پنجشنبه ۳۰ فروردين ۱۴۰۳
واکنش تقی آزادارمکی به بازگشت گشت ارشاد به خیابان:

مدیران درکی از تحولات فرهنگی جامعه ایران ندارند

سیاست‌های کنترلی شکست خورده‌اند
برخورد‌ها با حجاب دوباره آغاز شده و فارغ از نتایج لحظه‌ای آن که به نظر نمی‌رسد موجب اقناع جامعه شده باشد، نتایج جامعه‌شناسانه بغرنجی را به دنبال دارد. بخشی از نسل جدید با قرائت فعلی از مسأله سبک زندگی و نوع برخورد‌ها برای حاکم کردن آن قرائت فاصله دارد و مسیر‌های فعلی چندان موجب قانع شدن آن‌ها درباره این مسأله نخواهد شد.
به گزارش رویداد 24، تقی آزادارمکی، جامعه‌شناس با اشاره به پیامد‌های اجتماعی برخورد با مسأله پوشش در جامعه گفت: مشکل اصلی در مسأله حجاب این است که مدیران و افراد فعال در این زمینه درکی از وضعیت تحولات فرهنگی جامعه ایران ندارند و بر اساس یک نگاه کور عمل می‌کنند؛ فکر می‌کنند هر تصمیمی که بگیرند و اراده کنند آن را محقق کنند، مردم تمکین می‌کنند.
آزادارمکی با اشاره به اینکه گروه‌های اجتماعی در ایران و در سه دهه اخیر وضعیت متفاوتی از سه دهه گذشته پیدا کرده‌اند؛ خاطر نشان کرد: من به قبل از انقلاب هم کاری ندارم، مسأله سه دهه اخیر است. گروه‌های اجتماعی این روزها مسائل را خودشان می‌شناسند و خودشان داوری می‌کنند.
به گفته وی ما با جامعه‌ای مواجه هستیم که از دولت و نظام سیاسی عبور کرده است. در گذشته، جامعه در کنار نهادسیاسی بود و هر اراده از سوی نهاد سیاسی می‌توانست واکنش مثبت و منفی جامعه را داشته باشد، اما امروز جامعه ما از نظام سیاسی عبور کرده و خودکنترل شده است.
این جامعه شناس معتقد است در مسأله خانواده، سفر، تفریح، دین‌داری و... اینطور نیست که جامعه نگاهش به قدرت باشد و از آن طرف، نهاد قدرت هم مردم را حمایت کند. در نتیجه ما با یک جامعه خوداستقلال مواجه هستیم.
آزادارمکی با تاکید بر اینکه نظام سیاسی اراده کرده که جامعه را کنترل کند، اما مردم عبور کرده‌اند و رابطه‌شان با قدرت رابطه دو نهاد غریبه و بیگانه از هم است؛ افزود: به همین خاطر وقتی نیروی کنترل حجاب به خیابان می‌آید و خواهان کنترل است، جامعه احساس می‌کند نیروی بیگانه آمده و می‌خواهد او را مجازات کند. در این شرایط دو طرف بازنده‌اند و نظام کنترلی نتیجه نمی‌گیرد و مردم هم احساس نزدیکی با نظام سیاسی نمی‌کنند.
وی با اشاره به اینکه سیاست‌های کنترلی شکست خورده‌اند و جامعه هم واکنش تند نشان می‌دهد، خاطر نشان کرد: به همین خاطر وقتی نیروی انتظامی برخورد می‌کند، تبدیل به یک چالش می‌شود و جمعیت قابل توجهی درگیر می‌شوند. این مسأله جامعه را به خود فرومی برد و غریبگی‌اش با قدرت بیشتر می‌شود.
این جامعه شناس در پاسخ به این سوال که آیا رفتار حکومت، جامعه را نگران می‌کند؟ گفت: جامعه دچار ترس و استرس نمی‌شود و با قدرت رابطه‌ای ندارد که در مقابل‌اش نگران شود. ما با دوره‌ای رو‌به‌رو هستیم که مردم و کسانی‌که حجاب را رعایت نمی‌کنند، صدایشان بیشتر شده و اعتراض بیشتری دارند. جریمه‌های بی‌حجابی در ماشین‌ها، نه تنها تعداد بی‌حجاب‌ها را کم نکرد بلکه مسأله را پیچیده‌تر هم کرده است. وی در ادامه افزود: در سطح فردی نتیجه این رفتار‌ها ناامیدی فرهنگی و دورشدن از ارزش‌هاست. هرآنچه در گذشته عناصر فرهنگی نامیده می‌شدند حالا مردم از آن‌ها دور شده‌اند. مردم با این رفتار‌های تندِ کنترلی حکومت بیشتر هم تشویق به دورشدن از ارزش‌های فرهنگی می‌شوند.
آزادارمکی با تاکید بر اینکه در سطح اجتماعی، تضاد و تقابل با نظام سیاسی بیشتر می‌شود؛ گفت: اگر نظام سیاسی تا دیروز نمی‌توانست بحران ناکارآمدی اقتصادی را حل کند و به همین علت فاصله‌اش از جامعه زیاد می‌شد، از امروز از نظر فرهنگی این اتفاق می‌افتد و یک جداافتادگی عجیب بین نظام فرهنگی و مردم ایجاد می‌شود و برآیند نهایی آن تغییرات عجیب در سطح فرهنگ و اخلاق و دین و روابط اجتماعی است. ما در آینده با تداوم این روند، جامعه را به عرصه برهنگی می‌بریم.
وی با اشاره به اینکه اگر در گذشته عده کمی طالب این صحنه بودند، حالا با فشار بیشتر، بخش بیشتری به تجلیل از برهنگی و حمایت از بی‌حجابان می‌پردازند، گفت: آن چیزی در نهایت شکل می‌گیرد چیزی‌است که نه جامعه می‌خواست و نه نظام سیاسی!
آزادارمکی معتقد است که باید شیوه‌ها را عوض کرد و یک سری آدم صاحب عقل در یک فضای آزاد باید کمک کنند تا از این بحران عبور کنیم و مردم را به دوستی و پیراستگی دعوت کنند. این بحران ساخته نظام سیاسی است که جامعه در آن بازی می‌کند. نباید از بی‌حجابی به بی‌اخلاقی برسیم. این بحران، بحران‌های دیگر تولید می‌کند.