آسیب شناسی چند دهه کشتی مازندران

سالها پیش وقتی هادی عامل، مسابقات جام جهانی و دهه فجر را گزارش می کرد، از حسن یزدانی صحبت کرد و گفت: نام این جوان را به خاطر بسپارید، او حرفهای زیادی برای گفتن دارد، البته حسن یزدانی ناآشنا برای اهالی کشتی نبود، وی در سال 2014 مدال طلای جوانان جهان را به گردن آویخته بود و در سالهای قبل تر از آن هم، مدالهای نقره و برنز جهانی و آسیایی در رده جوانان را کسب کرده بود. یزدانی، اهل جویبار مازندران است. به گزارش پایگاه خبری فریادگر، مازندارن قطب کشتی آزاد ایران است. مازندران، لشکری از کشتی گیران جوان و با انگیزه دارد که با سرمایه گذاری و مدیریت مناسب می توان بر تعداد آنها افزود تا از نظر کمی و کیفی موفقیتهای بیشتری را کسب کند، اما نقطه ضعف بزرگی در میان کشتی گیران جوان مازندرانی وجود دارد.
بسیاری از این کشتی گیران جوان علی‌رغم شایستگی‌ها و توانایی های بالا یا اصلا به رده بزرگسالان نمی‌رسند و یا اگر به این سطح رسیدند، به دلایل مختلف به یک یا دو مدال جهانی بسنده می‌کنند و کشتی را کنار می‌گذارند. کم نبودند جوانان بسیار با استعداد مازنی که اصلا به رده بزرگسالان نرسیدند و کشتی را در اوان جوانی کنار گذاشتند؛ بزرگانی چون رامین قربانی، رضا عظیمی، مسعود واحدی، امیرعباس مرادی گنجی(ستاره مسابقات جهانی سال 2005 اگرچه به دلیل آسیب دیدگی کشتی را رها کرد)، بهرام عابدی، ناطق بخشی شیرکلایی، مهدی نيك ‌منش و حميد محمد‌نژاد، سعید واگذاری و ... .
جوانانی هم بودند که علی رغم توانایی های بالا تنها نتوانستند در حد و قواره مسابقات جام جهانی و آسیایی و بین المللی ظاهر شوند مانند بهنام طیبی(ستاره مسابقات جهانی جوانان جهان در تهران)، سیداحمدی محمدی(که به دلیل مصدومیت فعلا مجبور به خانه نشینی شده است)، محسن بابایی، ... و یا با حضور در مسابقات جهانی، درخششی نشان دهند و مدالی کسب کنند؛ مانند بابک نورزاد (ستاره مسابقات جوانان جهان در لاس وگاس)، تقی داداشی و ... .
تعداد زیادی از کشتی گیران مازندران با کسب یک یا حداکثر دو مدال جهانی، تمرینات طاقت فرسای کشتی را تحمل نکردند و از گردونه مسابقات جهانی دور شدند مانند عباس حاج کناری(سرعتی ترین آزادکار جهان در سال 1997) که علی رغم توانایی‌های بالا و نداشتن رقبای چندان مطرح داخلی به دلایل مختلف شخصی دوران ورزشکاری خود را از دست داد. حاج کناری کسی بود که به همراه محمد طلایی توانست از گراسنویارسک با مدال طلا برگردد. این کار بیشتر به معجزه شبیه هست، مگر روسها می گذارند کسی از مهد کشتی روسیه با مدال طلا به خانه برگردد. حاج کناری جوان غیور و صاحب سبک فریدونکناری نابغه ای تمام عیار بود که می توانست سالها در وزن 62 کیلو بر کشتی جهان سلطانی کند. وی دارای سبک خاصی در مبارزات بود که باعث می شد کشتی او بسیار باطراوت و زیبا باشد، کاری که مهدی حاجی زاده پس از او همین سبک را ادامه داد و نشاط و شادابی مبارزات او را هم دو چندان کرد. علاقه مندان به کشتی خاطرات مبارزات حاج کناری با عزیزاف روس، جائه سانگ کره ای را فراموش نمی کنند و اگرچه حاج کناری به گری کولات آمریکایی و بارزاکوف بلغاری باخت، اما چیزی از زیبایی سبک مبارزات او کم نشد. حاج کناری می توانست به مدالهای زیبایی خصوصا در المپیک دست یابد اما این گونه نشد و ما زود او را از دست دادیم؛ خصوصا اینکه حریف جدی داخلی در این وزن نداشت. به هر حال بازگشت حاج کناری به کشتی در مقام مربی، کمی از درد علاقه مندان کشتی کاست تا در بعد دیگری شاهد تلاشها و خدمات او باشند، کاری که نشان از توان روحی و اراده بالای او در بازگشت به ورزش و جامعه داشت. خطری که حاج کناری را تهدید می کرد می تواند رهزن همه جوانان ما باشد، باید از تجربه حاج کناری ها به بهترین نحو استفاده شود تا جوانان در دامهای مختلفی که جوانی و دوره ورزشی شان را تهدید می کند نیفتند.
