سرنوشت ساختمان ۵۰ ساله پلاسکو، در انتظار امجدیه ۱۰۰ساله؟

یکی از ساختمان‌ها و اماکن ویژه که خاطرات بسیاری از قهرمانان نامدار و ستاره‌های فوتبال دیروز و الگوهای نسل امروز در آنجا شکل گرفته و موجب رقم خوردن بخشی از تاریخ پرافتخار ورزش این دیار شده، مجموعه ورزشی شهید شیرودی است.
آنچه مسلم است فاجعه آتش سوزی و فروریختن ساختمان پلاسکو علاوه بر گرفتن جان خالص ترین نیروهای ایثارگر، داغدار کردن یک ملت و جامعه و بجای گذاشتن هزاران میلیارد خسارت مالی، چنگی به وجدان بیمار و خفته مسببین حادثه زد که شاید نتوان به درستی آنها را شناخت و به جامعه شناساند! چون معمولا در چنین مواقع و وضعیتی مسئولان و مقصران واقعی و اصلی به دلایلی مبرا می شوند و و تقصیر گردن کسانی می افتد که یا از بین رفته اند و یا قدرت دفاع از خود را ندارند!
یک ایدئولوژی می گوید: " آنچه را که آینده به شما تحویل خواهد داد ، بسته به آن است که خودتان امروز چه سرنوشتی برای فردای خودتان ذخیره می کنید."
کاری به این نداریم که حادثه تاسف بار پلاسکو چگونه رخ داد و ریشه اصلی این فاجعه در کجاست اما آنچه از زبان مسئولان شنیده شد؛ بافت قدیمی و فرسوده ساختمان و انباشت مواد پلاستیکی و پارچه ای در آنجا و در اثر جرقه ای با خاک یکسان شد که البته در این موضوع نیز حرف و حدیث هایی مطرح می شود که بماند. با این وجود اگر این دلیل را هم بپذیریم، به این باور می رسیم که مسئولان مربوط مقصر هستند که تنها به اخطارها و تذکرات کتبی بسنده کرده و در طول سه سال گذشته (به گفته خودشان) به شکل جدی و عملیاتی برخوردی در این زمینه نداشته اند! با این وصف باید گفت: هیچ عقل و درایتی همچون عاقبت اندیشی نیست و مدیران ما اینجای کار را ندیده بودند و بی خیال از کنار قضیه گذشته بودند تا امروز فقط در خلوت خود به تدبیر اشتباه و سهل انگارانه خود لعنت بفرستند و کمی هم وجدان درد بگیرند. هر چند دیگر دیر شده است.
در هر جامعه ای علاوه بر مدیریت ساختاری و درست ، دو نوع مدیریت خاص وجود دارد:
1- مدیرانی که نمی دانند چه می خواهند.
2- مدیرانی که می دانند چه می خواهند اما کاری نمی کنند.
و این دسته دوم از همه بدتر و خطر ناک تر هستند.
این را گفتیم تا به نتیجه مطلب برسیم و نظر مسئولان و مدیران را در این زمینه به سمت و سوی مجموعه ای دیگر و ساختمانی فرسوده تر با شرایط ویژه در وسط شهر تهران معطوف کنیم تا علاج واقعه را اینبار قبل از وقوع اندیشه و چاره کنند و باز هم باعث برافراشته شدن پرچم های سیاه در بزرگراه ها نشوند.
یکی از ساختمان ها و اماکن ویژه و مخصوص در کشور که خاطرات بسیاری از قهرمانان نامدار و ستاره های فوتبال دیروز و الگوهای نسل امروز در آنجا شکل گرفته و موجب رقم خوردن بخشی از تاریخ پرافتخار ورزش این دیار شده، مجموعه ورزشی امجدیه یا شهید شیرودی فعلی است که قدمتی نزدیک به یک قرن (دوبرابر قدمت ساختمان پلاسکو) دارد و به اجبار از ورزشکاران جوان و نوجوان، تماشاگران علاقه مند و مشتاق و حتی پیشکسوتان موسفیدکرده پذیرایی می کند. این در حالی است که چاره ای جز این نیست و نمی شودبه علاقه و اشتیاق و نیازهای روحی روانی و جسمی روزانه حدود 2 تا 4 هزار نفر و در ایام تعطیل حدود 10 تا 12 هزار نفر مراجعه کننده به این مجموعه پاسخ منفی داد.
مجموعه ورزشی شهید شیرودی دارای سالن های متعدد در رشته های مختلف ورزشی است و روزانه از هزاران نفر در قسمت های مختلف پذیرایی می کند. در حقیقت ورود و خروج این تعداد ورزشکار و علاقه مند به ورزش، نیاز به حمایت و تامین امنیت دارد که در صورت حادثه ای، پیش و بیش از همه وزارت ورزش و جوانان، شهرداری و شورای اسلامی شهر تهران، وزارت مسکن و شهرسازی و ارگان های ذی ربط باید پاسخگو باشند. البته حادثه ناگوار ساختمان پلاسکو شاید درس عبرتی باشد که حالا دیگر مسئولان عزم خود را در جهت نوسازی و بازسازی و اجرای طرح جامع مجموعه ای با این عظمت ، آن هم در وسط پایتخت جزم کنند.
طرح جامع مجموعه ورزشی شهید شیرودی، یک طرح کامل و جامع بوده و الگویی مناسب از طرح های عمرانی ورزشی کشورهای توسعه یافته است که در اقصی نقاط اروپا پیاده شده و دارای کامل ترین تجهیزات ، امکانات و استانداردهای رسمی است.
