آرايش جنگی در بازارها

گروه اقتصادي – حسين قباديان: بازارهاي جهاني و داخلي به شروع نزاع در نوار غزه واکنش شديد نشان دادند و قيمت‌ها در همه بازار تحت تاثير اين اتفاق قرار گرفتند. از زمان آغاز تنش جنگي بين فلسطينيان و رژيم صهيونيست بازارها وارد فاز پر ريسک شده‌اند و روندها در بازار‌هاي ارز و طلا و بورس و خودرو در داخل کشور تغيير داشته‌اند.
به گزارش مردم‌سالاري آنلاین ، شروع رشد قيمت‌ها در بازار ارز از روز شنبه هفته جاري اتفاق افتاد و از روز گذشته به سرعت آن افزوده شد. قيمت دلار ‌در بازار آزاد يعني قيمتي که بانک مرکزي آن را غيررسمي ‌مي‌خواند در سطح بالاتري نسبت به مرکز مبادله ارز و طلا قرار دارد؛ قيمت دلار در بازار آزاد با اختلاف تقريبا 12 هزار توماني در کانال 53 هزار تومان قرار دارد.
اولين واکنش‌ها در بازار دلار
زلزله در هرات و آتش جنگ در سرزمين اشغالي، قيمت دلار در بازار آزاد را افزايشي کرده است. بازار ارز افغانستان همچنان به دليل زلزله تعطيل است و معامله‌اي در بازار صورت نمي‌گيرد اما نرخ‌هايي که از اين بازار شنيده مي‌شود افزايشي است. قيمت دلار هرات امروز 18 مهرماه 52 هزار و 750 تومان است.اگرچه بازارساز از ابتداي امسال در تلاش بود که قيمت دلار را در محدوده 49 هزار تومان حفظ کند، اما تنش ميان فلسطين و اسرائيل و زلزله شديد در هرات معادلات بازارساز را بر هم ريخت و دلار به مرز 53 هزار تومان رسيده است.
کاهشي‌هاي بازار معتقدند که اين روند افزايشي ادامه‌دار نيست و بازارساز با مداخله در بازار قيمت ارز را کاهش مي‌دهد. اما کاهشي‌هاي بازار معتقدند که اين روند افزايشي فعلا در بازار ماندگار است. اين گروه مي‌گويند چند عامل افزايشي در بازار وجود دارد؛ يکي ميل بازار به افزايش قيمت است. چون تاکنون بازارساز با دستکاري و مداخله بازار را مهار کرده بود و حالا احتمال رها شدن بازار از زير فشار بازارساز وجود دارد.عامل دوم زلزله هرات است که اين بازار را تعطيل کرده و عامل مهم سوم هم تنش ميان حماس و اسرائيل است که بر خلاف دفعات گذشته اين بار به نظر مي‌رسد که ادامه‌دار باشد و آتش اين درگيري به اين سادگي خاموش نشود.در کنار اين موارد، 26 مهر ماه قرار است تکليف تحريم‌هاي موشکي ايران در سازمان ملل تعيين شود و براي همين افزايشي‌ها مي‌گويند بازار در حالت آماده‌باش در آمده و در انتظار اين تاريخ است.همه اين عوامل سبب شده که انتظار براي افزايش قيمت دلار در بازار آزاد شدت بگيرد. البته به نظر مي‌رسد که امروز بازارساز دست به کنترل قيمت زده اما اينکه چقدر موفق باشد، مساله‌اي است که بايد منتظر ماند و ديد.
سکه طلا 31 ميليون توماني شد
مرزهاي قيمت طلا و سکه شکسته شد؛ اين اتفاق از روز شنبه هفته جاري و همزمان با افزايش قيمت دلار و شدت گرفتن تنش‌هاي منطقه رقم خورده است. سکه وارد کانال 30 ميليون تومان شد و طلا در کانال 2 ميليون و 400 هزار تومان قرار گرفت. دلار هم مرز 51 هزار تومان را رد کرد و در آستانه ورود به کانالي بالاتر است.اين رقم‌ها را در حالي در بازار شاهد هستيم که از تيرماه تاکنون بازار طلا در روندي ريزشي قرار داشته و حتي يازدهم مهرماه به رقم 2 ميليون و 239 هزار تومان رسيده بود. سکه نيز از خردادماه تا هفتم مهرماه در روندي ريزشي، در مرز کانال 26 ميليون تومان قرار گرفته بود.اما به يک‌باره ورق از روز شنبه هفته جاري برگشت و قيمت‌ها جهشي عجيب و غريب پيدا کردند.  فعالان بازار، چند عامل را در نوسان قيمت‌ها دخيل دانسته‌اند؛ يک اينکه 26 مهر سررسيد منقضي شدن برخي از محدوديت‌هاي برجامي‌وجود دارد. دليل دوم برمي‌گردد به تشديد درگيري بين حماس و اسرائيل. دليل سوم هم به زلزله هرات ربط دارد.
