ماجرای کمبود تجهيزات پزشکی و دارو

به گزارش مردم سالاری آنلاین ،کمبود تجهيزات پزشکي و آزمايشگاهي سبب مشکلات زيادي در اين حوزه شده است. علي‌رغم وعده‌هاي مسئولان و مديران وزارت بهداشت در زمينه کمبود و گراني نوار قند خون، تهيه انواع پروتز، تامين تجهيزات اتاق عمل براي بيمارستان‌ها، کمبود و قاچاق کيت‌هاي آزمايشگاهي، گراني و بي‌کيفيت بودن مواد و لوازم دندانپزشکي و... شرايط نه‌تنها بهتر نشده، بلکه هر روز بر نگراني‌ها نيز افزوده است. در اين ميان، سردرگمي اداره تجهيزات پزشکي و آزمايشگاهي در مديريت اين مجموعه نيز مزيد بر علت شده است. رفت‌وآمدها و تغييرات مداوم مديران در اين اداره کل نه‌تنها کارها را تسهيل نکرده، بلکه به دليل به‌کارگيري مديران در بخش‌هاي غيرتخصصي باعث تاخير و کندتر شدن روند کارها نيز شده است. تغييرات مداوم در اداره کل تجهيزات و ملزومات پزشکي و آزمايشگاهي به قدري آشفته است که بعضي از افراد در طي چهارماه دو يا سه بار تغيير سمت داده‌اند. هر بار هم کار ارباب رجوع دو هفته عقب افتاده است تا سيستم‌ها جابه‌جا شوند و فرد مورد نظر با کار آشنا شود و در جريان امور قرار بگيرد.  ترددهاي مداوم مراجعان به اين مجموعه نيز در بيشتر مواقع بي‌پاسخ مي‌ماند و در پايان، اين ارباب رجوع است که دست خالي از مجموعه‌اي که بخش مهمي از سلامت مردم به آن وابسته است، بازمي‌گردد. 
 تغييرات مداوم مديران در اين مجمومه و عدم‌اشراف کامل به شرايط، جز آشفتگي چه در مديريت و چه در تامين و سردرگمي توليدکننده و واردکننده نبوده و نيست. اين در حالي است که مجلس بارها روي موضوع تجهيزات پزشکي تاکيد داشته و اعضاي کميسيون بهداشت و درمان مجلس بر اين باورند که تجهيزات پزشکي و تامين زيرساخت‌ها براي ادامه روند توليدات داخلي بايد در اولويت‌ برنامه‌هاي سازمان غذا و دارو و در رأس آن وزارت بهداشت قرار بگيرد.
ماجراي کمبود تجهيزات پزشکي و دارو و مشکلاتي که به دنبال آن ايجاد شده، سبب شد حسينعلي شهرياري، رئيس کميسيون بهداشت، درمان و آموزش پزشکي، طي نامه‌اي خواستار ايجاد قرارگاه واحد درخصوص دارو و تجهيزات پزشکي شود.  او در نامه‌اي به رئيس‌جمهوري تاکيد کرد: «دارو و تجهيزات پزشکي، موضوعي حياتي، اولويت نخست و واجد جنبه‌هاي اقتصادي، اجتماعي و انساني است که به دليل عمده تلاطمات نرخ ارز، سياست‌هاي ارزي و پولي، فقدان هماهنگي‌هاي لازم بين‌بخشي براي تدارک سريع مايحتاج سلامت و بعضا ناديده گرفتن تمايز واضح اقلام سلامت (دارو و تجهيزات) با ساير کالاها يا کندي و تأني بيش‌ازحد مراحل تصميم‌گيري، کاسه صبر مردم را لبريز و ما را با مسئوليت خطير و غير قابل گذشت مواجه کرده که اگر امروز به فکر چاره نباشيم، فردا دير بوده و ديگر نمي‌توان از صنعتگران بخش خصوصي انتظار داشت با اين فضاي سردرگم، کار خود را به‌خوبي گذشته پيش برده و در پي تامين نياز مردم برآيند.»
