تلاش بازیگران برجام در تعویق مذاکرات

گروه سیاسی-مانیا شوبیری: دور چهارم مذاکرات ایران و آمریکا به تعویق افتاده است. منابع ایرانی در گفت‌و‌گو با شبکه المیادین تاکید کردند که به تعویق افتادن مذاکرات به دلیل مواضع متناقض دولت آمریکا در قبال این مذاکرات انجام شده است.
به گزارش مردم سالاری آنلاین ،«حشمت‌الله فلاحت پیشه» عضو پیشین کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با روزنامه «مردم سالاری» می‌گوید که طرح یک سری مسائل اختلافی تازه توسط امریکایی‌ها از یک سمت و تغییرات مدیریتی در کاخ سفید بر این موضوع تاثیر گذاشنه است. او همچنین معتقد است مذاکرات دو راه پیش رو دارد، اگر به عقب برگردد اتفاقی خواهد افتاد که نتانباهو دنبال می‌کند، اما اگر با ابتکار دیپلمات‌ها گامی به جلو برداشته شود، مذاکرات احیا خواهد شد. افلاحت پیشه همچنین تاکید دارد که اگر این وقفه طولانی شود، عملا بنیان‌های مذاکراتی مسقط و رم تضعیف خواهد شد. فلاحت‌پیشه همچنین تابوشکنی را لازمه توافق در مذاکرات می‌داند.
مشروح گفت‌وگو با حشمت‌الله فلاحت پیشه، تحلیلگر ارشد سیاست خارجی را در ادامه می‌خوانید:
ترامپ به دنبال حل سه بحران دنیا
حشمت الله فلاحت‌پیشه، کارشناس مسائل بین الملل در گفت‌وگو با مردم سالاری در خصوص به تعویق افتادن دور چهارم مذاکرات ایران و آمریکا، گفت: طرح یک سری مسائل اختلافی تازه توسط امریکایی‌ها از یک سمت و تغییر و تحولات مدیریتی (برکناری والتز) در داخل امریکا از طرف دیگر در این موضوع موثر است.
وی با بیان اینکه ترامپ سعی می‌کند که سه بحران اصلی امروز دنیا یعنی موضوع هسته‌ای ایران، موضوع فلسطین و اوکراین را توسط حلقه نزدیک به خودش راهبری کند، گفت: او هر سه موضوع را به ویتکاف سپرده، فردی که فقط یک معامله‌گر عمده در حوزه معاملات ملکی است و کارشناسان سیاسی و امنیتی به عنوان تیم لجستیک او عمل می‌کنند.
سه پیام آمریکا به ایران با برکناری والتز
فلاحت پیشه معتقد است آمریکایی‌ها سه پیام را همزمان با کنار گذاشتن والتز به ایران دادند، برای اینکه عملا نشان بدهند کنار رفتن والتز ربطی به ایران ندارد.
وی با اشاره به اینکه پیام اول این بود که ترامپ تهدید کرد که هیچ کشوری نباید از ایران نفت و محصولات پتروشیمی بخرد، گفت: پیام بعد تهدید نظامی ایران به خاطر جنگ یمن توسط وزیر دفاع آمریکا صورت گرفت.
به گفته فلاحت پیشه پیام سوم مصاحبه روبیو، وزیر خارجه آمریکا بود که سه موضوع اختلافی را مطرح کرد. این نماینده سابق مجلس شورای اسلامی معتقد است که هرکدام از موضوعات مطرح شده توسط روبیو به تنهایی برای شکست مذاکرات کفایت می‌کند.
وی با اشاره به اینکه این سه موضوع عبارت بود از ضرورت پایان دادن به تولید سوخت در ایران، محدود کردن تولید موشک دوربرد و محدود کردن نفوذ ایران در منطقه، خاطر نشان کرد: این موضوع نشان داد که امریکایی‌ها می‌خواستند به جریانات نو محافظه کار بقبولانند که همان سیاست‌ها گذشته را در قالب یک حلقه نزدیک به ترامپ دنبال می‌کنند.
