روسیه حق تعیین تکلیف برای رسانه های ایرانی را ندارد

گروه سیاسی: سخنان جدید سفیر روسیه در تهران که طی آن برای رسانه های ایرانی تعیین تکلیف کرده است، با واکنش فعالان سیاسی مواجه شده است.
لوان جاگاریان سفیر روسیه در ایران روز چهارشنبه در نشستی خبری که خبرنگاران اندکی به آن دعوت شده بودند خطاب به رسانه های ایران گفته در موضوع حمله روسیه بهاوکراین از لفظ عملیات ویژۀ نظامی روسیه استفاده کنند! این البته برای نخستین بار نیست که رفتار و گفتار سفیر روسیه در تهران حاشیه ساز می شود. چندی پیش ادای احترام سفیر روسیه به یادمان «الکساندر گریبایدوف»، سفیر روسیه در ایران در زمان تدوین‌ قرارداد «ترکمنچای» بازتاب منفی پیدا کرد. همان زمان بسیاری از مردم در شبکه های اجتماعی خواستار برخورد با سفیر روسیه شدند و شاید اگر همان زمان به او تذکری داده می شد این بار جرات نمی کرد به رسانه های ایران دستور دهد!
روز ۲۶ بهمن سید رسول موسوی دستیار وزیر امور خارجه کشورمان در صفحه توییتر خود با انتشار عکسی از به توپ بستن حرم مطهر امام رضا (ع) توسط روسها در کنار عکسی از سفیر روسیه در ایران نوشت :«‏اثر گلوله توپ روسها بر گلدسته بارگاه امام رضا(ع) نوروز۱۲۹۱ شمسی؛ از تاریخ بیاموزیم ولی در آن نمانیم. در تاریخ ماندن به سود روابط میان ملتها نیست.»
حالا شاهکار جدید سفیر روسیه، واکگنشهای گسترده تری را در پی داشته است. مصطفی کواکبیان مدیرمسئول روزنامه مردم‌سالاری و رئیس پیشین فراکسیون دیپلماسی و منافع ملی مجلس در توئیتر نوشت: ‏به عنوان عضو کوچکی از جامعه بزرگ مطبوعات و رسانه‌های کشور به جناب لوان جاگاریان ‌ سفیر روسیه در ایران گوشزد می کنم که حق ندارد گستاخانه برای رسانه‌های ما تعیین تکلیف کند و بگوید به جای ‌تجاوز روسیه به اوکراین باید گفته شود عملیات ویژه نظامی روسیه در ‌اوکراین!
انجمن اسلامی مدرسین دانشگاه‌ها نیز در نامه ای به وزیر امور خارجه با امضای محمود صادقی دبیرکل انجمن و نماینده پیشین مجلس، در اعتراض به سخنان سفیر روسیه به وزیر خارجه کشورمان نوشت: طبق گزارش‌های منتشرشده آقای لوان جاگاریان سفیر جمهوری فدراتیو روسیه در نشستی با بعضی از رسانه‌های داخلی ایران از آنها خواسته است از سیاست‌های تبلیغاتی دیکته ‌شده به رسانه‌های داخلی آن کشور پیروی کنند و در مورد تجاوز همه‌جانبه و سبعانه روسیه به اوکراین که جهان را در معرض خطر جنگی فراگیر قرار داده از عبارت «عملیات ویژه نظامی» استفاده کنند. متاسفانه این اولین بار نیست که مشارالیه با رفتارها و سخنان موهن خود احساسات ملی ایرانیان را جریحه‌دار می‌کند. از وزارت امور خارجه اکیدا انتظار می‌رود در جهت حراست از آرمان تاریخی و شعار ملت ایران در انقلاب و سیاست رسمی نه شرقی نه غربی جمهوری اسلامی ایران و مقابله با مداخلات قدرت‌های بیگانه در امور داخلی کشور، سفیر روسیه را احضار نموده و در مورد این رفتار خلاف شئون دیپلماتیک و عدم تکرار آن به وی تذکر جدی دهد.