روسها با مدیریت بالا و همچنین سخت کوشی و درایت کشتی گیر می‌توانند به راحتی به این مهم یعنی کسب چندین مدال طلا دست یابند، با وجود اینکه کشتی گیران، رقبای داخلی بسیاری دارند که مقام و موقعیت آنها را تهدید می کنند و خود را شایسته پوشیدن پیراهن تیم ملی می دانند، جوانانی که از مبارزه با بزرگانی همچون سایتیف نمی ترسند و دلاورانه مبارزه می کنند. هر کدام از این جوانهای ما را روسها داشتند با مدیریت بالا آنها را صاحب چندین مدال طلای جهان و المپیک می کردند.
مهدی حاجی‌زاده، یکی از فنی‌ترین و بهترین کشتی‌گیران نسل جدید مازندران بود که قهرمانی او باعث سرازیر شدن سیل جوانان جویباری به کشتی و ظهور بزرگانی چون رضا یزدانی، مسعود اسماعیل پور، کمیل قاسمی و حسن یزدانی و ... شد با تک مدال جهانی از کشتی خداحافظی کرد. علی اصغر بذری، عزت الله اکبری، مهدی تقوی (نابغه جوانی که می توانست سالها بر کشتی جهان سروری کند) و ... از این جمله اند، حتی قاسم رضایی هم بین دو المپیک لندن و ریو از مسابقات جهانی دوری می کرد و نتیجه اش را در مسابقات المپیک ریو دید، در صورتی که اگر به صورت مرتب در مسابقات جهانی شرکت می کرد کسب مدال طلای المپیک دور از دسترس نبود، البته کشتی گیران خلاق و زیرکی چون آیت واگذاری و ... هم بودند که علی رغم غیرت و تلاش بسیار به علت آسیب دیدگی و دستهای پشت پرده و ناداوری‌ها و نامربی گری‌ها، ناملایمات بسیاری را دیدند اما هنوز کشتی را رها نکردند و در کسوتهای مختلف به کشتی خدمت می کنند. به هر حال ضروری است یادی از بزرگانی چون عسگری محمدیان، اویس ملاح، مجید ترکان و حتی کشتی گیران سالهای دور امام علی حبیبی و عبدالله موحد کنیم، تا جوانها بدانند که اسلاف خود را فراموش نمی کنیم.
