مدیریت بحران در زلزله نداشتیم؛هنوز مردم مشکل دارند

حوالی ساعت ۱۶:۵۵ روز شنبه ۲۱ مرداد، دو زلزله‌ به بزرگی ۶.۲ و ۶.۳ریشتر شهرستان اهر و ورزقان در استان آذربایجان شرقی را لرزاند.

پس از آن مرکز لرزه نگاری کشوری وابسته به موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران اعلام کرد از بعدازظهر روزشنبه تا امروز ۱۳۰۰ پس لرزه که در برخی شدت زلزله بالای ۴ ریشتر بوده است این مناطق را لرزانده است.آمار متفاوتی از میزان خسارت و حادثه دیدگان اعلام می شود و هر نهادی یک آمار می دهد.در این میان در حالیکه برخی اخبار نشان می دهد که امداد رسانی به کندی انجام می شود سازمان هلال احمر و صلیب سرخ کشور اعلام کرده است که کمکهای بین اللملی را نمی پذیرد.در همین زمینه با الله وردی دهقان نماینده ورزقان روز دوشنبه بعد ظهردر کافه خبر گفت وگویی را انجام داده ایم.


شما از منطقه زلزله زده ورزقان دیدن کردید،الان مردم در چه وضعیتی هستند؟
در حال حاضر می توان گفت که همه مردم زلزله زده هستند و تقریبا همه مردم شهرستان ما روستاهای اطراف زلزله زده هستند.البته خوشبختانه زلزله در ساعتی اتفاق افتاده که اکثر مردم بیرون بودند وچون فصل برداشت بود، برای همین تلفات جانی کمی داشتیم.اگر این اتفاق مثلا ساعت ۲ یا ۳ بعدازظهر اتفاق می افتاد تلفات خیلی بیشتر از این حرفها بود.


دیروز ما خبری داشتیم که هنوز غذا و چادر بین زلزله زدگان بطور کامل توزیع نشده است.آیا این موضوع صحت دارد؟
به طور کامل بعد از ۴۸ ساعت هنوز مواد غذایی و توزیع نشده است.اما چون منازل در آن مناطق اکثرا گلی هستند پس یا خرابی ۱۰۰ درصد بوده و یا دیوار منازل ریخته و ترک برداشته است.با توجه به اینکه پس لرزه ها اکثرا ۴ ریشتر است ممکن است که این دیوارها هم خراب شوند.بنابراین امکان اسکان مردم در این منازل وجود ندارد و برای همین باید به تمام اهالی منطقه چادر،مواد غذایی و آب رساند.


پس چرا هنوز نرسیده است؟
برای اینکه هنوز درک درستی از عمق فاجعه وجود ندارد.مدیریت بحران مشکل دارد.وقتی زلزله اتفاق افتاد بعد از مدتی راههای ارتباطی،تلفن،آب و امکانات ارتباطی قطع شد.تنها راه ارتباطی این بود که کسی از روستایی بیاید و بگوید که فلان منطقه هم آسیب دیده است.این در حالی است در مدیریت بحران در دو ساعت اول امکان نجات افراد را داریم و بعد از آن شانس نجات خیلی کم می شود.حتی مردم تبریز هم که مرکز استان است در ساعت اولیه زلزله در خیابان ها بودند و شهر بهم ریخته بودپس خود استان به تنهایی امکان امداد رسانی نداشت.باید استانهای اطراف کمک می کردند که این کار به کندی انجام شد.متاسفانه مدیریت بحران به خوبی انجام نشد و بسیاری از مردم که در شب اول آواره بودند.روز بعد وقتی مردم دیدند مسئولی به کمکشان نمی آید خودشان دست به کار شدند و از روستا ها به مراکز هجوم آوردند و این امر حتی کمک رسانی را مختل کرد.حتی وزیر بهداشت و کشور هم با هلی کوپتر از مراکز زلزله زده از ساعت ۷:۳۰ تا ۲ دیدار کردند.این در حالی است که فرماندار و زیر کشور باید به عنوان فرمانده عملیات در منطقه باشند.بنابراین ما مدیریت بحران نداشتیم.


پس چرا کمکهای بین اللملی را قبول نمی کنیم؟
نمی دانم.این سیاست کشور است.شاید تصور می کنند جاسوس باشند.


موضعی که بساری از کاربران ما هم به آن اشاره کردند اعلام واقعی آمار کشته شدگان است.شما که از منطقه دیدار کردید این آمار را چقدر می دانید؟

من هم با شما هم عقیده هستم. کسی در این پدیده مقصر نیست اما نباید واقعیت را پنهان کرد و اگر مسئولی این کار را انجام دهد خیانت به مردم است.در حال حاضر آنچه که مهم است این است که در این لحظه حادثه را مدیریت کنیم اما هنوزمسئولان ما نتوانستند و برای همین ضعف در اطلاع رسانی بوده که کمکهای مردم هم کم رسیده است.
من نمی دانم دلیل این کار چیست ؟موضوع سیاست کشوری است یا چیز دیگر.تعداد کشته شدگان هم هنوز مشخص نیست و هر نهادی یک آماری می دهد.من از پزشک قانونی پرسیدم حدود ۸۰ نفر گفت،هلال احمر هم حدود ۲۰ نفر گفت ، هرنهادی به طور یک آمار اعلام می کند و این خیلی بد است که ما حت در این زمینه هم توافق نداریم.من قبل از اینکه به اینجا بیایم از اورژانش هم پرسیدم اما جواب نداد،شاید چون می ترسیدند .اما به هر حال در یکی دوروز آینده اعلام می شود.


