جزئیات به سرقت رفتن سرباز هخامنشی

رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری استان خراسان‌ رضوی گفت: تخت جمشید یکی از نادر آثار تاریخی- فرهنگی و میراث بشری است که سرباز هخامنشی از کاخ اصلی آن ربوده شده بود.
به گزارش ایسنا، دکتر بختیاری در مراسم رونمایی از نقش برجسته سرباز هخامنشی در موزه خراسان بزرگ اظهار کرد: تعداد زیادی از این نقش برجسته‌ها هنوز هم در کشورهای دیگر به سر می‌برند که برای بازگرداندن این آثار به کشور اول باید ثابت کنیم که این آثار متعلق به کشور ما است.
وی بیان کرد: ساخت تخت جمشید بعد از استقرار و انسجام‌بخشی حکومت هخامنشیان در سال 520 قبل از میلاد بعد از شروع پادشاهی کوروش کبیر آغاز می‌شود و چیزی حدود 120 سال ساخت آن به طول انجامید و در دوران اردشیر اول، دوم و سوم این مجموعه تکمیل شد.
رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری خراسان‌رضوی افزود: تخت جمشید در جلگه‌ مرو دشت استان فارس در دامنه‌ کوهی به نام کوه رحمت در فاصله‌ هفت کیلومتری پاسارگاد ساخته شده است.
بختیاری ادامه داد: تخت جمشید ابتدا بر اساس یک مهندسی خاص ساخته می‌شود؛ قسمتی که این نقش برجسته به سرقت رفته است در کاخ مرکزی قرار دارد که هندسه اصلی کاخ تخت جمشید راشکل می‌دهد.
وی عنوان کرد: تخت‌جمشید کاخ و منطقه مسکونی نیست، در واقع یک گنج‌نامه شایسته‌ای است برای اندوختن ثروت فرهنگی و مادی امپراطوری هخامنشیان؛ تخت‌جمشید جایگاه باشکوهی برای برگزاری مراسمی بود که شاه ایران برای سران و نمایندگان 27 کشور تابعه‌ ایران و برگزاری جشن نوروز ایجاد کرده بود که در واقع در ایران باستان شکل گرفت و در دوران هخامنشی به اوج خود رسید و با ایجاد جایگاهی به نام تخت جمشید این امر نهادینه شد و تا به امروز این میراث کهن به ما منتقل شده است.
رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری خراسان‌رضوی گفت: در تخت جمشید نقش برجسته‌های وجود دارد به نام دو پیکر گاو و شیر که در واقع اعتدال نوروزی را نشان می‌دهند، دو صورت فلکی گاو و شیر که شیرنماد آسمان و گاو نماد زمین است که در کنار یک دیگر برکت و آبادانی را به ارمغان می‌آورند و این چرخه در 12 ماه سال ادامه پیدا می‌کند و این روایت نجومی این اثر است.
بختیاری اضافه کرد: در تخت جمشید فضاهای متعددی داریم که توسط چند پادشاه هخامنشی ایجاد شده است مانند تالار شورا، کاخ هودیش که نقش برجسته‌های زیادی با هنرمندی و مصالحی که از اقصا نقاط کشور و دیگر کشورها وجود داشت ساخته شد.
وی ادامه داد: برای چوب پوش‌ها و سقف کاخ‌ها ازچوب سدر لبنانی استفاده شده بود کع توسط اسکند در آتش‌سوزی تخت‌جمشید از بین رفت و تنها نقش برجسته‌ها، کاخ‌ها و تالار ملل کاخ شاهی و ... باقی مانده است.
رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری خراسان‌رضوی خاطرنشان کرد: شکوه و عظمت فرهنگ و تمدن ایران زمین که طی هزاران سال به ما منتقل شده است را می‌توانیم در تخت‌جمشید مشاهده کنیم که مورد توجه جهانیان هم قرار گرفته و در فهرست میراث جهانی به ثبت رسیده است.