به گفته سعید صمدی مدیر کل مجموعه ورزشی شهید شیرودی؛ طرح جامع برگرفته از طرح های اجرا شده در چند کشور صاحب نام در عرصه ساخت مجتمع ها و مجموعه های ورزشی است که توسط مهندسان خبره ایرانی طراحی شده و دارای امکانات کامل رفاهی و ورزشی بوده و قابلیت های استفاده فراوانی دارد. آن گونه که وی اظهار می دارد؛ در این طرح عظیم و زیربنایی که بودجه و اعتبارات آن از محل بودجه وزارت ورزش و جوانان و همچنین بخش خصوصی تامین می شود، سرای ورزش(هتل)، پارکینگ به تعداد 7500 خودرو ، ساختمان های فدراسیون های مختلف ورزشی، سالن های کنفرانس، آمفی تئاتر، موزه تاریخ ورزش ایران و جهان، کلینیک های درمانی و پزشکی، سالن های سرپوشیده چند منظوره، فروشگاه های لوازم ورزشی، رستوران ها، احداث 50 هزار متر فضای سبز، حفظ و ترمیم استخرهای موجود، بازسازی و اصلاح زمین چمن فوتبال و افزایش تعداد سکوهای تماشاگران، اضافه شدن حدود 1800 متر به فضای ورزشی مجموعه و دیگر امکانات رفاهی برای تردد افراد از طریق احداث ایستگاه مترو در کنار مجموعه دیده شده که به راحتی می توان تمام این امکانات را در قالب یک مجتمع فرهنگی، ورزشی و تجاری مشاهده و ملاحظه کرد.این در حالی است که بر اساس ماده 180 قانون، می توان از اعتباراتی که در اختیار مجلس شورای اسلامی نیز هست در جهت اجرای طرح های زیرساختی (برای مجموعه ورزشی شهید شیرودی ) نیز بهره برد.
حال با وضعیت و شرایط مناسب و ایده آلی که مطرح شد و نیاز مبرمی که این مجموعه به تغییر ساختار دارد، بر مسئولان، نهادهای اجرایی، نظارتی و تصمیم گیر است که از همین حالا با هماهنگی های جدی و لازم و بدون در نظر گرفتن مصالح شخصی و با نگاه یک موضوع ملی، طرح جامع مجموعه ورزشی شهید شیرودی را دوباره بازنگری کنند و ضمن مشارکت همه جانبه در این امر بسیار مهم عمرانی، دوباره شورونشاط را به این مجموعه برگردانند و دغدغه بسیاری از خانواده ها را در جهت آرامش و آسایش فرزندانشان از بین ببرند. به طور حتم با این اقدام حوادث تلخ جای خود را به اتاقات شیرین و خوش آیند خواهد داد و مجموعه ای تاسیس خواهد شد که شاید یک قرن دیگر جوانان و نوجوانان بسیاری را تربیت و به قله های افتخار خواهد رساند.
گفتنی است که تاکنون اجرای ناقص بسیاری از پروژه ها و طرح ها و یا اجرایی نشدن قوانین مصوب و همچنین دل بستن به اقتصاد دولتی مانع بزرگی بر سر راه تکمیل و افتتاح طرح های جامع و اساسی بوده که اکنون واگذار کردن امور ورزش به بخش خصوصی و رقابتی کردن اقتصاد در این زمینه (البته با نظارت دولت) می تواند بارقه های امید را در دل مردم روشن کند.
ضمن اینکه یادمان نرود سرانه ورزش برای هر ایرانی کمتر از یک متر مربع است و یکی از اهداف برنامه های پنجم توسعه گسترش سرانه ورزش کشور بوده که متاسفانه عملی نشده و اکنون با این طرح و طرح های مشابه این هدف زیربنایی می تواند در برنامه ششم محقق شود.
بد نیست در پایان به چند مورد از تاثیرات اجرایی شدن طرح جامع مجموعه ورزشی شهید شیرودی اشاره داشته باشیم:
1) اصلاح بافت فرسوده مجتمع و تبدیل آن به تاسیسات نو ، مستحکم و مدرن.
2) افزایش قابلیت پذیرش از ورزشکاران و علاقه مندان به ورزش در مجموعه
3) اشتغالزایی به میزان صدها نفر با وجود وضعیت بیکاری و نتایج اسف بار آن در جامعه
4) جذب گردشگر و توریست جهت اسکان در هتل و بازدید از امکانات رفاهی و ورزشی مجموعه که به شکل و شیوه های مدرن طراحی و اجرا شده
5) افزایش فضای سبز مجموعه ( با توجه به قرار گرفتن این مجموعه در وسط شهر تهران و آلودگی هوا در این منطقه ، نیاز مبرم به این موضوع هست)
6) فراهم کردن امنیت سالن ها و زمین چمن فوتبال و برگزاری مسابقات رسمی و بین المللی با وجود استاندارد سازی و ایجاد ورودی ها و خروجی های مخصوص با استفاده از ایستگاه مترو که بار ترافیکی منطقه را نیز کم می کند
7) درآمدزایی و خودکفایی مجموعه از محل اجاره فروشگاه ها وسالن ها و تاسیسات و امکانات رفاهی در جهت کمک به بودجه وزارتی و همچنین ایجاد مجموعه ها و امکانات ورزشی دیگر در سایر نقاط شهر.
8) اضافه شدن حدود 1800 متر به فضای ورزشی مجموعه
9) راه اندازی تاسیسات و فضاهای بلااستفاده و تبدیل آنها به فرصت های تازه و امکانات قابل استفاده
10) ساخت سالن ها و تالارهای پذیرایی در راستای استفاده ورزشکاران و خانواده های آنها با شرایط ویژه
گزارش: مرتضی موسوی زنوز