قاسم محبعلی، دیپلمات سابق و مدیرکل سابق خاورمیانه وزارت خارجه، درباره ادامه روند تنش میان ایران و اسراییل به «انتخاب» گفت: ادامه این روند بستگی به انتخابهای جمهوری اسلامی دارد. اسرائیل انتخاب کرده است که جنگ را تا آخر پیش ببرد و در منطقه نیز جنگ را گسترش دهد. اینکه اسرائیل به هدف خود برسد بحث دیگری است. سیاست ایران همانند سیاست سوریه است که از سال ۱۹۷۳ به این سو پیگیری کرد که هیچگاه به تجاوزات اسرائیل واکنش مستقیم نشان ندهد. اسرائیلیها مراکز بسیار زیادی را در داخل خاک سوریه زدند، اما واکنش مشخصی نشان ندادند. ایران هم از زمانیکه وارد خاک سوریه شد هماهنگ با دولت سوریه عمل کرد که واکنش مستقیم نشان ندهد. اگر این سیاست تغییر کند، وضعیت عوض میشود.
وی در ادامه در رابطه با برخی گمانهها درمورد استفاده از خاک کشورهای دیگر برای پاسخ به اسرائیل بیان کرد: سوریها سیاستشان را تغییر نمیدهند و این علاقه را ندارند که ایران از خاک آنها استفاده کند تا به اسرائیل حمله کند. عراقیها نیز اظهار ناراحتی کردند که نباید خاکشان مرکز درگیری کشورهای دیگر شود. منافع سوریها نیز در این نیست که خاکشان محل دعوای ایران و اسرائیل شود. دولت لبنان نیز علاقهمند نیست که ایران با توجه به آثار جنگ از خاکشان استفاده کند. ایران اگر بخواهد واکنش مستقیمی نشان دهد، باید از خاک کشورهای دیگر صرف نظر کند.
محبعلی درباره گسترش تنش در منطقه اظهار داشت: اقدامیکه علیه سفارت انجام شده خیلی متفاوت از دیگر اقدامات اسرائیل است. آنها قبلا به مراکز غیررسمی حمله میکردند، اما الان به یک مرکز دیپلماتیک حمله کردهاند. این برای اولین بار است که اسرائیلیها یک مرکز رسمی ایران را در خاک سوریه مورد حمله قرار میدهند. حق واکنش متقابل یک امر پذیرفته شده است. استفاده از این حق یک بحث دیگر است. باید در نظر بگیریم که واکنش متقابل به نفع ایران است یا به نفع دولت اسرائیل و تیم نتانیاهو؛ این بحث باید با دقت بررسی شود. اگر جزئیات در نظر گرفته نشود، به دام طرف مقابل میافتیم و وارد بازی اش میشویم و جنگ گسترش مییابد. ایران اگر بخواهد رفتار متقابلی انجام دهد پشت هیچ کشور و گروهی نمیتواند پنهان شود و مستقیماً از خاک خود باید عمل کند که منجر به یک جنگ منطقهای خواهد شد. ما باید خیلی قبلتر نسبت به این موضوع فکر میکردیم.
این دیپلمات سابق افزود: وقتی نیروی نظامی به سوریه بردیم باید به این مسائل فکر میکردیم که سوریه در مقابل واکنشهای اسرائیل سکوت میکند. اگر ایران آمادگی چنین چیزی را داشته است، باید بیشتر فکر میکرد.
محبعلی در رابطه با جایگاه سفارتخانهها گفت: سفارتخانه خاک کشور فرستنده است، در عین حال که مسئولیت کشور پذیرنده نیز وجود دارد. الان هم به خاک سوریه اتفاق افتاده و هم به خاک ایران تجاوز کردهاند؛ بنابراین دولت سوریه باید اقدام میکرد و با نیروی نظامی مقابله میکرد و اولین مسئول پاسخگو دولت سوریه است. خاک ما هم مورد تجاوز قرار گرفته است. سفارتخانهها در کنوانسیون وین یک مصونیت دارند و کشورهای نسبت به آن متعهد هستند.