بر اساس اين گزارش،قيمت هر قطعه سکه بهار آزادي طرح جديد در بازار تهران، 31 ميليون و 200 هزار تومان معامله شد که در مقايسه با روز قبل از آن يک ميليون و 400 هزار تومان افزايش داشت.بر اساس نرخ اعلامي‌اتحاديه صنف فروشندگان و سازندگان طلا، جواهر، نقره و سکه تهران هر قطعه سکه بهار آزادي طرح قديم با يک ميليون و 300 هزار تومان افزايش قيمت، در مقايسه با روز کاري گذشته 27 ميليون تومان داد و ستد شد.قيمت نيم‌سکه نيز ديروز با 700 هزار تومان افزايش در مقايسه با روز قبل، 16 ميليون و 500 هزار تومان معامله شد.
ربع سکه با 700 هزار تومان افزايش قيمت، 11 ميليون و 500 هزار تومان و سکه گرمي‌نيز با 300 هزار تومان افزايش قيمت با نرخ 6 ميليون و 500 هزار تومان داد و ستد شد.روزگذشته قيمت هر گرم طلاي 18 عيار در بازار طلاي تهران 2 ميليون و 491 هزار تومان اعلام شد.
قيمت طلا پرواز کرد
طلا با افزايش حدود يک درصدي در بازار جهاني، به يک‌هزار و 851 دلار رسيد.با شروع معاملات در بازار جهاني در اولين روز هفته، قيمت دلار در حدود يک درصد افزايش يافت.بر همين اساس، طلا روزگذشته در بازار جهاني رشد 17 دلاري را تجربه کرد و به يک هزار و 851 دلار رسيد.
براساس گزارش رويترز، تمايل به طلا به عنوان يک پشتوانه ايمن به دنبال مخاطرات ژئوپليتيکي در خاورميانه افزايش يافته است. طبق گفته مت سيمسون، تحليلگر ارشد سيتي ايندکس، قيمت طلا احتمالا به 1880 دلار مي‌رسد، ولي به نظر نمي‌رسد به اين زودي‌ها از مرز 1900 دلار فراتر رود. مگر اينکه سود اوراق قرضه خزانه داري آمريکا کاهش قابل توجهي داشته باشد.در اين ميان، اطلاعات اقتصادي جديد آمريکا احتمال پايان قريب الوقوع روند افزايش نرخ بهره فدرال رزرو اين کشور را پايين آورده و مي‌تواند مانع افزايش قابل توجه قيمت طلا شود.بالا رفتن نرخ بهره هزينه نگهداري طلا به عنوان يک سرمايه غير سودده را افزايش داده و تمايل براي خريد آن را پايين مي‌آورد.
رشد سه دلاري قيمت نفت
قيمت‌ نفت خام در پي تلاطم در بازارهاي جهاني به‌دليل آغاز جنگ در کرانه باختري افزايش يافت.به گزارش خبرگزاري رويترز، قيمت نفت روز دوشنبه (17 مهرماه) در پي درگيري‌هاي نظامي ‌رزمندگان مقاومت فلسطين (حماس) و  رژيم صهيونيستي از صبح روز شنبه (15 مهرماه) و عميق‌تر شدن ترديدهاي سياسي در سراسر خاورميانه و به‌دنبال آن تشديد نگراني‌ها درباره عرضه، در معاملات بازارهاي آسيايي بيش از 3 درصد افزايش يافت. نفت خام شاخص برنت درياي شمال تا ساعت 4 بامداد به وقت گرينويچ با 3 دلار و 10 سنت يا 3.67 درصد افزايش، 87 دلار و 68 سنت براي هر بشکه معامله شد.
