آیا حمله روسیه به اوکراین بر روند مذاکرات هسته ای وین تاثیرگذار است؟

گروه سیاسی – محمدحسین یزدی: آیا حمله روسیه به اوکراین بر روند مذاکرات هسته ای وین تاثیرگذار است؟ این سوال از آنجایی در ذهن بسیاری از ایرانیان شکل گرفته است که روسیه یکی از مهمترین واسطه های مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا در وین است و اولیانوف مذاکره کننده ارشد روسیه در وین در ماه های اخیر، به مهمترین منبع خبری گزارش دهنده گفتگوها و تحلیل کننده آن تبدیل شده بود. در همان زمان بسیاری این خطر را گوشزد می کردند که پررنگ شدن نقش روسیه در این مذاکرات به نفع روسیه است که می خواهد بر سر اوکراین امتیاز بگیرد، و البته بعد از این حمله، این احتمال بیشتر شد که اولیانوف بر اساس استراتژی ترسیم شده توسط دولت متبوع خود، خبرها را در راستای سیاست برنامه ریزی شده در قبال اوکراین منتشر می کند.
گذشته از این نکته، این مساله هم باید مورد توجه قرار بگیرد که بعد از جمله روسیه به اوکراین، هر گونه تماس و مذاکره بین غرب و روسیه متاثر از بحران اوکراین است و نمی تواند مستقل از آن باشد. همچنین درگیری غرب با روسیه، در تصمیم آنها برای مقابله با ایران نیز تاثیر می گذارد و مطمئنا تصمیم هایی که آنها در قبال مذاکرات هسته ای می خواهند بگیرند اینک عامل تاصیرگذار جدیدی را هم شامل شده است. 
در چنین اوضاع و احوالی است که روز شنبه دو نماینده مجلس نسبت به روند مذاکرات هسته ای و توافق احتمالی در روزهای آینده هشدار داده اند و از سوی دیگر هیات رئیسه مجلس از حسین امیرعبدالهیان وزیر امور خارجه دعوت کرده که یکبار دیگر به مجلس بیاید و درباره روند این مذاکرات توضیح دهد.
سید محمود نبویان از نمایندگان مجلس که سابقه زیادی در مخالفت های عجیب با توافق برجام دارد،  در نشست علنی صبح شنبه، مجلس در تذکری ادعا کرد: شاید روزهای آینده قرار باشد توافق هسته‌ای انجام شود اما اگر دقت کنیم در این توافق آنچه که مطلوب نمایندگان و ملت ایران است، وجود ندارد. اگر به دولت سابق انتقاداتی داشتیم بحث هیکلی و شخصی نداشته‌ایم.
وی ادامه داد: مشکلات زیادی در این توافق وجود دارد که ما باید به هوش باشیم، به طور مثال درباره لغو تحریم‌های آیسا و کاتسا مطلقا تعهد ندادند. در لیست (sdn) که لیست رفع تحریم 200 نفر مد نظر بود به 980 مورد رسید اکنون آقایان گفتند تنها تحریم 20 نفر را برمی‌دارند و بر روی همین موضوع توافق می‌کنند.  درباره «تبدیل ارز» تعهد نداده‌اند که انجام می‌شود یعنی وقتی نفت می‌فروشیم معلوم نیست درآمدی ارزی آن را بتوانیم به دست بیاوریم. در بحث تحریم‌ها آمریکا مطلقا تعهد نداده است که از برجام خارج نشود. متأسفانه دوستان تیم قبلی مذاکرات مسئولین اصلی این مذاکرات هستند، نمی‌خواهم اسم بیاورم، ما سه گروه داریم؛ گروه تحریم، گروه هسته‌ای و گروه اجرایی. مسئولین این کمیته‌ها همانند کسانی هستند که برجام را فتح‌الفتوح می‌دانستند، باید به این مورد خیلی توجه کنیم.