یکی از مشکلات اساسی و مهم در کشتی ایران، آسیب دیدگی آنهاست که به نظرم به تغذیه نامناسب خصوصا در دوران کودکی و نوجوانی و نحوه تمرینات برمی گردد، معمولا کشتی گیران روسی به خاطر تغذیه مناسب و شیوه تمرینات خوب از این چالش به دور هستند. همان طور که گفتم کشتی گیران بسیار خوبی مانند مرادی گنجی (که نابغه کشتی روسیه ـ الکساندر مدوید ـ وقتی در مسابقات سال 2005 جوانان جهان کشتی های او را دید، گفت: مدال طلای المپیک 2008 از آنِ اوست) به خاطر آسیب دیدگی نتوانست در مسابقات شرکت کند، اگرچه چند سال بعد به میدان بازگشت و علاقه مندان را خوشحال کرد، اما آسیب دیدگی مانع ادامه کار او شده بود. علاوه بر او رضا یزدانی به خاطر آسیب دیدگی مدال مسلم خود از المپیک لندن را از دست داد و همین طور آیت واگذاری مدال المپیک سئول را. بنابراین باید به چاره ای برای این گونه معضلات اندیشیده شود.
در میان کشتی گیران مازنی کشتی گیرانی همچون مراد محمدی، رضا یزدانی، کمیل قاسمی و ... که از تمرینات طاقت فرسا و مسابقات جهانی و بین‌المللی فراری نیستند بسیار کم هستند. اغلب کشتی گیران خصوصا کشتی گیران مازندرانی با کسب یک یا دو مدال جهانی از مسابقات کشتی چه در سطح داخلی و چه در سطح بین المللی و حتی در سطح جهان فرار و سعی می کنند که با هر توجیهی از مسابقات شانه خالی کنند، پدیده نوظهور کشتی ایران و جهان، حسن یزدانی از جمله کشتی گیران در سطح جهان و المپیک هست که نه از تمرینات دوری می کند و نه از مسابقات. یزدانی که با عطش بالا وارد مسابقات المپیک شده بود و علی رغم دارا بودن مدال طلای جهان در سال 2015 و شرکت در دو دوره مسابقات جام جهانی، اما به هر حال برای المپیک کشتی‌گیر جوان و ناشناخته ای بود، توانست به رؤیای خود جامه عمل بپوشاند و با دست پر به خانه برگردد.
علاقه مندان به کشتی می دانند که حضور در المپیک با مسابقات جهانی و خصوصا جام جهانی تفاوتهای بسیاری دارد. در مسابقات المپیک، کشتی گیران با چندین مدال طلا و نقره و برنز جهانی شرکت می‌کنند اما یزدانی با درایت، توانایی بالا و تمرینات لازم و با مدیریت بالای مربیان توانست در فینالی که هرگز از ذهن ها نمی رود مدال طلا را از دست روسها برباید. کشتی دوستان می دانند شاید کاری سخت تر از ربودن طلا از دست روسها وجود نداشته باشد. روس‌ها به راحتی به کسی نمی‌بازند و هرگز به راحتی مدال طلا آن هم مدال طلای المپیک را از دست نمی‌دهند، گرفتن طلای المپیک آن هم از دست کشتی گیر تراز اول روسها، انور گدیف که چندین مدال طلای جهان هم داشت واقعا نشان دهنده کار بزرگ و بی‌مانند یزدانی است.
یزدانی ویژگی خوب و ممتاز خدادادی دیگری هم دارد. دستان و پاهای او بلند و فیزیک مناسب او بسیار عالی است. در برخی از اوزان ما کشتی گیرانی داریم که قد آنها نسبت به وزنشان کوتاه است و در مقابل کشتی گیران خارجی خصوصا روس دچار مشکل هستند. معمولا کشتی گرفتن کشتی گیر کوتاه قد با کشتی گیر بلند قد سخت و دشوار است، اگرچه کشتی گیران کوتاه قدی هم بودند که در کار خود موفق بودند و به مدال جهانی هم رسیدند اما مناسب بودن قد و وزن در ورزش خصوصا در کشتی بسیار مهم است. کشتی گیران روس در این زمینه سرآمد هستند. حسن یزدانی هم از این امتیاز برخوردار است و می تواند از این ویژگی به بهترین شکل استفاده کند.