فلاحت‌پیشه افزود: واقعیت قضیه این است که همزمان رسانه‌های نزدیک به دولت امریکا سعی کردند پیام‌هایی را مخابره کنند، مبنی بر اینکه مذاکرات ادامه پیدا می‌کند.
رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس دهم با بیان اینکه ما دو نوع دیپلماسی در امریکا داریم، گفت: یک دیپلماسی عمومی که حاوی پیام‌های تند علیه ایران است و یک دیپلماسی رسمی که اگر گزارش آقای عراقچی و تیم ایشان را در نظر بگیریم، یعنی امریکایی‌ها به دنبال توافق هستند.
دو راه پیش روی مذاکرات
وی با اشاره به اینکه الان مذاکرات دو راه پیش رو دارد، گفت: یک راه بازگشت به عقب است، هرچه به عقب بازگردند معنایش پیوستن به جریانیست که نتانیاهو شکل داده، این جریان به معنای از بین بردن قابلیت‌های مختلف قدرت ایران است؛ نتانیاهو سعی می‌کند این موضع را با استفاده از مذاکرات تحمیل کند، چون از راه نظامی هنوز نتوانسته این موضوع را به ایران تحمیل کند.
فلاحت‌پیشه با اشاره به اینکه راه دیگر که وجود دارد با ابتکار دیپلمات‌ها می‌تواند عملی شود، گفت: در این راه طرفین با برداشتن گام‌هایی به پیش می‌توانند اختلافات را حل کنند.
این تحلیلگر ارشد سیاست خارجی با بیان اینکه دیپلمات‌ها اگر بتوانند در قالب یک سری طرح‌های امنیت منطقه‌ای، اعتماد سازی متقابل و حتی ایجاد یک دورنمای همکاری اقتصادی اختلافات را حل کنند، مذاکرات به پیش می‌رود، گفت: چیزی که در این هفته در رسانه‌ها انعکاس یافت و منجر به تعویق دور سوم مذاکرات شد، بیشتر نشان دهنده ی نوعی عقب گرد در مذاکرات بود.
وی با تاکید بر اینکه اگر این وقفه طولانی شود، عملا بنیان‌های مذاکراتی مسقط و رم تضعیف خواهد شد، افزود: اگه طرفین زودتر دور بعدی مذاکرات را سامان دهند، می‌توان گفت که امکان رسیدن به توافق دوباره احیا می‌شود.
ردپای بازیگران برجام در به تعویق افتادن مذاکرات
فلاحت‌پیشه در پاسخ به این سوال که چقدر ردپای بازیگران برجام در این اتفاق به چشم می‌خورد، گفت: واسطه‌ها عامل تهدید مذاکرات هستند، کنار گذاشتن روسیه، چین و سه کشور اروپایی از مذاکرات هسته‌ای حاصل یک اراده امریکایی بود نه اراده ایرانی، به نظرم ترامپ همچون تمام مسائل سیاست خارجی با یک سری اهداف اقتصادی به سمت تنش زدایی با ایران، اوکراین و حتی فلسطین حرکت کرده است.
وی با اشاره به اینکه ترامپ از دو طرح اقتصادی خودش در اوکراین و غزه رونمایی کرد، یادآور شد: او هنوز در مورد طرح اقتصادی‌اش در رابطه با ایران سکوت کرده، دلیلش هم این هست که دیوارهای بلند بی‌اعتمادی در حوزه سیاسی بین ایران و امریکا وجود دارد؛ لذا ما می بینیم که هنوز زبان آمریکایی‌ها زبان تهدید است، دلیلش این هست که هنوز منافع لازم را در مذاکرات با ایران به دست نیاورده‌اند.
وی با اشاره به اینکه از طرف دیگر معتقد هستم که موضع وزیر خارجه فرانسه بیشتر خطاب به امریکا بود، گفت: بالاخره آمریکا برادر بزرگتر اروپایی‌ها به حساب می‌آید، به همین دلیل وزیر خارجه فرانسه محل خطاب خود را ایران قرار داد، ولی اروپایی‌ها می‌دانند که اراده امریکایی آنها را از مذاکرات کنار گذاشت.
ناتوانی اروپا بدون اراده آمریکا
این تحلیلگر ارشد سیاست خارجی با اشاره به اینکه حتی تلاش ایران برای مذاکره با وزارتخانه‌های خارجی آلمان، انگلیس فرانسه برای این اتفاق افتاد که نشان دهد ایران کماکان خواهان مذاکره با سه طرف اروپایی است، گفت: به نظر من این یک راهکار اشتباه است، در نهایت اروپایی‌ها بدون اراده آمریکا حتی نمی‌توانند مکانیسم ماشه را به کار بگیرند؛ کما اینکه بدون اراده امریکایی‌ها (در دولت قبل ترامپ) نتوانستند آب باریکه اینسکس را برای تحریم زدایی ایران به کار بگیرند.
وی با تاکید بر اینکه معتقدم چیزی که ایران باید دنبال کند شکل‌دهی به ابتکاراتی برای امنیت منطقه‌ای، همکاری با کشورهای منطقه و در عین حال حتی احیای یک سری ظرفیت‌های اقتصادی در مناسبات با امریکاست، گفت: با اینکار به جای عقب گرد به گذشته با گامی به جلو به سمت احیای مذاکرات حرکت خواهند کرد.
مساله دوگانگی جنگ و دیپلماسی
فلاحت‌پیشه با اشاره به اینکه در شرایط کنونی ما دوگانه جنگ و دیپلماسی را نداریم، گفت: ما در یک شرایط زور آزمایی طرفداران جنگ و دیپلماسی یعنی موضع سوم به سر می‌بریم، بسته به اینکه دیپلمات‌ها چقدر بتوانند اراده دیپلماتیک را به یک ابتکار همکاری تبدیل کنند، از جنگ دور می‌شویم.
وی با تاکید بر اینکه معتقدم بدون تابوشکنی توافقی بین ایران و امریکا شکل نخواهد گرفت، گفت: ایران و آمریکا باید تابوشکنی کنند، یعنی نمی‌توانند با یک توافق سطح و مقطعی‌از کانون بحرانی که امثال نتانیاهو و جنگ طلبان شکل داده‌اند دور شوند.
ترامپ حلقه اطرافیانش را حفظ می‌کند
فلاحت‌پیشه در پاسخ به این سوال که «رسانه‌های آمریکایی معتقدند که تندروهای دولت ترامپ به دنبال حذف ویتکاف هستند، آیا این موضوع برمذاکرات تاثیر خواهد داشت؟»، گفت: ترامپ حلقه اطرافیان خودش را تا زمانی که به نتیجه نرسیدن کنار نخواهد گذاشت.
وی با تاکید بر اینکه ترامپ نه فقط به خاطر ایران بلکه به خاطر منافع طولانی مدت امریکا در خلیج فارس به دنبال جنگ نیست؛ گفت: مواضعی که ترامپ اتخاذ می‌کند برای جلوگیری از شکل‌گیری جبهه نو محافظه کارانه علیه سیاست خارجی خودش است، او نهایتا به دنبال مذاکره است.
رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس دهم با اشاره به اینکه واقعیت این است که بازیگر سومی به نام اسرائیل وجود دارد گفت: سیاست برای نتانیاهو و تندروهای جریان حریدی اسرائیل با دشمنی معنا پیدا می‌کند، یعنی باید همیشه دشمن وجود داشته باشد؛ بزرگترین نگرانی آنها از مذاکرات این است که ممکن است ایران از کانون دشمنی خارج شود، خروج ایران از کانون دشمنی یعنی پایان سیاست‌های افراطی نتانیاهو
و افرطیون صهیونیست.