این نماینده مردم در مجلس یازدهم با تأکید بر اینکه ما می‌توانیم از طرف غربی تضمین بگیریم تا در کنگره آن را تصویب کند، گفت: شاید بگویند کنگره مخالفت کند، این در حالی است که اکثر اعضای کنگره آمریکا دموکرات هستند و بایدن هم از همین جریان است. لازم نیست که مصوبه کنگره به آن صورت باشد، ما سه نوع داریم، یک دستور اجرایی و یک دستور اجرایی کنگره‌ای داریم که برای آن رأی نصف به علاوه یک کافی است.
نبویان افزود: متأسفانه در توافق آماده شده این موارد وجود ندارد، به جای آن که آنها به ما تضمین دهند از برجام خارج نمی‌شوند از زبان ما در این توافق آمده است که ایران می‌گوید بایدن گفته است مادامی که ایران به وظایفش عمل می‌کند، آمریکا از تعهداتش خارج نمی‌شود یعنی به جای اینکه ما از او تعهد بگیریم، از ما تعهد می‌گیرد.
وی عنوان کرد: درباره اجرا هم قرار بود آمریکا تحریم‌ها را لغو کند، از سوی ما راستی آزمایی شود سپس در مجلس گزارش داده شود بعدا نمایندگان اجازه توافق را بدهند که متأسفانه هیچ کدام از این مراحل وجود ندارد. آن طور که من اطلاع دارم آمده است که غربی‌ها روی کاغذ خواهند نوشت تحریم‌ها را غیب یا برداشته‌ایم و ایران باید به سمت اجرای تعهدات برود.
این سخنان نبویان مغایر با ادعای دو روز قبل وزیر امور خارجه است که در گفت وگوی تلفنی با همتای انگلیسی خود تاکید کرده بود که تسریع در دستیابی به توافق نیازمند اراده جدی برای اتخاذ تصمیم سیاسی شجاعانه و واقع گرایانه از سوی طرف های غربی برای تضمین و تامین منافع ایران به خصوص رفع عینی تحریم ها برای دستیابی به توافقی پایدار می باشد.
بعد از انتشار سخنان نبویان، عباس عبدی روزنامه نگار برجسته اصلاح طلب در واکنش به این سخنان در توئیتی نوشت: «آغاز جرزنی؛ بگذارید چندماه بگذرد، بعد»!
از سوی دیگر مرتضی محمودوند عضو دیگرکمیسیون امنیت ملی نیز در نشست علنی شنبه در تذکری در رابطه با تیم مذاکره کننده ایران گفت: اخبار خوبی از مذاکرات وین منعکس نمی شود، منافع ملت ایران در مذاکرات باید رعایت شود، در غیر این صورت مجلس انقلابی و نمایندگان این ملت به این موضوع ورود می کنند.
وی تصریح کرد: قانون اقدام راهبردی لغو تحریم ها باید در جریان مذاکرات هسته ای رعایت شود، در غیر این صورت دولت باید پاسخگو باشد. متاسفانه اخبار خوبی از تیم مذاکره کننده نمی رسد. لذا از نمایندگان درخواست دارم جدا از مباحث بودجه سال 1401 ، توجه جدی به این موضوع حیاتی و مهم داشته باشند.
عبدالرضا مصری نایب رئیس مجلس شورای اسلامی نیز در پاسخ به تذکر این نماینده گفت: کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس یکشنبه از وزیر امور خارجه دعوت کرده تا درخصوص روند مذاکرات وین توضیحاتی ارائه نماید. این در حالی است که امیرعبدالهیان 20 بهمن در مجلس حضور پیدا کرده بود و در جلسه ای غیرعلنی به پرسش های نمیاندگان پاسخ داده بود ولی گویا در آستانه توافق هسته ای – که شاید وضعیت اوکراین هم به ضرورت توافق سریعتر در آن افزوده است – یکبار دیگر باید در مجلس حضور یابد تا شاید بتواند اختلافی را که در حال شکل گیری بین بخشی از مجلس و دولت بر سر توافق هسته ای است، حل کند؛ اگرچه بسیاری از ناظران سیاسی معتقدند که تصمیم گیری درباره توافق هسته ای در سطحی بالاتر شکل می گیرد!