دلارهایی که از آسمان روانه خزانه می‌شود

از زمان حمله گروه تروریستی داعش به عراق و ایجاد نا امنی در این کشور و همچنین بحران سیاسی نظامی در سوریه و برخی کشورهای حاشیه خلیج فارس، تقاضای شرکت های معتبر هواپیمایی جهان برای عبور از آسمان ایران افزایش یافته و همین موضوع باعث شده تا آسمان ایران طی دو ماه گذشته روزهای پرترافیکی را سپری کند.

در همین رابطه عباس آخوندی وزیر راه و شهرسازی گفته است موقعیت جغرافیایی ایران فضای مناسبی برای عبور هواپیماهای خارجی فراهم کرده است و این رقم امروز به ۹۰۰ پرواز هر روز هم رسیده است و راه‌های هوایی جدیدی با هماهنگی دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی ایجاد کرده‌ایم.

این در شرایطی است که پیش از این و در اوایل مرداد ماه مدیرعامل شرکت فرودگاه های ایران، با اعلام افزایش پروازها از فراز ایران و با اشاره به ظرفیت آسمان کشورمان برای ۷۵۰ پرواز عبوری در روز گفته بود با تحولات اخیر و تمایل شرکت‌های هواپیمایی به عبور از فضای کشورمان در یک ماه گذشته پروازهای عبوری از ۴۸۰ پرواز به ۶۸۴ پرواز در روز رسیده است.

بر همین اساس و با توجه به آمارهای ارائه شده از سوی وزیر راه و شهرسازی، طی یک ماه اخیر میزان پروازهای خارجی از آسمان ایران بیش از ۲۰۰ تعداد در روز افزایش یافته است که این موضوع ظرفیت مناسب اقتصادی را برای صنعت هواپیمایی کشور ایجاد کرده است.

البته ایلخانی در تشریح دلایل این افزایش تردد گفته است امنیت پایدار فضای ایران باعث شده است پروازهای عبوری و درآمدهای حاصل از آن فراتر از پیش‌بینی ‌های ما برای سال ۹۳ باشد و سال جاری رشد ۳۰ درصدی پروازهای عبوری پیش‌بینی شده در حالی که این رقم در هفته گذشته به ۴۰ درصد رسیده است. امنیت پایدار فضای ایران، کوتاه‌شدن مسیر و زمان و کاهش مصرف سوخت از دلایل رغبت شرکت‌های هواپیمایی برای عبور از فضای ایران است.

مدیر عامل شرکت فرودگاه‌ها همچنین ارتقای سیستم‌های ناوبری را لازمه افزایش پروازهای عبوری دانسته و تاکید کرده است پپیش‌بینی ما این است که ۲۵۰ میلیون دلار برای ارتقای سیستم‌های ناوبری هزینه‌ کنیم.

ایلخانی همچنین اعلام کرده است اگر قرار باشد پروازهای عبوری جدیدی بر فراز آسمان ایران افزوده شود نیازمند هم‌سانی سیستم‌های ناوبری با کشورهای ترکیه و افغانستان به‌عنوان کشورهای تحویل دهنده و تحویل گیرنده پرواز هستیم و دائما کشورهای منطقه را از باب تجهیزات رصد می‌کنیم.

اما طبق قوانین بین‌المللی، کشورها و شرکت‌هایی که قصد عبور از حریم هوایی کشور میزبان را دارند، موظف به پرداخت عوارض پروازی هستند، عوارضی که به دلیل استفاده از توانایی‌های راداری و فضای امن پروازی در نظر گرفته می‌شوند.

ایلخانی در این رابطه تاکید کرده است تعرفه پروازهای عبوری از کشور به نسبت تناژ هواپیما و طول مسیری که طی می‌کند متفاوت خواهد بود؛ نرخی که از ۵۰ دلار آغاز شده و تا ۲۰۰۰ دلار نیز ادامه پیدا می‌کند و در‌صورتی‌که افزایش درخواست‌ها برای عبور از ایران پایدار شود، درآمد سالانه کشور در این حوزه افزایش ۵۰ میلیون دلاری خواهد داشت.

به طور مثال با در نظر گرفتن تعرفه پروازهای عبوری ایران، هر هواپیمای مسافربری خارجی برای یک ساعت حضور در آسمان ایران باید رقمی حدود ۱۲۰۰ دلار را به عنوان عوارضی به سازمان هواپیمایی کشوری پرداخت کنند.

