، قانونگذاران طرفدار تایوان در حزب حاکم ژاپن پیشنهاد برگزاری مذاکرات امنیتی با حضور آمریکاییها را دادند. این پیشنهاد حمایت فزاینده سران سیاسی ژاپن از این جزیره را نشان میدهد. از طرفی دولت توکیو به دنبال مقابله با بلندپروازیهای راهبردی چین است بدون اینکه اقدامهای تلافی جویانه اقتصادی پکن را به همراه داشته باشد. ویلیام اسپوساتو در این گزارش افزود: تاکنون، این یک راهبرد پیروزمندانه بوده و پکن نتوانسته با اقدامهای قاطع تلافی کند. این بدین معنی نیست که چین از آنچه میبیند احساس رضایت میکند.
نویسنده معتقد است: پیام تبریک ژاپن به تایوان به مناسبت پیروزی لای چینگ- ته با بیانیه این کشور در زمان پیروزی تسای اینگ-ون رئیس سابق دولت تایوان در انتخابات ۲۰۲۰، دو تفاوت قابل توجه داشت. در بیانیه جدید، تایوان از یک «شریک مهم» به یک «شریک بسیار حیاتی» تبدیل شد. همچنین در رابطه با موضوع مهم «سیاست چین واحد»، در بیانیه جدید جملهای که باید این مساله توسط «طرفین مرتبط» حل شود حذف شده بود. اشاره به این مساله بیانگر عدم تمایل ژاپن برای حضور در چنین مذاکراتی بود اما حذف آن نشانهای مبنی بر این است که توکیو و دیگران خواستار مشارکت هستند.
طبق نوشته فارنپالیسی، این موضع طی یک دهه گذشته در ژاپن تکامل یافته است. تارو آسو معاون نخست وزیر این کشور در سال ۲۰۲۱ گفت که هر جنگی بین تایوان و چین به طور اجتناب ناپذیری ژاپن را هم درگیر میکند. چین این ایده را در اوت ۲۰۲۲ تایید کرد زمانیکه با سفر نانسی پلوسی رئیس وقت نمایندگان آمریکا به تایوان، ۵ موشک چینی در آبهای منطقه انحصاری اقتصادی ژاپن فرود آمد. چین بدون دستپاچه شدن از این موضوع اعلام کرد که این آبها در نزدیکی تایوان و قلمرو مستقل چین هستند، بنابراین ژاپن نمیتواند آنها را به عنوان بخشی از منطقه انحصاری اقتصادی خود بداند.
به اعتقاد اسپوساتو، رویارویی با آنچه «رویداد احتمالی تایوان» عنوان شده، یکی از اهداف قانونگذاران ژاپنی طرفدار تایپه (یک گروه با نفوذ در جناح راست حزب لیبرال دموکرات) است. جلسههای این گروه دو مرتبه از سال ۲۰۲۱ با حضور مقامهایی از جمله شینزو آبه (نخست وزیر وقت ژاپن) و بیلهاگرتی سناتور آمریکایی (سفیر دولت ترامپ در ژاپن) برگزار شده است. کیجی فورویا از حزب لیبرال دموکرات که ریاست شورای مشورتی تایوان و ژاپن در پارلمان را برعهده دارد، گفت: «با باقی ماندن حزب دموکراتیک مترقی (تایوان) در قدرت، ما میتوانیم به هماهنگی با ایالات متحده و اروپا برای پاسخ به فشارهای چین علیه تایوان ادامه دهیم.» اما سیاستهای توکیو همه در یک جهت نیست. پکن همچنان بزرگترین شریک تجاری این کشور با الگوی تجاری مکمل است که در آن ماشین آلات ژاپنی و قطعات صنعتی با فناوری پیشرفته به پیشبرد پایگاه صنعتی چین برای تولید محصولات با نامهای تجاری ژاپنی کمک میکند. حتی در حالی که ژاپن اتحادهای ضد چینی را به طور عملی در همه زمینهها ایجاد کرده فومیو کیشیدا، نخست وزیر ژاپن و شی جین پینگ، رئیس جمهور چین، در نوامبر گذشته در حاشیه نشست همکاری اقتصادی آسیا-اقیانوسیه در سانفرانسیسکو گفتگوهای دیپلماتیک در مورد حفظ اصول و ترویج یک رابطه سودمند انجام دادند. به نوشته رسانههای ژاپنی، احساس عمومیدر میان هیات توکیو این بود که پکن در میانه رکود اقتصادی جدی از آسیب رساندن به شرکای اقتصادی خود دوری میکند. آخرین چیزی که چین نیاز دارد، یک جبهه جدید جنگ علیه رکود است.
از سوی دیگر ژاپن مانند استرالیا که در سال ۲۰۲۰ خواستار تحقیقات بینالمللی در مورد نحوه شیوع کرونا شد، از افزایش تنش با چین خودداری کرده است. در پاسخ پکن تحریمهای اقتصادی علیه برخی از صادرات استرالیا اعمال کرد.
اگر اقدامات گستردهای از سوی پکن انجام شود، قطعا ضربهای به اقتصاد صادرات محور ژاپن خواهد خورد. با وجود رکود، صادرات ترکیبی به چین و هنگ کنگ در سال ۲۰۲۳ آنها را به بزرگترین بازار ژاپن تبدیل کرد.