حمله هیتلر به ایرانشهر

نمایش «حادثه در ویشی» که از ابتدای ماه جاری در سالن ناظرزاده تماشاخانه ایرانشهر روی صحنه رفته است با استقبال نسبتا خوبی مواجه شده است. این اثر که نوشته آرتورمیلر است با ترجمه و کارگردانی منیژه محامدی ذهن مخاطب را به شدت درگیر خود می کند.
به گزارش پایگاه خبری فریادگر، نمایش «حادثه در ویشی» مربوط به فرانسه تحت اشغال آلمان نازی است اما مخاطب با داستان به شدت احساس همزاد پنداری می کند. نویسنده آمریکایی این نمایش ظاهرا در فضایی اکسپرسیونیستی توانسته بحث تبعیض نژادی آدولف هیتلر را به تصویر کشیده است . در این نمایش به دلیل بازی فاخر و کارگردانی خوب احساسات و واکنش های متفاوت یهودیان در برخورد با کوره های آدم سوزی تاثیرگذار است.
محمد نادری که مدتی است با استندآپ کمدی دورهمی خوش درخشیده است در نمایش «حادثه در ویشی» هم توانسته نقش خود را به عنوان یک افسر آلمان نازی به خوبی ایفا کند. این بازیگر سینما و تئاتر می گوید که آرتور میلر در آثاری که خلق کرده عمدتا برهه های زمانی را انتخاب می کند که فشردگی های درآماتیک در آن رخ داده است.نمایش «پس از سقوط» اگرچه روایت ازدواج میلر با خانم مرلین مونرو است اما در حقیقت به دوره زمانی اشاره دارد که نسبت به کمونیست ها در آمریکا دافعه جدی وجود داشت.
وی در تشریح فضای فکری آرتورمیلر ادامه می دهد که این نویسنده آمریکایی دارای نگاه سیاسی به اتفاقات مختلف دارد که در در نمایش «حادثه در ویشی» هم این اتفاق بروز و ظهور پیدا کرده است. اتفاقی که روایت می شود دارای ویژگی های انسانی ، اجتماعی و حتی روانی خاص در تاریخ است که اتفاق رخ داده است. بزرگ ترین جنایت های تاریخ بشری در اروپایی رخ می دهد که خود را مهد تمدن مدرن جامعه جهانی می داند.
نادری می گوید که نویسنده با برجسته نمایی فرهنگ آلمان در موسیقی و هنر تلاش می کند به رخ مخاطب بکشاند که همین آلمان مرتکب جنایت جنگی با زنده سوزی شده است.نگاه میلر در این نمایش که با روایت یهودی کشی است ذهن مخاطب را به چالش می کشاند که آیا انسان باید خود را در مواجهه با جنون آدولف هیتلر و جنایات جنگی باید فدای دیگران کند؟
وی که نقش افسرآلمان نازی را در آزمایشگاه ژنتیک برای تشخیص و زنده سوزی یهودیان ایفا می کند می گوید که هیچ کدام از یهودیانی که آماده مرگ در کوره زنده سوزی بودند حاضر نشدند جان خود را برای دیگری به خطر اندازند جز یک آلمانی که در انتهای داستان برای سبک شدن وجدان به فرار یکی از یهودیان کمک می کند. در نمایشی که روی صحنه رفته ، مخاطب با این سوال اساسی برخورد می کند که با وحشی گری داعش چه باید کرد یا چه کسی برای نجات دیگران قربانی می کند؟
این بازیگر تئاتر ، سینما و تلویزیون می افزاید ، در لایه زیرین متن هراس و دهشت هولناکی وجود دارد که تک‌تک این آدم‌ها نیز درگیر آن هستند چراکه مرگ را زیر گوششان احساس می‌کنند. اما خوش‌باوران هرکدام فکر می‌کنند که مرگ آن دیگری را خواهد ربود و دست فاشیست گلوی آن دیگری را خواهد فشرد اما نوبت خودشان هم به‌زودی فرامی‌رسد.
