مخالفان داخلی و افزایش تقابل با احیای برجام

گروه سیاسی - زهرا تاجیک: بعد از وقفه‌ای سه ماهه که با خبرهایی ناامید کننده درباره پایان مذاکرات همراه بود، مراودات بین‌المللی گویا باعث شده که یکبار دیگر مذاکره غیر مستقیم میان ایران و آمریکا آغاز شود و یکبار دیگر احتمال توافق و احیای برجام بالا برود. تصمیم بر انجام مذاکره در کشور قطر و با حذف برخی واسطه‌ها نشان می‌دهد که دو کشور ایران و آمریکا عزم خود را برای پایان بخشیدن به مذاکرات فرسایشی جزم کرده اند و بخشی از احتلافات در سایه تعدیل خواسته‌های دو طرف رفع شده است.
افزایش احتمال احیای برجام اما دو واکنش خاص را موجب شد. از سویی مردم در بازارهای مختلف شاهد تغییرات محسوسی بودند که نشان می‌دهد علی رغم همه ادعاها، بخشی از اقتصاد ایران به این مذاکرات گره خورده است. بازار سرمایه که بیش از یک هفته بود کاهش قیمت را تجربه می‌کرد و سهامداران با تعجب شاهد بودند که یکبار دیگر شاحص کل بورس به زیر یک میلیون و 500 هزار واحد سقوط می‌کند، در روز دوشنبه شاهد افزایش نسبی قیمت‌ها و حفظ کانال یک میلیون و 500 هزار واحدی شاخص بود.
بازار ارز نیز متاثر از احتمال از سرگیری مذاکرات در دو روز گذشته بازاری آرام و با کاهش نسبی قیمت‌ها هماره بود. دلار در نخستین معاملات روز یکشنبه در رقم 31هزار و 800تومان فعالیت خود را آغاز کرد. اما پس از گذشت چند ساعت از معاملات بازار در این روز دلار در سراشیبی کاهشی قرار گرفت و با عبور از مرز مقاومت 31هزار و 700تومانی به سطوح قیمتی میانه کانال 31هزار تومانی وارد شد. کارشناسان ارزی عامل اصلی کاهش قیمت دلار در معاملات روز یکشنبه را افزایش سطح انتظارات مثبت نسبت به آینده نشست‌های هسته‌ای ایران و قدرت‌های جهانی می‌دانند. در روز دو شنبه نیز این کاهش ادامه یافت به طوری که در مجموع قیمت دلار 1100 تومان نسبت به هفته گذشته کاهش یافت .
همچنین قیمت سکه طرح جدید نیز در روز دوشنبه نسبت به روز شنبه، یک‌میلیون و ۲۰۰هزار تومان کاهش پیدا کرد و بعد از مدتها وارد کانال 13 میلیون تومان شد.
یکی از فعالان اقتصادی در روز دوشنبه با تأکید بر اینکه تقاضا به‌شدت در بازار کاهش یافته است، تصریح کرد: نکته قابل توجه در بازار طلا و سکه این است که هم‌اکنون فروشنده بیشتر از خریدار است و صفی از فروشندگان برای فروش طلا و سکه و ارز تشکیل شده است.
اما واکنش خاص دیگر، در سویی دیگر و از دیدگاه نگاهی سیاسی و جناحی بود که روزنامه کیهان به آن مبتلا است. این روزنامه که برخلاف نظر عموم کارشناسان دلسوز دائما بر طبل تعطیلی مذاکرات می‌کوبد، با توجه به سفرهای اخیر بن المللی به کشور و اعلام شروع دور تازه مذاکرات در قطر، نتوانست خشم خود را کنترل کند و در سرمقاله خود نوشت: کمتر از سه هفته پیش (18 خردادماه) شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی قطعنامه پیشنهادی آمریکا و تروئیکای اروپا علیه ایران را تصویب کرد... اگرچه راهبرد جمهوری اسلامی هیچ‌وقت ترک میز مذاکره نبوده اما آغاز مذاکرات غیرمستقیم میان ایران و آمریکا در قطر، پیام اشتباهی را به طرف مقابل مخابره می‌کند. آنها گمان خواهند کرد تصمیم تهران محصول اقدام خصمانه آنها در آژانس است و زمینه را برای حرکت‌های خصمانه بعدی هموار می‌کند.
این روزنامه در ادامه نوشت: دولت سیزدهم یکی از سیاست‌های اصولی و کلان خود را جدا‌سازی معیشت مردم از مذاکرات هسته‌ای اعلام کرده است. تصمیم اخیر در سطح کلان به این سیاست اصولی ضربه می‌زند هرچند واقعاً دولت در سطح کلان خود قائل به این جدایی باشد. دو گروه هستند که علاقه فراوانی به پمپاژ این گزاره غلط دارند؛ «بدون احیای برجام نمی‌توان مشکلات کشور و مردم را حل کرد.» گروه نخست طرف غربی- از آمریکا و تروئیکای اروپا گرفته تا حتی رژیم صهیونیستی- است که به شدت از بی‌اعتبار شدن این گزاره در هراس است. گروه دومی که اگر نگوییم بیش از گروه اول به جا انداختن این گزاره علاقه دارند و تمایلشان کمتر هم نیست، جریان غربگرای داخلی است. جریانی که اگرچه ظهور و نفوذ سیاسی آن در ساختار رسمی قدرت با پایان دولت پیشین، تا حد زیادی پایان یافته اما فضا‌سازی و عملیات روانی آن در سطح افکار عمومی همچنان ادامه دارد. آنان همچنان اصرار دارند که وانمود کنند مسیر برجام برای حل مشکلات کشور مسیر درستی بوده و هنوز هم تنها مسیر پیش روی کشور است.
با این لفاظی‌ها کیهان یکبار دیگر سعی کرد رودرروی مذاکراتی قرار بگیرد که می‌تواند بخشی از مشکلات اقتصادی پرشمار مردم را کم کند؛ اما به نظر می‌رسد این بار کیهان ناتوان از سنگ اندازی در مذاکراتی است که مجموعه نظام آن را قوبل کرده اند، هر چند خود را از تک و تا نمی‌اندازد!