البته در این شرایط باید به مشکلات سیاسی به وجود آمده میان روسیه و کشورهای غربی مقامات روسیه اعلام کرده اند برای تلافی تحریم های غرب، قصد دارند از عبور هواپیماهای خطوط هوایی مرتبط با اروپا از آسمان روسیه جلوگیری کنند که این موضوع نیز می تواند ظرفیت حرکت هواپیماهای خارجی در آسمان ایران را افزایش دهد و درآمد بیشتری را نصیب صنعت هواپیمایی کشور کند.

در این شرایط باید به این نکته توجه کرد که یک ظرفیت مناسب اقتصادی برای صنعت هوایی کشور تشکیل شده و در این شرایط باید با برنامه ریزی دقیق و توسعه زیرساخت های لازم از این ظرفیت ایجاد شده به خوبی استفاده کرد.

ابراهیم شوشتری معاون عملیات هوانوردی شرکت فرودگاه‌‌های کشور در این رابطه می گوید افزایش تردد هواپیماهای خارجی در آسمان ایران نشان‌ دهنده‌ این است که امنیت فضایی آسمان ایران خوب و مطلوب است و به همین دلیل پروازهای زیادی روزانه در آسمان ایران انجام می‌گیرد.

معاون عملیات هوانوردی شرکت فرودگاه‌‌های کشور تاکید کرده است شرکت فرودگاه‌های کشور جزو معدود شرکت‌هایی است که از محل پروازهای عبوری ارز به خزانه کشور واریز می‌کند. پرواز‌های عبوری از فضای کشور بستری برای کسب درآمدهای ارزی است، این مورد‌ قبل از هر چیز به نفع کشور در حوزه درآمد ارزی است ضمن آنکه شرکت فرودگاه‌های کشور می‌تواند از این منابع در راستای بهسازی فرودگاه‌ها که هزینه کلانی را می‌طلبد، اقدام کند.

معاون عملیات هوانوردی شرکت فرودگاه‌‌های کشور تاکید کرده است در حال حاضر پروازهای عبوری از فضای ایران را به بهترین وجه سرویس‌دهی می‌کنیم، باید طی فعالیت‌های تخصصی فضا را طوری فراهم کرد تا به افزایش پروازهای عبوری از آسمان کشور و ارزآوری بیشتر بیانجامد، زیرا افزایش پرواز‌های عبوری از آسمان یک کشور به اعتبار آن کشور می‌افزاید.

به گفته شوشتری ورود پروازها به فضای کشور نیازمند آماده‌سازی زیرساخت‌های فرودگاهی از نظر تجهیزات راداری، تجهیزات ارتباطی و تجهیزات ناوبری است. همواره باید این تجهیزات را به روز و مدرن کنیم که به روز کردن آنها هزینه‌های سنگینی دارد بنابراین چنین منابعی نظیر پروا‌ز‌های عبوری از آسمان کشور، موجب افزایش درآمد شرکت فرودگاه‌های کشور خواهد شد. ورود پروازهای شرکت‌های بزرگ هواپیمایی دنیا به آسمان ایران و عبور از طریق جمهوری اسلامی ایران، خود به خود نشان‌دهنده امنیت در فضای کشور است، ضمن آنکه ارتقاء امنیت برای کشور را به دنبال خواهد داشت.
معاون عملیات هوانوردی شرکت فرودگاه‌‌های کشور با اشاره به درآمد مطلوب کشور از محل پروازهای عبوری و استفاده از فضای کشور، تاکید کرده است در این‌باره رایزنی‌های مستمر با ستاد کل نیروهای مسلح انجام شده است. در حوزه‌های مختلف در حال رایزنی هستیم که بتوانیم از این موقعیت خدادادی و وضعیت جغرافیای مطلوب کشور بهترین استفاده را داشته باشیم تا پروازهای عبوری بیشتری را جذب کنیم.در همین راستا مکاتبات لازم انجام شده است و به صورت مستقیم در حال رایزنی هستیم تا این هدف محقق شود؛ بخشی از این رایزنی‌ها شامل «ساماندهی راه‌های هوایی» و «ایجاد مسیرهای مستقیم موازی» است.