حدود ۳ هزار نفر هم مجروح داشتیم که اگر فوت کنند به این آماری که اعلام می شود باید اضافه شود؟
مجروحان بیشتر هم هستند.اما حداقل دو سوم سرپایی مداوا شدند و برای همین زیاد آمار تفاوتی نمی کند.


برخی اعلام کردند که سد ستارخان ترک بداشته است؟آیا این خبر صحت دارد؟
دروغ است.در کمیسیون عمران هم که مسئول وزارت نیرو گزارش می داد اعلام کرد که خوشبختانه سدها آسیبی ندیده اند.


بر می گردیم به موضوع اعتراض نمایندگان آذری نسبت به عملکرد و اطلاع رسانی صدا و سیما در زلزله .صدا و سیما جوابیه ای داده و اعلام کرده که در پخش خنده بازار عمدی نبوده است؟
همه نمایندگان در صحن اعتراض کردند.من بعد از همه نمایندگان اعتراض کردم.ببینید در بروز زلزله کسی مقصر نیست ،آنچه که ما نسبت به آن اعتراض داریم مدیریت ضیف است واینکه صدا و سیما پوشش خوبی نداده است.صدا و سیما باید چشم بینای مردم باشد و موضوع ها را حتی اگر مسئولان قصد پنهان کردن آن را دارد مطرح کند تا مسئولان متوجه عملکردشان باشند و اگر اهمل کاری می کنند این موضوع به خوبی مشخص شود.به نظر من اگر الان امداد رسانی به کندی پیش می رود ضعف صدا و سیما است.
در این حوادث نقش امکانات ادارات و نهادها در امدادرسانی کارگشا است. اما در شهرستان ورزقان با ضعف مدیریت بحران روبرو بودیم به طوری که مسوولان شهرستان سه ساعت بعد از حادثه خود را به آنجا رساندند. فرماندار این شهرستان نیز از ساعت ۷ صبح تا ۲ و ۳۰ دقیقه عصر در شهرستان حضور نداشت. نبود مدیریت بحران در شهرستان یکی از عوامل افزایش تلفات زلزله بود.

وزرای کشور و بهداشت همراه رئیس سازمان هلال احمر دیروز در محل حادثه حاضر شدند که ما آنها را سوار بر بالگرد در آسمان ورزقان دیدیم و نتوانستیم آنها را بر روی زمین ملاقات کنیم. از وزیر بهداشت می خواهم به جای ارائه گزارش عملکرد در مجلس بیمارستان ورزقان را تجهیز کند. این بیمارستان آماده شده و فقط نیاز به تجهیز دارد. چرا باید اهالی این شهرستان برای درمان خود به شهرهای دیگر منتقل شوند. از هلال احمر هم می خواهیم سریع اقلام مورد نیاز زلزله زدگان را تامین کرده و برای اسکان موقت اهالی اقدام سریعی را انجام دهند.


شما اشاره به ضعف اطلاع رسانی کردید اما فقط صدا و سیما متفاوت بود.سایر رسانه ها حتی خبرنگار هم فرستادند؟
منظورم این است که اگر رسانه ها رسالت خود را انجام دهند مسئولان نمی تواند خطا کنند،اما متاسفانه رسانه ها از مسئولان می ترسند.


در پاسخ به اعتراضات ،صدا و سیما پاسخ داده که شبکه های استانی خند بازار را پخش کردند و این موضوع عمدی نبوده است.اما مردم نسبت به پوشش دهی صدا و سیما اعتراض دارند؟
در آذربایجان عذای عمومی اعلام شده در این شرایط اگر مدیری سهوا کاری کند ضعیف و کارآمد است اما اگر عمدی باشد خائن است، بنابراین در هر دو صورت مردود است.اگر صدا و سیما یک مصاحبه از وضعیت مردم آنجا پخش می کرد هیچ وقت وزیر بهداشت جرات نمی کرد با هلی کوپتر از آنجا دیدن کند و با پای پیاده می آمد.


تصور می کنید امداد رسانی چقدر ادامه دارد؟
دو تا شهرستان ۳ هزار نفر جمعیت دارد که مردم زلزله زده هم حدود ۲هزار نفر هستند.الان به قول خودشان تمام کشور برای کمک رسانی بسیج شده اما هنوز موفق نبودند.مدیریت بحران خیلی ضعیف عمل می کندبرای همین باید اصلاح شود و من تصور می کنم هنو امداد رسانی ادامه داشته باشد.


شنیده شده که ۱۲ روستان با خاک یکسان شده و مردم آن پیدا نشدند.آیا صحت دارد؟
اصلا باور نکنید.


آیا موضوع مانده که بخواهید اعلام کنید؟
به هرحال اسکان موقت و امداد رسانی تمام می شود اما بحث اصلی بازسازی خانه ها و زیرساختها است که باید سریع تر تمام شود چون آنجا منطقه سردسیر است و قبل از شروع سرما باید مردم زودتر اسکان داده شوند،برای همین مسئولان باید ستاد ویژه تشکیل دهند.همچنین تصمیم داریم با کمیسیون عمران مجلس و هیاتی بازدید از مناطق زلزله زده داشه باشیم تا برای بازسازی تصمیمات لازم را بگیریم.