من اگر مینوشتم «چنانچه رژیم پهلوی ساقط نمیشد امروز ایران در جایگاه عربستان قرار داشت» یحتمل به طرفداری از این رژیم متهم شده و کلی لیچار بارم میکردند. اما روزنامه کیهان تحت مدیریت حسین شریعتمداری همین نکته را نوشته و آب از آب هم تکان نخورده!
البته این امکان وجود دارد که حسین شریعتمداری به دلیل کسالت و یا خستگی ناشی از کار، فرصت نکرده تمام مطالب روزنامه را تورق کند؛ چه بسا این گزاره نیز بدون هماهنگی با وی در خروجی و چاپ قرار گرفته باشد.
ولی به هر روی و جهت اطلاع تحریریه فخیم کیهان و مدیر آن باید عرض کنم که اگرچه کماکان ایران و عربستان در منطقه به عنوان رقیب سنتی یکدیگر شناخته میشوند ولی از زمان قدرتگیری شاهزاده جوان یعنی بن سلمان حداقل از منظر اقتصادی وضعیت سعودیها متفاوت شده و شاخصهای اقتصادی به ما یادآور میشود که فاصله اقتصادی ایران و عربستان روز به روز در حال بیشتر شدن است تا جایی که مثلا در برخی شاخصها کار از مقایسه گذشته زیرا دو کشور دیگر دو مقوله جدا شدهاند!
قبلا هم نوشته بودم که سعودیها چندین سال است که در سیاست خارجی خود آن کارهایی که ایران میکند را نمیکنند و آن کارهایی که ایران نمیکند را میکنند! در حقیقت، در عربستان سیاست خارجی به خدمت اقتصاد درآمده و در تصمیمگیریهایی که در این حوزه میشود ایدئولوژی سیاسی و مذهبی جایی ندارد.
ضمن آنکه اگرچه سعودیها در زمینههای سیاست داخلی پیشرفتی نداشتهاند و کماکان ارزشهای دموکراسی را به مسلخ میبرند اما تلاشهایی در زمینه اجتماعی و فرهنگی در جریان است تا شاهد یک شیفت پارادایم از سنت به مدرنیته باشیم.
خلاصه مطلب اینکه؛ آقای کیهان! داری اشتباه میزنی... مصداق و مثلی که آوردید برای پهلویها ضد تبلیغ محسوب نمیشود. شما مثال کشوری را آوردید که نرخ رشد اقتصادی خیرهکننده و کمنظیری در دهه اخیر داشته و همچنان با آهنگی شتابان این رشد ادامه دارد. این نرخ در سال ۲۰۲۲ به حدود ۹ درصد و در شش ماهه اول سال ۲۰۲۳ به حدود ۱۱ درصد رسیده است. اقتصاد عربستان البته از ۱۹۶۰ به این سو یعنی در شش دهه گذشته در بیشتر سالها نرخ رشد مثبت داشته است؛ اما برخلاف سه دهه اول این دوره که رشد اقتصادی بیشتر وابسته به تولید و صادرات انبوه نفت خام بوده، از دهه ۱۹۹۰ سرمایهگذاری صنعتی از جمله در صنایع پتروشیمی مورد توجه قرار گرفت.
حقوقدان و مدرس دانشگاه