اين نماينده مجلس خطاب به رئيس‌جمهوري به اين موضوع تاکيد کرد: «ذخاير دارويي کشور با خطر موجودي استراتژيک روبه‌رو است و حال صنعت و صنعتگران دارو و نيز کساني که در پي واردات مواد اوليه اعم از تيپيکو و بخش خصوصي هستند، خوب نبوده و نامساعد است که علت العلل آن، بي‌ثباتي، رخوت در اخذ تصميمات مناسب و بهنگام يا شتاب‌زده و بدون پشتوانه مشاوره‌اي و علمي و در يک کلام غيرحرفه‌اي است. در اين شرايط که توان فعالان صنعت مغفول مانده و کار به دست بدنه مديريتي دولت محترم سپرده شده، دريغ از آنکه بين همين مديران، وزرا و روساي دستگاه‌ها، هماهنگي و همگامي وجود داشته باشد. اگر اين موضوع يعني کمبود و گراني و در برخي موارد نبود داروهاي حياتي در مراکز درماني، فاز ملموس‌تري يافته و شايع شود، متاسفانه اين آنان نيستند که با ترويج شايعه و اتهام فضا را مشوش مي‌کنند که اين بار نيازي به آنان نيست و ما عکس‌العمل افعال ناقص، غيراصولي، قصورها و ترک فعل‌هاي خود را در چشمان نگران بيماران خواهيم خواند و شرمنده خواهيم شد.»
نماينده مردم سيستان‌وبلوچستان در ادوار مختلف مجلس شوراي اسلامي پيشنهاد داد مرکزي تحت امر معاون اول رئيس‌جمهوري تشکيل شود که مانع از ادامه بحران جاري شده و بتواند در زمان کوتاهي امور را به مجراي طبيعي خود برگرداند، چراکه به اعتقاد او در اين موضوع چند وجهي، فرافکني‌ها فراوانند و نمي‌توان رايحه خوشايندي از آن در شرايط جنگ ترکيبي استشمام کرد.
حسينعلي شهرياري، رئيس کميسيون بهداشت، درمان و آموزش پزشکي، در گفت‌وگو با خبرنگار ما درخصوص وضعيت تجهيزات پزشکي و دارويي و مشکلاتي که در بخش توليد در اين حوزه با آن روبه‌رو هستيم، مي‌گويد: «شرايط خوبي در اين حوزه در کشور نداريم و اميدواريم راه‌حلي براي عبور از اين وضعيت پيدا شود.» او با تاکيد بر اينکه در حال حاضر گريزي از واردات تجهيزات و دارو نداريم، ادامه مي‌دهد: «اما به اين معنا نيست که توليد داخل در زير سايه واردات کمرنگ شود، با توجه به مشکلاتي که در اين حوزه با آن روبه‌رو بوديم، احساس کرديم راه‌حل اين مشکل ورود معاون اول رئيس‌جمهوري به اين حوزه است.»  شهرياري با اشاره به اينکه نمي‌توانيم واردات نداشته باشيم و با اين بهانه موانعي بر سر راه توليد ايجاد کنيم، ادامه مي‌دهد: «تجربه‌هاي تلخي نيز در اين حوزه داشته‌ايم، زيرا گاهي نرسيدن مواد اوليه به دليل دير پرداختن ارز به اين محصولات، مشکلاتي را براي بخش سلامت ايجاد کرده است، اما بايد همه اين موانع برطرف شوند، زيرا ما به عنوان نماينده مردم وظيفه‌مان اين است که راه را براي رسيدن مردم به زندگي سلامت هموار کنيم.»
او با اشاره به اينکه در برخي از موارد واردات جاذبه بيشتري نسبت به توليد داخل دارد، ادامه مي‌دهد: «چند سالي است که مقام معظم رهبري روي بحث توليدات داخلي تاکيد اکيد دارند و ما بايد با توجه به اين فرمايشات راه توليد داخل را هموار کنيم و اجازه ندهيم توليدکننده‌اي که دغدغه‌اش به راه افتادن چرخ کارخانه‌هاي کشور است، نااميد شده و سرمايه‌اش را به خارج از کشور منتقل کند.»
