آرگوی شگفت انگیز، هجویه ای برای پاسخ به آرگو است

در پاسخ به فیلم ضد ایرانی آرگو، تولید فیلم "آرگوی شگفت انگیز" در دستور کار مرکز سیما فیلم قرار گرفته است. اما جالب اینجاست که نویسنده فیلمنامه هم آن را یک هجویه می داند. به این بهانه پایگاه خبری فریادگر گفت و گویی با فیلمنامه نویس این اثر "فریبرز روشنفکر" انجام داده است.
شاید سوالی که در وهله نخست برای افکار عمومی پیش می آید این است که چرا جواب یک فیلم رئالیستی را باید با یک فیلم هجویه داد؟ چه دلیل یا دلایلی برای نگارش فیلمنامه "آرگوی شگفت انگیز" در مقابله با فیلم آرگو وجود دارد؟
این سوال ، جواب خیلی روشنی دارد. ولی قبل از پاسخ صریح به آن مقدمه ای عرض می کنم. ما سه دهه در مقابل هر فیلم هالیوودی، اقدام به تولید سریال و فیلم های داخلی برای مخاطب ایرانی کردیم که این دقیقا همان آرزویی بود که سازندگان فیلم های ضد ایرانی داشتند. فرض کنید هالیوود فیلمی می سازد که در آن ایرانیان به جای شستن لباس خود، فقط با صلوات فرستادن، به زعم خود لباس را پاک می کنند. حال ما در جواب آن، فیلم هایی بسازیم که به مخاطب داخلی نشان دهیم ما لباسهایمان را بخوبی می شوییم و در پایان، به جهت تطهیر معنوی، صلوات می فرستیم. خوب ما ایرانیان که این را بخوبی می دانیم. مسئله این است که آنها با این نوع از فیلم های دروغ پردارانه ، قصد ترور شخصیت و فرهنگ ایرانی را در اذهان بین المللی دارند. پس باید قالبی جهان پسند پیدا کنیم که محصول تولید شده دیده شود. تاکید می کنم آرگو به هیچ وجه "برای" ایرانیان ساخته نشده بلکه فیلمی است که "درباره" ایرانیان ساخته شده تا به بایگانی دروغین "ایران شناسی" غرب بپیوندد.
آرگوی شگفت انگیز هجویه تلخی است که در پس خنده های تماشاچی، ذهن او را به تفکر وامی دارد.از یک سو در فلاش بک های جاافتاده تونی مندز، جنایات و فریبکاری های تاریخی امریکا را مطرح کرده ام و در سوی دیگر، تلاش دولت استعمارگر امریکا را برای کودتا و دخالت های جاسوسی و نظامی ، در قالب طنز با مخاطب در میان گذاشته ام. یکی دیگر از دلایل انتخاب قالب هجویه، تبلیغات گسترده امریکا برای دیده شدن فیلم آرگو در جهان است. شمار زیادی از مردم جهان بخاطر اختصاص جوایز گلدن گلوب و اسکار و جوایز دیگر و همچنین پخش قدرتمندانه، این فیلم را تماشا کرده اند و شمار زیادی باز تماشا خواهند کرد.این ظرفیت بسیار خوبی به وجود می آورد که تماشاچیان جهانی آرگو بخواهند "هجویه" آرگو را هم ببینند.
فیلم "آرگو" برای کارشناسان و مطلعین به وقایع سیاسی، خودش یک "کمدی سیاسی" است و آگاهان، برای خندیدن نیازی به دیدن هجویه این فیلم ندارند. ولی مخاطب عام از میزان دروغ پردازی های این فیلم بی اطلاع است. در آغاز فیلم، ما نریشن پرسوز و گدازی را می شنویم که گوینده بر روی اسلایدها، از ظلم های سالیان درازی که بر ملت ایران روا داشته شده، حرف می زند و اعتراف می کند که امریکا برای جلوگیری از مطالبات به حق مردم انقلابی، به کودتا مبادرت ورزیده و با شاه دیکتاتور و فاسد در سرکوبی ملت ایران همراهی کرده است. ولی با شروع فیلم، مخاطب برخلاف انتظار با اثری کاملا سفارشی و متناقض مواجه می شود که در یک سو دیپلمات هایی معصوم و بی گناه و در سویی دیگر ملتی مهاجم ، خون ریز و خشمگین قرار گرفته اند.
