بی‌اعتنایی مدیران به امنیت مراکز اقتصادی کی پایان می‌یابد؟

گروه اجتماعی - زهرا تاجیک: سرقت از صندوق امانات بانک ملی شعبه دانشگاه یکی از خبرهای تعجب برانگیز خرداد پرحادثه امسال بود؛ اینکه سارقان به راحتی بتوانند به یکی از شعبه‌های بزرگ این بانک که در خیابان اصلی پایتخت قرار گرفته دستبرد بزنند و 250 صندوق امانت را تخلیه کنند، موضوع ساده ای نیست و نشان می‌دهد که چقدر در موارد امنیتی این قبیل مراکز ضعف و سستی وجود دارد. موضوع دیگری که باعث تعجب شد این بود که اعلام شد بانک هیچ مسئولیتی در قبال آنچه در این صندوق‌ها نگهداری می‌شد، ندارد و حتی محتویات این صندوق‌ها بیمه هم نیست. بانک البته هم دوربین داشته و هم سیستم اعلام سرقت اما گویا سیستم اعلام سرقت به موبایل رئیس بانک متصل بوده و وی توجهی به پیام‌ها نکرده است! سارقان هم البته حافظه دوربین‌ها را هم برده بودند. مجموع این سرقت عجیب که بعضی رسانه‌ها آن را «سرقت‌هالیوودی» نام دادند، باعث شد که در فضای جازی اعتراض‌های زیادی شکل بگیرد. بخشی از این اعتراض‌ها به صورت شوخی‌هایی تلخ منتشر شد؛ مثلا اینکه «چظور بانکی که حتی خودکارهایش را با نخ به میز می‌بندد، این قدر راحت صندوق‌های اماناتش را می‌برند؟»
بعضی صاحب نظران رسانه ای هم موارد دیگری را در خصوص این سرقت تذکر دادند. عباس عبدی روزنامه نگار برجسته اصلاح طلب در توئیتی این خصوص نوشت: «دزدی از بانک ملی دانشگاه، کار دزدهای معمولی نیست. برایش احتمالات غیر منتظره‌ای باید در نظر گرفت. بیش از آن که دزدی با هدف کسب پول و طلا باشد امنیت را نشانه رفته است. مثل یک ترور به آن نگاه کنید و نه یک سرقت. اگر سرقت معمولی باشد فوری دستگیر خواهند شد.»
علی رغم همه این مسائل، خوشبختانه چند روز پس از این سرقت اعلام شد که تعدادی از سارقان توسط پلیس دستگیر شده اند. سرعت عمل پلیس در خصوص این سرقت عجیب از این نظر مهم است که می‌تواند نشانه‌ای از توان و تسلط این نیرو باشد که نقطه قوتی در مقابل ضعف‌های امنیتی بانک و مسئولانش است. حسین رحیمی، فرمانده انتظامی تهران بزرگ در خصوص چگونگی فعالیت پلیس که منجر به دستگیری این سارقان شد، اعلام کرد: از ساعات اولیه روز دوشنبه پلیس مطلع شد که این سرقت به وقوع پیوسته و بلافاصله بعد از اطلاع و بازدید از صحنه، کار پلیس شروع شد و با تشکیل چند تیم ویژه از مجرب‌ترین کاراگاهان طرح عملیات ویژه ما برای به دست آوردن ردپای سارقان، شناسایی آنها، نحوه سرقت و دستگیری آغاز شد.
وی با بیان این‌که با تلاش شبانه‌روزی پلیس در کمتر از ۴۸ ساعت سارقان شناسایی و دستگیر شدند، ادامه داد: یک الی دو روز است که این افراد دستگیر شده‌اند که البته تعدادی از آنها در داخل کشور و تعدادی به خارج کشور متواری شده بودند که با هماهنگی خوب پلیس اینترپل دستگیر شده و در حال انتقال به کشور هستند.
رحیمی اضافه کرد: موضوع اصلی بحث اموال مردم بود که در این چند روز با تلاشی که انجام شده، بخش اعظمی از این اموال بر اساس اعترافاتی که متهمین داشتند، کشف و جمع آوری شد البته این اموال در جاهای مختلف و در اختیار افراد مختلف بود.
تلاش پلیس بر این است که با تمام توان اموال مردم که مالباخته هستد را جمع آوری کنیم و اینها را به بانک مرکزی تحویل می‌دهیم و از این طریق تحویل مالباختگان خواهد شد.
وی در مورد نحوه سرقت نیز گفت: متاسفانه یکی از مشکلات این است که همه دستگاه‌ها به خصوص بانک که عملیات‌های سنگین بانکی هم دارد در برخی موارد کمترین توجه را به سامانه‌های ایمنی می‌کند و یکی از عواملی که سبب تحریک سارقان شد که دست به این اقدام خبیثانه بزنند زمینه‌ای بود که از بابت بی‌توجهی به ایمنی و امنیت فراهم شده بود. رحیمی اضافه کرد: یک ماه قبل کارشناسان پلیس از این بانک بازدید کردند و تمام موارد عدم امنیت را ثبت، صورت جلسه و به مدیران‌اش تذکر داده بودند اما اقدامی در این زمینه نشد.
وی در پاسخ به این سوال که آیا از کارمندان بانک نیز جزو دستگیرشدگان بودند، اظهار کرد: تا الان خیر و عوامل زحمت‌کش بانک دخالت مستقیمی در این زمینه نداشتند اما قصورهایی در خصوص مباحث امنیتی داشتند که دو نفر از آنها بازداشت شده‌اند.
وی در پایان افزود: به شهروندانمان اعلام می‌کنم که پلیس بدون کمترین سرنخی کارش را آغاز کرد و در کمتر از ۴۸ ساعت به تمام زوایای پیدا و پنهان این سرقت دست یافت و اگر چند روزی بیشتر طول کشید به دلیل این بود که باید عوامل دستگیر و اموال کشف می‌شد.
بدون شک این سرقت و بی مسئولیتی بانک در قبال دزدی باعث شد که ضربه بزرگی به اعتبار بانک بخورد و بدون شک از این به بعد صندوق‌های امانات این بانک هیچ کارآیی ندارد و کمتر کسی می‌پذیرد که با دادن هزینه، اموالش را در جایی بگذارد که نه امنیت چندانی دارد و نه بانک مسئولیتی در قبال سرقت آنها خواهد داشت! اگرچه بعد از این اتفاق اعلام شد که دو تن از مسئولان شعبه این بانک برکنار شده اند، اما به نظر نمی‌رسد این برکناری‌ها چندان موثر باشد؛ توضیحات رئیس پلیس پایتخت مبنی بر اینکه «همه دستگاه‌ها به خصوص بانک که عملیات‌های سنگین بانکی هم دارد در برخی موارد کمترین توجه را به سامانه‌های ایمنی می‌کند و یکی از عواملی که سبب تحریک سارقان شد که دست به این اقدام خبیثانه بزنند زمینه‌ای بود که از بابت بی‌توجهی به ایمنی و امنیت فراهم شده بود» نشان می‌دهد که متاسفانه این وضعیت عمومیت دارد و فقط مربوط به این بانک نیست و مسئولان باید فکری برای برنامه ریزی همگانی در این خصوص و ارتقای امنیت همه مراکزی از این دست داشته باشند.