نياز به مديران جسور داريم
عبدالحسين روح الاميني نجف‌آبادي، نماينده مردم تهران در مجلس شوراي اسلامي، نيز با توجه به نامه‌اي که رئيس کميسيون بهداشت و درمان به رئيس‌جمهوري ارسال کردند، تاکيد مي‌کند: «يکي از مشکلات مهمي که ما در اين بخش با آن روبه‌رو هستيم، تاخير در تصميم‌گيري‌هاي به‌موقع در حوزه دارو و تجهيزات پزشکي است، در واقع ما در حوزه تجهيزات پزشکي نياز به افرادي داريم که مديريت شجاعانه داشته باشند.»
عبدالحسين روح‌الاميني بر اين باور است که بارها درخصوص مشکلات دارو و تجهيزات پزشکي هشدار داده‌ايم و درمورد اهميت و رفع مانع‌تراشي بر سر راه توليد تذکر داده‌ايم، اما اينها در حد حرف مانده‌اند و گوش شنوايي براي حل آن وجود نداشته است، به همين دليل به نظر مي‌رسد در صورتي که قرارگاهي براي دارو و تجهيزات پزشکي ايجاد شود، حضور افراد جسور و شجاع مي‌تواند اين بن‌بست را که با آن روبه‌رو هستيم، برطرف کند؛ جسارت، جرات و تدبير همزمان در تصميم‌گيري بهنگام. او معتقد است جابه‌جايي مديران در حوزه‌هاي مختلف خصوصا در بخش تجهيزات پزشکي مزيد بر علت اين مشکلات شده است و در واقع هر مديري که در هر مسندي مي‌نشيند، بايد پاسخگوي مشکلات به وجود آمده باشد، زيرا نابساماني در حوزه‌هاي بين‌بخشي دارو و سلامت، بسيار زياد است و فرافکني هم در اين بخش زياد ديده مي‌شود. همايون سامه‌يح، عضو کميسيون بهداشت و درمان مجلس شوراي اسلامي، نيز با اشاره به اينکه حال دارو و تجهيزات پزشکي خوب نيست، در پاسخ به سوال خبرنگار ما مبني‌بر اينکه چرا مانع‌تراشي بر سر راه توليد وجود دارد و توليدکنندگان با چالش‌هايي روبه‌رو هستند که گاهي عطاي توليد را به لقاي آن مي‌بخشند، مي‌گويد: «توليد دارو و تجهيزات پزشکي از حساسيت و اهميت بالايي برخوردار است. توليد در اين بخش مستلزم داشتن استانداردهاي قوي است و بايد احتمال خطا در آن به صفر برسد، به همين دليل است که گاهي سختگيري در اين بخش زياد بوده و مقررات سنگين براي آن وضع مي‌شود.»
او با اشاره به اينکه اگر کارخانه‌اي هم تاسيس شود، بايد مواد اوليه آن تامين شود، ادامه مي‌دهد: «بيشترين مشکل ما، در بخش مواد اوليه است و در تامين مواد اوليه با مشکل روبه‌رو هستيم. بر اساس آمارها، بيش از 90درصد از محصولات دارويي داخل کشور توليد مي‌شود، هر چند که در حوزه تجهيزات پزشکي اين آمار کمتر است.
 از سوي ديگر، مشکل، تامين مواد اوليه محصولاتي است که داخل کشور توليد مي‌شوند، در واقع مشکلي که در حال حاضر توليدکننده با آن روبه‌رو است، نداشتن نقدينگي است. تا به حال، توليدکننده‌اي که محصولات اوليه را با ارز 4200 وارد مي‌کرد، 28هزار تومان آن را پرداخت مي‌کرد و اين تغيير قيمت بار زيادي را بر دوش توليدکننده براي واردات مواد اوليه گذاشته است و اينها در کنار هم مجموعه‌اي از مشکلات را بر سر راه توليد ايجاد کرده است.»
او توضيح مي‌دهد: «آزادشدن منابع مالي ايران در خارج از کشور مي‌تواند راهکاري براي حل اين معضل باشد، اما در اين مرحله نيز توليدکننده ديده نمي‌شود و بايد در اين بخش نگاه ويژه‌تري به توليدکنندگان دارو و تجهيزات پزشکي داشت.»