دو راه پیش روی دلارهای بلوکه شده

چند وقتی است که مذاکرات احیای برجام بین ایران و طرف‌های اروپایی در جریان است. روندی که با اخبار مثبت و منفی همراه بوده و گاهی با سیگنال‌های مثبت، چشم اندازی امیدبخش پیش روی فعالان اقتصادی قرار داده و از سوی دیگر نیز با اخبار منفی، بر تقویت انتظارات تورمی افزوده است. اما در این میان، بسیاری معتقدند با رسیدن به یک توافق برجامی، احتمال آزادسازی منابع ارزی بلوکه شده ایران در کشورهایی همچون کره جنوبی، ژاپن، عراق و ... بیش از هر زمان دیگری است. اتفاقی که می‌تواند تاثیرات مثبت و حتی منفی بر چرخه اقتصادی کشور داشته باشد.

 

در این باره علی ابراهیمی؛ نماینده سابق مجلس اظهار داشت: در خصوص مذاکرات اخیر، بعید می‌دانم که تحریم ها به صورت یکجا برداشته شود و آن انتظاری که ما داریم یعنی گشایش یکباره آمریکا در خصوص تحریم‌هایی که وضع کرده، ضعیف است. چون هم در اظهارنظر مقامات اروپایی و هم مقامات آمریکایی نکاتی دریافت می شود که ظاهرا خیال ندارند تحریم ها را به صورت یکباره به همان حالتی که سال ۹۵ بود، لغو کنند. فکر میکنم که اگر هم قرار است اتفاقی بیفتد، به صورت مرحله‌ای خواهد بود که حالا باید دید نتیجه چه خواهد بود.

 

وی در خصوص اینکه چقدر توقف تحریم ها و آزادسازی دلارهای بلوکه شده می‌تواند شرایط اقتصادی ایران در سال ۱۴۰۰ را تغییر دهد، اظهار داشت: با فرض به نتیجه رسیدن مذاکرات و همچنین آزادسازی منابع ارزی کشورمان، تاثیرات آن بر اقتصاد، بستگی به رفتار دولت آینده و تصمیم گیران حوزه اقتصادی کشور خواهد داشت.

ابراهیمی افزود: اگر این دلارهای بلوکه شده، آزاد شودند، دو راه پیش رو داریم؛ یکی اینکه بیاییم ذخایر ارزی را تقویت کنیم؛ به عبارتی صندوق توسعه ملی را تقویت کنیم و عملا باعث شویم که پشتوانه پول ملی کشورمان احیا شود. خب این روند به اوضاع اقتصادی کشور خیلی کمک می‌کند و من فکر میکنم که احیای ارزش پول ملی یکی از ضروریاتی است که می تواند در کاهش تورم و بهبود وضعیت اقتصادی، اثر مثبت داشته باشد. اگر این کار انجام شود و در کنار آن، به تکمیل امورات زیربنایی که نوعی معطل مانده‌اند، بپرداخته شود و با تامین مالی مناسب، جریان عمرانی کشور نیز سرعت بهتری بگیرد.

 

وی ادامه داد: اما در راهکار دوم، می‌توان گفت اگر تیم اقتصادی آینده بخواهند تصمیم بگیرند که با تزریق این منابع به بازار و قیمت دلار، یک بازی اقتصادی راه بیندازند این روند جالب نیست و قطعا بر جریان اقتصادی تبعات منفی خواهد داشت. زیرا این اتفاق باعث می‌شود که دلارها دوباره به دست واسطه ها برسد و کسانی که در واقع در بازار دلار و ارز سودهای آنچنانی همیشه کسب کرده اند، دوباره این مسیر برایشان اتفاق می افتد و در نهایت برمی گردیم به همان زمانی دلار پاشی را شاهد بودیم که متاسفانه کمکی به وضعیت معیشتی و اقتصادی نمی کند و می‌تواند به افزایش نقدینگی و تورم منجر شود.

 

ابراهیمی تاکید کرد: بنابراین مسیر دوم، می تواند ضربات جبران‌ناپذیری به اقتصاد بزند؛ البته شاید اثرات کوتاه و موقتی داشته باشد، مثلاً یک مدتی نرخ دلار به زیر ۲۰ هزار تومان برسد ولی در مجموع در حوزه اقتصاد شوک پولی چه به شکل مثبت و چه شکل منفی باشد و معنی آن این باشد که ارزش دلار پایین بیاید یا یکباره بالا برود، نامطلوب است و هر دو شوک می‌تواند برنامه ریزی سرمایه گذاران در حوزه اقتصاد را به هم بریزد در نتیجه باید خیلی مراعات کرد.

 

این کارشناس اقتصادی گفت: اینکه بنده می‌گویم این ارزها در صندوق توسعه ملی و به عنوان پشتوانه ارزش ارز ملی قرار بگیرد و به امورات زیربنایی تخصیص داده شود، به این معنی است که باید اجازه بدهیم که پول ملی به شکل بنیادی احیا شود؛ وقتی پشتوانه پول قوی شد خود به خود ارزش پول نیز افزایش پیدا می‌کند.

 

وی در گفتگو با ایبنا افزود: بنابراین در مجموع بنده فکر می‌کنم که آزادسازی دلارها حتماً می‌تواند در قیمت‌ها و شرایط اقتصادی اگر چنانچه صحیح مدیریت شود اثر مثبت داشته باشد زیرا این سرمایه هایی است که می‌توانستند سال‌های قبل وارد چرخه اقتصادی کشور باشند و ما بتوانیم از آنها استفاده بکنیم، البته این موضوع یک مدیریت کاملا حساب شده و دور اندیش را می‌طلبد

 

این نماینده سابق مجلس در انتها با اشاره به صحبت‌های ابتدایی خاطر نشان کرد: در خصوص احیای برجام تصور بنده این نیست که گشایش به صورت یکجا صورت میگیرد و تحریم‌ها یک مرحله ای برداشته میشود؛ منتها باید اجازه دهیم ببینیم که چه اتفاقی خواهد افتاد و تصمیم گروه مذاکره کننده به کجا خواهد انجامید و بعد از آن، مرحله دوم تیم اقتصادی دولت جدید است که ببینیم با این قضایا به چه شکلی برخورد خواهد کرد، هرچند نظر مجلس نیز در این مسئله مهم است به هر حال امیدواریم که هم مجلس و هم دولت به اتفاق هم تلاش کنند تا مشکلات معیشتی مردم کمتر شود و به اشتغال و تامین مسکن و مخصوصاً اجرای پروژه‌های زیربنایی و امورات زیربنایی توجه شود و با سرعت بیشتری انجام بگیرد و تا بتوانیم مسیر توسعه را دوباره طی کنیم.