قيمت نفت خام دبيلوتي‌آي آمريکا با 3 دلار و 26 سنت يا  دلار و 94 سنت 3.94 درصد افزايش به 86 دلار و 5 سنت براي هر بشکه رسيد.هر دو شاخص نفتي پيش از اين بيش از 4 دلار در هر بشکه افزايش يافته بودند.تحليلگران بانک اي‌ان‌زد در يادداشتي گفتند: افزايش ريسک ژئوپليتيکي در خاورميانه سبب افزايش قيمت‌هاي جهاني نفت خام مي‌شود و مي‌توان منتظر نوسان‌هاي بيشتري بود.افزايش ديروز قيمت نفت روند نزولي هفته گذشته را معکوس کرد، در پي نگراني‌ها درباره نرخ‌هاي بهره بالا و تأثير آنها بر تقاضاي جهاني نفت، شاخص‌هاي برنت و دبليوتي‌آي به‌ترتيب با 11 و 8 درصد کاهش روبه‌رو شدند و بزرگ‌ترين کاهش هفتگي از ماه مارس رخ داد.
بازارهاي جهان با ريسک جديدي مواجه شدند
بلومبرگ در گزارشي به بررسي وضعيت منطقه خاورميانه و واکنش بازارها به جنگ فلسطين و اسراييل پرداخته و نوشته است: امروز بازارهاي سهام در منطقه خاورميانه در مسير نزولي قرار گرفتند. گرچه بازارهاي اروپا و آمريکا از روز دوشنبه کار خود را آغاز مي‌کنند اما تحليلگران وال استريت از احتمال گسترش درگيري‌ها و تاثير منفي آن بر بازارهاي جهاني ابراز نگراني کردند.فورچون هم در گزارشي نوشت، بازارهاي مالي جهان که با مشکل افزايش نرخ‌هاي بهره دست و پنجه نرم مي‌کردند، حال با بحران جديدي روبه رو شده‌اند.
دور تازه بي‌ثباتي ژئوپليتيک در منطقه خاورميانه که با حمله غافلگيرانه حماس به اسراييل آغاز شده، تاثيرمنفي بر بازارهاي مالي جهان بر جا خواهد گذاشت. هم اکنون در آستانه شروع معاملات هفتگي مي‌توان نگراني و دلهره بازارها را حس کرد. اين نگراني در همه بازارها از جمله کاموديتي به چشم مي‌خورد.در چنين شرايطي، معامله گران بازار اوراق بدهي نيز نگران هستند و اين احتمال وجود دارد که اين بازار با شوک بزرگي مواجه شود. اين احتمال وجود دارد که سرمايه گذاران با خروج از بازار اوراق بدهي به دلار روي آورند.
در حال حاضر تحليلگران مي‌گويند: در صورت گسترش جنگ در خاورميانه بايد منتظر سقوط بسياري از بازارها باشيم، هرچند اميدوارند که چنين اتفاقي هرگز رخ ندهد.
اد ياردني، رئيس مرکز پژوهشي ياردني در اين باره گفت: بحران‌هاي ژئوپليتيک در منطقه خاورميانه معمولا به افزايش قيمت نفت خام و سقوط قيمت در بازارهاي سهام منجر مي‌شوند. بزرگي سقوط قيمت‌ها در بازارهاي سهام به مدت زمان بحران بستگي دارد؛ هر چه بحران و جنگ طولاني‌تر شود، سقوط قيمت‌ها عميق‌تر خواهد بود.
با وجود آن که بازارهاي سهام اروپا و آمريکا از روز دوشنبه شروع به کار مي‌کنند، اما به خوبي مي‌توان نگراني را در کلام تحليلگران و سرمايه گذاران احساس کرد.
گونزالو لارديز، مدير ارشد صندوق سرمايه گذاري سهامي‌در «اندبنک» در اين باره گفت: جنگ جديد خاورميانه بر دامنه بي‌ثباتي بازار خواهد افزود. تاکنون مسائلي همچون نرخ تورم، نرخ بهره بانکي و نرخ رشد اقتصادي در کانون توجهات قرار داشت اما ريسک ژئوپليتيک همه را کنار زده است. گيلرمو سانتوس، تحليلگر ارشد شرکت «آي کپيتال» نيز گفت: در صورت گسترش بحران به کشورهاي منطقه، قيمت نفت خام اوج خواهد گرفت که تاثير آن بر کشورهاي غربي، افزايش نرخ‌هاي بهره براي مقابله با رشد تورم خواهد بود و اين نيز به سقوط بازارهاي سهام منجر خواهد شد.