خوب این تناقضات فاحش و ناآشنایی فیلمنامه نویس و کارگردان "شتاب زده" این فیلم با فرهنگ ایران، اثری را رقم زد که واقعا پر از مواردی است که می توانستم بر اساس آنها داستان خنده دار دیگری را خلق کنم و پیش ببرم که این کار را در "آرگوی شگفت انگیز" انجام دادم.
به نظر شما تولید یک "تله فیلم" بر اساس "آرگوی شگفت انگیز" می تواند قدرت رقابت با یک فیلم پر خرج هالیوودی یعنی "آرگو" را داشته باشد؟
هالیوود آشپزخانه بزرگی است که مردم جهان را به خوردن "غذای هالیوودی" عادت داده است. اما قواعدی اکتسابی در این آثار فرهنگی وجود دارد که با دقت و تعمق می توان علیه خودشان به کار برد.اکثر کسانی که یک فیلم خوش ساخت را می بینند اگر هجو قدرتمندی بر آن ساخته شود، مشتاق دیدن هجو آن فیلم هم هستند. به همین خاطر امیدوارم مدیران محترم با احترام به نظر کارشناسان خود در واحد ادبیات نمایشی، بذل عنایت بیشتری صرف "آرگوی شگفت انگیز" کنند. مسلما فیلم "آرگو" موشک فرهنگی جدید هالیوود در جنگ نرم با ایران است که به سوی اذهان جهان شلیک شده است و جوابیه این فیلم نیز باید جذابیت و کشش لازم برای افکار عمومی جهان را داشته باشد. فیلمنامه "آرگوی شگفت انگیز" درصورت تولیدی در خور، می تواند تاثیری روشن گرانه داشته باشد. در این اثر هیچ تعهدی نسبت به خطوط قرمز غرب وجود ندارد و حرفهای این فیلمنامه، حرفهای دل بسیاری از مردم تحت ستم جهان است که جرات ابراز مطالبات خود را ندارند و اگر فیلمی خوب و مفرح در این باره ساخته شود، به یاری خدا دیده خواهد شد.
فکر می کنید هالیوود تا کی به این روند دروغ پردازی های سینمایی خود علیه ایران ادامه دهد؟
متاسفانه آثار ضد ایرانی دیگری نیز در حال عرضه به جهان است که سینمای ایران می بایست خود را برای جوابیه آنها آماده کند. اجازه بدهید خاطره ای مرتبط از "حاج محمد بلند فطرت" عرض کنم. این رزمنده می گفت بعثی ها در خطی موازی در مقابل ما پیشرفته ترین خمپاره های خود را مستقر کرده بودند ولی جرات آتش نداشتند چون به محض پرتاب خمپاره، ما با تمام قدرت به آتش آنها پاسخ می دادیم. اینک وارد چهارمین دهه از حمله های بی جواب هالیوودی ها شده ایم. آنها در کمال آرامش و بدون کوچکترین احساس خطری، پی در پی به سوی ما شلیک می کنند و ما بجز نفرین و سخنرانی کاری نکرده ایم. من از مدیران محترم "سیما فیلم" وابسته به صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، واقعا ممنونم که در خواب سنگین مدیران سینمایی، از این پروژه ملی استقبال کردند و آرزو می کنم که تولید موفق این اثر، آرامش چند دهه ای هالیوودی ها را بر هم بزند و جوابیه های بعدی سینمای ایران، آنها را به کل از ادامه این روند دروغ پردازی های ضد ایرانی منصرف کند.
برای ما چه چکیده ای از "آرگوی شگفت انگیز" تعریف می کنید ؟
تونی مندز مامور دست و پا چلفتی سازمان سیا است که رد پای او در بزرگترین شکست ها و افتضاحات سازمان سیا دیده می شود. مدیران سیا در آرزوی مرگ مندز ثانیه شماری می کنند که سر و کله مندز با نقشه ای احمقانه برای نجات شش دیپلمات پیدا می شود.
سازمان سیا بدون هیچ درنگی صرفا برای به کشتن دادن دادن مندز و حتی شش دیپلمات ، او را راهی ایران می کنند و بلافاصله لو هم می دهند ولی ایران پس از اطلاع از میزان منفوریت مندز، پیرو ضرب المثل "مال بد بیخ ریش صاحبش" تصمیم می گیرد این "آینه دق" سازمان سیا را دوباره به نزد خودشان بازگرداند و ...
گفت و گو:کبری حسینی لنگرودی