نادری می گوید که با همزادپنداری مخاطب با داستان «حادثه در ویشی» متوجه می شود کوره های آدم سوزی با جنون هیتلرها یا داعش ها در برهه های زمانی مختلف با عناوین مختلف تکرار شده اند و انسان ها با این شرایط کشنده مواجه می شوند. میلر سوالاتی را مطرح می کند که دغدغه معاصر است و راز استقبال از این نمایش را در همین مساله می توان جست و جو کرد البته نویسنده این مفهوم اساسی را بیان می کند که خود مردم با ترسشان اجازه ظهور فاشیسم و دیکتاتوری دادند. یهودیان فرانسوی اسیرشده توسط افسران آلمان می توانستند نجات پیدا کنند اما تعلل و پذیرش مرگ آنها منجر به مرگ در کوره آدم سوزی شد.
وی می افزاید که نمایش «حادثه در ویشی» دارای ریتم خوبی است که با بازی اعضای گروه همزاد پنداری بازیگر در داستان آرتورمیلر تثبیت می شود.آدم هایی که در نمایش تصویر شده اند از طیف های مختلف هستند اما مساله همه آنها زندگی یا مرگ است که آنها را گرد هم جمع کرده است. مخاطبان در برخورد با این نمایش ممکن است با این افراد احساس نزدیکی می کند.
لزوم باورپذیری نقش روی صحنه
می توان گفت که از مشخصه های جالب محمد نادری این است که این بازیگر سابقه نقش آفرینی در تئاتر ، سینما و تلویزیون را در کارنامه دارد. وی می گوید که هیچ تفاوتی بین عرصه های بازیگری وجود ندارد و باید فرد باورپذیر نقش خود را اجرا کند تا مخاطب بتواند ارتباط برقرار کند. باورپذری نقش روح یک خلبان مرده در تلویزیون با یک افسرآلمان نازی در تئاتر اگرچه از لحاظ ژانر و عرصه اجرا دارای تفاوت تکنیکی است اما از باطن یکسانی برخوردار است.
نادری درباره شکاف مخاطب آثار نمایشی می گوید که افزایش سالن های خصوصی و تغییر جنس مخاطبان روی فضای شکل گرفته تاثیرگذار بوده است اما نکته اساسی اینجاست که نام کارگردان و بازیگران مهم ترین عنصر در استقبال یا عدم استقبال است. نام و کارنامه برخی کارگردان موجب جذب مخاطب شده است که تئاتربین ها انتظار دارند یک اثر فاخر یا متفاوت را روی صحنه ببینند.
وی با پیش کشیدن حضور برخی چهره های تلویزیونی و سینمایی در تئاتر می گوید که تعداد مخاطبان تئاتر محدود است در حالی که در سینما و تلویزیون جامعه مخاطب مردم به مراتب بیشتر است. استقبال مردم از یک نمایش به دلیل حضور چهره فی نفسه اتفاق ناخوشایندی نیست و حتی مثبت هم می باشد
این بازیگر تئاتر ، سینما و تلویزیون تاکید می کند . مساله اساسی اینجاست استقبال یا عدم استقبال از یک اثر مربوط به نوع اجرای یک اثر نمایشی است زیرا استفاده از چهره در نمایش ها پس از چند اجرا اثر خود را از دست می دهد. مهم ترین ابزار تبلیغ تئاتر و آثار نمایشی تبلیغ فرد به فرد است.حضور چهره ها در تئاتر اتفاقی است که با اجرای خوب می تواند به گسترش جامعه تئاتری کشور کمک خواهد کرد.
در نمایش «حادثه در ویشی» که به کارگردانی منیژه محامدی آخرین اجراهای خود را روی صحنه می برد ؛ محمد اسکندری، مهوش افشارپناه، مجید جعفری، فرناز رهنما، محمد نادری، هومن کیایی، سام کبودوند، نسترن پیکانو، محمد خداوردی، داریوش برزگر، مهدی مشهدی کاظمی، احسان مرادخواهی ایفای نقش می کنند.
گزارش : علی ودایع