کامبیز نوروزی، حقوقدان نیز در یادداشتی اینگونه نوشت: خودمان موجبات نقض حقوق رسانه و تحدید رسانه‌ها در ایران کم داشتیم ، سفیر روسیه هم به آنها اضافه شد .  لوان جاگاریان، سفیر روسیه در ایران ، چند روز پیش در مصاحبه ای به ایرانیان گفت که به فلان رادیوی فارسی گوش نکنند . طنز پنهان حرف سفیر این بود که او هم مثل بعضی‌ها در خود ایران از تعبیر "رادیوی بیگانه " استفاده کرد . او به تازگی در مصاحبه ای دیگر با یک حبرنگار ایرانی خطاب به رسانه های ایران می گوید در موضوع اوکراین از لفظ عملیات ویژۀ نظامی روسیه استفاده کنید. اظهارات سفیر روسیه خلاف قوانین کشور و مغایر با موازین آزادی بیان و عرف دیپلماتیک است. او بر چه اساسی به خودش اجازه می‌دهد که گستاخانه برای رسانه‌های ایران و فضای رسانه‌ای ایران همانند یک سانسورچی تعیین تکلیف کند؟ سطح روابط ایران و روس هرچه هست یا نام حملۀ نظامی روسیه به اوکراین هرچه باشد، مهم نیست. مهم این است که حقوق ایرانیان و رسانه‌های ایرانی متعلق به خودشان است و سفیر اجازه ندارد در جهت تحدید حقوق رسانه در آن مداخله کند. اینکه مردم از چه رسانه ای استفاده کنند ، یا رسانه ها در اخبار خود چه واژگانی به کار ببرند ، در زمرۀ حقوق اساسی ملت است . دولت داخلی هم نمی تواند به مردم بگوید چه بخوانند یا رسانه ها چه بنویسند ، چه رسد به سفیر روس.  خودمان می دانیم که معیارها و موازین آزادی رسانه ها در ایران بسیار مخدوش شده است و رسانه‌ها تحت انواع فشارها برای انتشار یا عدم انتشار اطلاعات و اخباراند . و می‌دانیم عده‌ای با محدود کردن اینترنت و تلاش فراوان برای تصویب طرح صیانت به دنبال محدودسازی شدید دسترسی مردم به محیط وب و فضای مجازی‌اند و .... . با این‌حال سفیر روس نمی تواند به مردم ایران بگوید به فلان رادیو گوش کنند یا نه . یا عملیات نظامی روسیه در اوکراین را ،که مصداق بارز تجاوز نظامی است، تجاوز نخوانند و بگویند عملیات ویژۀ نظامی . این اظهارات سفیر روسیه ، تجاوز به حقوق رسانه های ایران و حق آزادی بیان مردم ایران و برخلاف عرف دیپلماتیک و اصول حقوقی و روابط بین المللی است . اگرچه چندان انتظار نمی رود ولی هم وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی باید نسبت به اظهارات سفیر روسیه موضع بگیرد و هم وزارت امور خارجه باید به وی تذکر بدهد . دولت اختیار دارد با حفظ منافع ملی و اصول عزت و استقلال هر روش و سیاستی را که مناسب می داند در روابط بین المللی انتخاب کند اما موظف است در این سیاست از حاکمیت ملی نیز دفاع کند و لااقل در برابر مداخله سفیر یک دولت خارجی و اظهاراتی که در جهتی مغایر با قوانین داخلی و بین‌المللی در نقض حق آزادی رسانه و حق دسترسی مردم ایران به اطلاعات می‌کند موضع بگیرد.»
همزمان مواضع تخریب کننده روسیه در قبال برجام نیز مذاکرات را دچار چالش کرده است. سفیر روسیه در ایران به تازگی ضمن رد اتهام‌ها در مورد تلاش مسکو برای نابودی مذاکرات احیای برجام گفته: «ما می‌خواهیم برجام به نتیجه برسد اما منافع خودمان هم برای‌مان مهم است». او در پاسخ به این پرسش که چرا مقام‌های ایرانی از درخواست روسیه برای دریافت ضمانت کتبی از آمریکا مطلع نبودند گفت: «راجع به این موضوع با همتایان ایرانی در تماس هستیم اما نمی‌توانم جزئیات را بگویم و تنها مقام‌های عالی‌رتبه در تهران و مذاکره‌کنندگان در وین در جریان هستند».
فرانسه درخواست اخیر روسیه در مورد برجام را «باج‌گیری» از مذاکرات برجام خوانده و آمریکا نیز گفته است که درخواست روس‌ها «بی‌ربط» است. وزیر خارجه روسیه روز ۱۴ اسفند گفته بود آمریکا باید ضمانت کتبی دهد که تحریم‌های جدید اعمال شده علیه مسکو به‌دلیل تهاجم این کشور به اوکراین، پس از احیای برجام بر روابط تجاری ایران و روسیه اثر منفی نخواهد داشت. او گفت: «ما ضمانت می‌خواهیم که تحریم‌های اوکراین به هیچ شکل بر مناسبات اقتصادی و تجاری ما با ایران که ذیل برجام قید شده است اثر نگذارد». در همین زمینه، لوان جاگاریان در واکنش به اخبار منتشر شده درباره درخواست‌ تضمین روسیه برای برجام، گفته بود: «از مردم ایران می‌خواهیم که به اظهارات رادیوهای بیگانه مانند رادیو فردا گوش ندهند».