گروه سیاسی- رحمان زین الدین: دور دوم انتخابات دوازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی جمعه 21 اردیبهشت در حوزههایی که سرنوشت آنها در مرحله اول مشخص نشده بود، برگزار شد و برخلاف دور اول که باید نامزدها حداقل 20 درصد آرا را برای ورود به پارلمان کسب میکردند، در این دوره هر نامزدی بیشترین آرا را کسب میکرد وارد مجلس دوازدهم شد.
روند برگزاری انتخابات
به گزارش
مردم سالاری آنلاین ،روند برگزاری انتخابات مجلس شورای اسلامی به نیمه اول سال 1402 باز میگردد و زمانیکه دولت سیزدهم لایحه اصلاح قانون انتخابات را به مجلس ارایه کرد.
پس از کش و قوسهای فراوان بر سر برنامه هفتم توسعه و اتمام آن در صحن مجلس، نمایندگان بی درنگ بررسی اصلاح قانون انتخابات را در دستور کار قرار دادند و شورای نگهبان نیز بلافاصله بعد از بررسی، آن را تایید کرد تا وزارت کشور دولت سیزدهم رسما زنگ آغاز انتخابات را بزند.
وزارت کشور در همان ابتدا از نامزدها خواست که قبل از ثبت نام رسمی پیش ثبت نامی داشته باشند تا مراجع 6 گانه از جمله وزارت علوم صحت موارد اعلامی مانند مدرک تحصیلی را بررسی کند.
بعد از آن از نامزدها خواسته شد که رسما ثبت نام کنند و بعد از آن هیاتهای اجرایی وارد بررسی صلاحیتها شدند که ردصلاحیتهای صورت گرفته در تاریخ انقلاب اسلامی بعد از انتخابات مجلس چهارم بی نظیر بود. یکی از این افرادی که رد صلاحیت شد مسعود پزشکیان بود که از حوزه انتخابیه تبریز نامزد شده بود، وی که قصد اعتراض به نتیجه اعلام شده را نداشت و گفته بود که به این رد صلاحیت اعتراض نمیکند، ناگهان تصمیم گرفت که نامه اعتراضی به شورای نگهبان ارسال کند. اما گفته میشود همین فرد بعد از دیدار رهبر معظم انقلاب با اعضای شورای نهگبان تایید صلاحیت شد و شگفت انگیز تر آنکه در انتخابات ریاست جمهوری نیز به تایید شورای نگهبان رسید و توانست با پشت سر گذاشتن 5 رقیب اصولگرای دیگر، راهی پاستور شود.
پس از رد صلاحیتها در هیاتهای اجرایی، هیاتهای نظارت دوباره صلاحیتها را بررسی کردند و سپس دوباره هیات مرکزی نظارت در شورای نگهبان بررسی افراد متشاکی را بررسی کرد. در نهایت انتخابات مجلس هفتم اسفندماه سال گذشته کم رمق و خالی از هرگونه رقابت میان جریانهای سیاسی برگزار شد.
رکوردهای انتخابات مجلس دوازدهم
اولین رکورد و مهترین آن عدم حضور مردم در پای صندوقهای رای بود که این دوره کمترین میزان مشارکت مردم در تاریخ انتخابات مجلس شورای جمهوری اسلامی را ثبت کرد. البته تا دور اول انتخابات ریاست جمهوری در تیرماه سال گذشته رکوددار کمترین میزان مشارکت مردم در انتخابات بود اما بعد از برگزاری دور اول انتخابات ریاست جمهوری این رکورد جابجا شد و نصیب انتخابات ریاست جمهوری گشت.
دور اول انتخابات دوازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی آنقدر عجیب بود که در تهران کمترین میزان مشارکت و در استان کهگیلویه و بویراحمد بیشترین میزان مشارکت ثبت شد. البته همیشه این استان در میزان مشارکت بیشترین افراد را داشت و حتی در برخی از موارد این تعداد بیشتر از 100 درصد نیز میرسید.
درعین حال استانهای تهران و البرز کمترین میزان مشارکت داشتند که همواره این جایگاه میان این دو استان متغیر بوده است.
موضوع رد صلاحیتهای گسترده باعث شد که در تهران جبههها و احزاب جدید مانند قارچ سردربیاورند به شکلی که حداد عادل رئیس اصولگرایان از آنها به تعبیر پاجوش استفاده کرد.
که از آن جمله میتوان به لیستهای صدای ایران و امنا اشاره کرد که هرکدام نامزدهای خود را از احزاب اصولگرا و بعضا تندرو معرفی کرده بودند.
لیستهای مختلفی از گروههای متفاوت اصولگرایی در نبود رقیب اصلاح طلب خود، در هر جایی خود نمایی میکرد و همه انها دایه دار رهبری جریان اصولگرا بودند. اما اصلاح طلبان در تهران هیچ لیستی ندادند و در شهرستانها نیز حمایت از نامزدهای خود را به احزاب اصلاح طلب سپردند.
