تداوم حضور اردوغان بر مسند ریاست

بعد از چندین ماه تبلیغات انتخاباتی در ترکیه و افزایش تنش بین احزاب و شخصیت‌های سیاسی شناخته شده در این کشور و به وجود آمدن دو قطبی در جامعه، در نهایت در روز یکشنبه ۲۴ اردیبهشت ۱۴۰۲ مصادف با چهاردهم می ۲۰۲۳ در سراسر ترکیه انتخابات برگزار شد. از آنجایی که هیچکدام از سه نامزد موفق نشدند آرای لازم ