ابهامات خرید واکسن کرونا از روسیه

کمیسیون قانونی تشخیص (صلاحیت ساخت و ورود دارو و مواد بیولوژیک) سازمان غذا و داروی ایران برای مصرف اضطراری واکسن روسی کرونا با نام Sputnik V مجوز اضطراری صادر کرده است. این واکسن محصول شرکت گامالیای روسیه است و هنوز در انتظار تایید سازمان بهداشت جهانی است.
به گزارش مردم سالاری آنلاین، کیانوش جهانپور، رییس مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی وزارت بهداشت، روز پنجشنبه ۹ بهمن، در توضیح صدور این مجوز گفت: «در بیست و چهارمین جلسه کمیسیون قانونی تشخیص مجوز مصرف اضطراری واکسن Sputnik V در فرم محلول فریز شده و ویال های تک دوز و ۵ دوز در ایران صادر شد.» جهانپور همچنین اعلام کرده که روند بررسی واکسن‌های دیگر از مبدا هند، چین، روسیه و غیره کماکان ادامه دارد.
مجوز استفاده از واکسن روسی در ایران در حالی صادر شده که ایران نمی تواند واکسن یا دارویی را که توسط سازمان بهداشت جهانی تایید نشده برای مصرف داخلی تایید کند. پیش از این به دلیل ممنوعیت واردات واکسن از آمریکا و انگلیس و فرانسه، واردات واکسن آمریکایی/آلمانی فایزر بیون‌تک که در حال حاضر در شماری از کشورهای جهان مورد استفاده قرار می‌گیرد ممنوع شده بود.
محمود واعظی، رئیس دفتر حسن روحانی روز چهارشنبه ضمن اشاره به مذاکره با "روس‌ها و چینی‌ها و هندی‌ها" گفت که «خوشبختانه سرعت مذاکرات با روس‌ها خیلی بیشتر شده است. آنها همه اسنادی که داشتند را برای ما فرستادند و گروه علمی وزارت بهداشت تمام این‌ها را بررسی کرده و  در آنجا سوالاتی که داشتند انجام دادند و در دو روز گذشته تایید شده و تاییدیه را شب گذشته (سه شنبه) برای روس‌ها فرستادند. مقدمات قرارداد با روسیه فراهم شده ابراز امیدواری کرد که  "اولین محموله واکسن روسی هم قبل از ۲۲ بهمن به تهران برسد."
سعید نمکی، وزیر بهداشت نیز روز چهارشنبه از همکاری با "چهار منبع اروپایی، روسی، چینی و هندی" در تهیه و تولید واکسن خبر داده بود، ولی نگفته بود که شرکت اروپایی کدام شرکت است. او همکاری با کوبا در زمینه آزمایش بالینی واکسن ساخت این کشور را هم نتیجه‌بخش خواند و روند تهیه دو واکسن ایرانی را هم در "مرحله انجام یا ورود به تست بالینی" اعلام کرد.
خبر خرید واکسن روسی پس از ممنوعیت خرید واکسن از انگلیس و آمریکا، وقتی با درگذشت مهرداد میناوند، فوتبالیست پیشکسوت محبوب ایرانی که چهارشنبه شب بر اثر ابتلا به کرونا درگذشتن همزمان شد، موجی از انتقادها به دلیل نخریدن واکسن خارجی و حتی خرید واکسن تاییدنشده روسی را در شبکه های اجتماعی ایجاد کرد. این انتقادات زمانی شدت گرفت که مینو محرز عضو کمیته علمی ستاد مقابله با کرونا  در مصاحبه با روزنامه جهان صنعت که پنجشنبه منتشر شد، تهیه و واردات واکسن کرونای روسی توسط دولت را "شانس بد مردم ایران"  دانست و گفت: "در حال حاضر به هیچ عنوان از این انتخاب راضی نیستم. به‌عنوان یکی از اعضای کادر درمان این واکسن را تزریق نمی‌کنم زیرا تاکنون هیچ اطلاعاتی از آن منتشر نشده است". محرز واکسن کرونایی را مناسب دانسته که واجد استاندارد‌های جهانی باشد و واکسنی را در این تراز دانسته که "مورد تأیید یکی از منابع بین‌المللی باشد که یکی از آنها سازمان بهداشت جهانی و دیگری سازمان غذا و داروی اتحادیه اروپاست در صورتی که این واکسن تاییدیه هیچ کشوری را ندارد".
از سوی دیگر بهرام‌ پارسایی، نماینده شیراز در مجلس دهم در رشته توئیتی از خرید واکسن روسی گلایه کرد و نوشت: اگر با این همه بی‌تدبیری مسئولان، زنده ماندیم و روزگار ویروس کرونا را پشت سر گذاشتیم، یادمان باشد وقتی مردم این سرزمین که در جنگ و تحریم و انواع مشکلات، جان و مالشان را فدا می‌کنند، واکسن مورد تایید مراجع علمی جهان را می‌خواستند تا زنده بمانند، وزیر خارجه کشور که باید مدافع منافع ‏ملی باشد، از روسیه واکسن تایید نشده میخرید. وزیر بهداشت بجای سلامت به دنبال سیاست و مجلس بجای ادای وظیفه نمایندگی و منافع و جان مردم دنبال انتخابات ۱۴۰۰ بود. او در ادامه نوشت: امروز با ماجرای خرید ‎واکسن روسی که اکثر مردم ایران آن را نخواهند پذیرفت، از خود میپرسم، آیا کسانی که جان مردم را معامله ‏میکنند، با منافع ملی آنها چنین کاری نمی‌کنند؟ نمی‌توانید از زیر بار مسئولیت جان ۸۰ میلیون ایرانی، شانه خالی کنید. من بعنوان عضو جامعه پزشکی و یک ایرانی، چنین واکسنی را استفاده نخواهم کرد. با پول نفت مردم، واکسن مورد تایید WHO بخرید.
محمود صادقی، دیگر نماینده مجلس دهم نیز از پناه بردن به واکسن روسی پس از ممنوعیت خرید واکسن فایزر، که به دلیل حمایت از ساخت واکسن داخلی صورت گرفته انتقاد کرده است. یاشار سلطانی روزنامه نگار هم در توئیتر نوشت: بازی با جان میلیونها ایرانی با واکسن روسی فقط از مدیران متملقی ساخته است که خدا و وجدان را فدای صندلی کرده‌اند. اگر در واکسن فایزر تردید می کنید، واکسن روسی سراسر ابهام است. ایرانیان موش آزمایشگاهی کرملین نیستند.