همین موضوع باعث شد که اصلاح طلبان روبه حمایت از نامزدهای استانهای دیگر بیاورند و در برخی از شهرها نیز نامزدهای آنان در همان مرحله اول وارد مجلس شدند.
اما برخی از نامزدهای اصولگرایی نیز مانند جواد کریمی قدوسی از مشهد و محمدرضا باهنر از کرمان و محمدباقر نوبخت از رشت نتوانستند در همان مرحله اول آرای لازم را برای حضور در پارلمان کسب کنند. برخی از اصولگرایان نیز در غیاب اصلاح طلبان حوزه انتخابیه خود را عوض کردند و در تهران نامزد شدند که از ان جمله میتوان به علیرضا سلیمی نماینده محلات و دلیجان و حسین حسین زاده بحرینی نماینده مشهد اشاره کرد.
البته بسیاری از جریانهای سیاسی اصولگرایی که مانند قارچ از زمین سر برآورده بودند بعدا با تغییر برخی از وزرا دیگر نام و نشانی از آنها باقی نماند که از ان جمله میتوان به شریان اشاره کرد که بعد از تغییر بذرپاش که به عنوان عضو اصلی و پایه گذار آن میتوان نام برد از وزرات، دیگر نامی از این تشکل شنیده نشده است.
ترکیب سیاسی مجلس
در ابتدای تشکیل مجلس دوازدهم گفته میشد که اصلاح طلبان و اعتدالیون، اپوزیسیون مهمی در مجلس خواهند داشت به شکلیکه حتی میتوانند اعمال قدرت کرده و رئیس مجلس را انتخاب کنند اما بعدها مشخص شد که بسیاری از این افرادی که با نام اعتدال به مجلس وراد شده اند جزء تیم قالیباف هستند و بیشتر به سمت اصولگرایی تمایل دارند تا اعتدال و اصلاحات.
تعداد اصلاح طلبان مجلس دوازدهم بسیار کم است و به نظر نمیرسد که این افراد بتوانند در طی سه سال آینده بطور قدرتمندی با دولت اصلاح طلب پزشکیان همراهی کنند. دلیل این ادعا نیز استیضاح همتی وزیر امور اقتصادی و دارایی بود که نتوانستند از برکناری وی در اسفندماه گذشته جلوگیری کنند.
البته برخی از نمایندگان اصلاح طلب نیز از مجلس به وزارت رسیدند و مجبور به ترک کرسی سبز مجلس شدند که از ان جمله میتوان به غلامرضا نوری قزلجه نماینده بستان آباد و حسین زاده نماینده نقده و اشنویه اشاره کرد.
در همین حال برخلاف دورههای گذشته که فرد اول تهران به عنوان رئیس مجلس انتخاب میشد این بار محمدباقر قالیباف نفر سوم تهران شد و نفر اول محمود نبویان عضو جبهه پایداری بود که در تهران در همان مرحله اول اکثریت آرا را کسب کرد و به عنوان نفر اول تهران به مجلس راه یافت.
مرتضی آقا تهرانی دیگر عضو جبهه پایداری نیز در منتخبان مرحله اول بود که وارد مجلس شد. از دیگر عجایب این دوره انتخابات حضور ثابتی مجری تلویزیون در منتخبان شهر تهران است که در لیست پایداری قرار گرفته بود و وی نیز توانسته وارد مجلس شورای اسلامی شود.
با اینکه قالیباف در تهران سوم شد اما چون انتخابات هیات رئیسه مجلس پیش از انتخابات ریاست جمهوری برگزار میشد، وی به نمایندگان اقلیت یعنی اعتدالیون و اصلاح طلبان قول داد درصورت رای به وی برای ریاست مجلس، وی نامزد انتخابات ریاست جمهوری نخواهد شد ولی در آخرین دقایق ثبت نام انتخابات ریاست جمهوری و بعد از اینکه برکرسی ریاست مجلس تکیه زد، با عجله به وزارت کشور رفت و ثبت نام کرد. وقتی از وی در این باره پرسیده شد، گفت که منع قانونی ندارد.
با تمامی این تفاسیر به نظر میرسد که امسال قالیباف با مشکلات عدیده بیشتری درگیر باشد. مشکلاتی که در طی یک سال گذشته گریبان کشور را گرفته است، از جنگ نظامی تا تحریمهای فلج کننده، از برهم زدن امنیت روانی جامعه با تصویب قانون عفاف و حجاب تا استیضاح سکاندار اقتصادی دولت چهاردهم.
همه و همه را میتوان در ذیل گفتمان وفاق پزشکیان تعریف کرد که به نظر میرسد مجلس دوازدهم که مجلسی با حداقلی ترین آرای مردم تشکیل شده، امروز نمیتواند خود را همراه با مشکلات جامعه همراه کند و دقیقتر باید گفت که از مردم حداقل، چندین قدم عقبتر است.