یزدانی که بعد از المپیک به یک وزن بالاتر رفته بود، بعد از حضور موفق در مسابقات دهه فجر در مسابقات جام جهانی در سماجت برای امتیاز ندادن به کشتی گیر آمریکایی، در یک غافلگیری ضربه فنی شد و رؤیاهایش بر باد رفت، اما تیزهوشی و خواست بالا و عطش سیری ناپذیر او باعث شد که خود را بازیابد و برخلاف عادت کشتی گیران مازندرانی، به قول معروف تمام نشود و به تمرینات برگردد و در هفته گذشته با توانایی بالا و بازگشتن به اوج آمادگی روحی و روانی قهرمانی بازی‌های همبستگی کشورهای اسلامی را به دست آورد. شکست بی چون و چرا و قهارانه وی بر شریف شریف اف و سلیم یاشار نشان از بازگشت اقتدارآمیز یزدانی دارد.
حالا که یزدانی از استرس مسابقات جام جهانی و شکست غیرمنتظره خارج شده، می تواند در حد و قواره یک قهرمان بلامنازع سالها در این وزن حکمرانی کند، اگرچه روسها ساکت نمی نشینند و به فکر انتقام و شکست دادن او هستند. یزدانی این توانایی را دارد که مانند علیرضا دبیر و رسول خادم سالها در وزن خود کشتی گیر اول جهان باشد و با کسب مدالهای طلایی کوله بار خود را پر کند، به شرط اینکه همانند کشتی گیران بزرگ عطش طلا را از دست ندهد و به یک یا دو مدال جهان قناعت نکند و سیری ناپذیر باشد. او می توانند چنان قدرتمند ظاهر شود که او را پیروز هر میدانی باشد، روسها سالها برای شکست دادن او نقشه بکشند اما موفق نشوند. یادم هست وقتی که رسول خادم در سالهای پایانی دهه 90 کشتی می گرفت، در مسابقات آسیایی و بین المللی اصلا امتیازی به حریفان نمی دید، و این نشان از توانایی او برای کسب مدال طلای جهان و المپیک داشت. اکنون یزدانی به این سطح رسیده و حضور مقتدرانه او در مسابقات بازی‌های همبستگی کشورهای اسلامی این نوید را به علاقه مندان می دهد که منتظر آینده درخشانی برای او باشیم. او می تواند به شرط اینکه خودش بخواهد.
یزدانی که اکنون به وزن 86 کیلو آمده می داند سبک مبارزات در این وزن با وزن المیپکی اش فرق دارد. در این وزن زیر گرفتن سخت و دشوار شده است. او باید به فن های نیم تنه بالا و به اصطلاح فنهای پرتابی در کشتی فرنگی روی بیاورد. احتمال دارد یزدانی با توجه به جوانی در سالهای آتی به وزن بالاتر هم کوچ کند که در این صورت این شیوه مبارزه برای او کارسازتر است.
علاقه مندان کشتی ایران سالها منتظر مبارزه یزدانی با جوردن باروس آمریکایی، قهرمان جهان و المپیک بودند اما این اتفاق نیفتاد و با تغییر وزن یزدانی این اتفاق هیچ وقت نخواهد افتاد، از سوی دیگر وقتی یزدانی به 86 کیلو آمد، سعدالله یف کشتی گیر نامدار روس هم به یک وزن بالاتر رفت تا بار دیگر علاقه مندان کشتی، مبارزه ای دیدنی و حساس را از دست دهند، اما مسلما هر کدام از قهرمان روس که مفتخر به پوشیدن پیراهن تیم ملی روسیه شوند دیداری جالب و رؤیایی را با یزدانی خواهند داشت. از سوی دیگر یزدانی به شدت منتظر مبارزه با دیوید تیلور برای انتقام شکست است. به جبران شکست در مسابقات جام جهانی کرمانشاه وعده دیدار در مسابقات جهانی 2017 در فرانسه.
گزارش : سید حسین امامی