بختیاری افزود: اثری که رونمایی شد بخشی از نقش برجسته‌های تالار شورا است مکانی که هندسه‌ی تخت‌جمشید بر اساس آن شکل گرفته و در سال 1316 به سرقت می‌رود.
وی تشریح کرد: هرث ول از طرف حکومت وقت از موسسه شرق‌شناسی داشگاه شیکاگو آمریکا مامور می‌شود که تخت جمشید را حفاری کند، از سال 1311 تا 1316 این حفاری انجام می‌شود و تالار مرکزی و نقش برجسته‌ای که بخشی از این تالار است کشف می‌شود اما ظاهرا این تکه در سال 1316 به سرقت می‌رود.
رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری خراسان‌رضوی افزود: این نقش برجسته مدتی مفقود بوده است تا بعد در موزه‌ی مونترال کانادا به مدت 60 سال به نمایش گذاشته می‌شود و سپس مجددا به سرقت می‌رود و در منهتن نیویورک پیدا می‌شود که در واقع با اقدامات دیپلماسی که توسط سازمان میراث فرهنگی و وزارت امور خارجه به انجام می‌رسد مالکیت این اثر به نام ایران به اثبات می‌رسد و این اثر به ایران باز گردانده می‌شود.
بختیاری مطرح کرد: کوروش کبیر بعد از این‌که با مادها اتحادیه تشکیل و امپراطوری هخامنشی را در ایران و در سطح جهان به وجود می‌آورد به مناطق مختلف حمله می‌کند و کشورهای زیادی را به عنوان ساتراپی تحت حکومت ایران در می‌آورد، این کشورها شامل منطقه شمال و شمال شرق کشور می‌شود و بعد ازآن داریوش کبیر ساتراپی منطقه شمال شرق را که بعدها به نام خراسان بزرگ معروف می‌شود تحت انقیاد ایران در می‌آورد.
نقش برجسته سرباز هخامنشی نماد موفقیت دیپلماسی جمهوری اسلامی است
به گزارش ایسنا، ابوالفضل مکرمی‌فر مدیر کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان رضوی نیز در این مراسم، اظهار کرد: این اثر در بین سال‌های 1305 تا 1315 چیزی حدود 90 سال پیش از تخت جمشید به سرقت رفته و محل اصلی این اثر در بخش مرکزی تخت جمشید (تالار شورا) قرار گرفته بوده است که از آن‌جا سرقت و سپس از کانادا و آمریکا سر در می‌آورد.
وی افزود: همزمان با سفر رئیس جمهور به نیویورک با پی‌گیری‌های وزارت خارجه و معاونت میراث فرهنگی کشور و همچنین سازمان حقوقی بین‌المللی این اثر که در سال 2017 در نمایشگاهی در آمریکا به نمایش گذاشته شده و بعد از آن قرار بود در یک حراجی عتیقه به فروش برسد توقیف و به ایران بازگردانده شد.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان رضوی خاطرنشان کرد: پس از این تشکیلاتی در سازمان از سوی یگان حفاظت با سازمان‌های داخلی، وزارت امورخارجه و... تشکیل شد تا بتوانیم آثاری که در داخل و خارج سرقت شده‌اند را به کشور بازگزدانیم، تا شاهد تکرار چنین اتفاقی برای هویت تاریخی کشور نباشیم.
مکرمی‌فر افزود: این اثر که امروز از آن رونمایی شد به مدت یک ماه از ساعت 9 صبح تا 5 بعدازظهر حتی در روزهای تعطیل در موزه خراسان بزرگ در معرض دید همگان قرار خواهد گرفت.
وی ادامه داد: مشهد بعد از تهران دومین شهری است که این اثر در آن به نمایش گذاشته می‌شود؛ بعد از مشهد این اثر به استان سیستان و بلوچستان منتقل خواهد شد و سپس به دیگر استان‌هایی که در برنامه قرار دارند؛ سفر خواهد کرد.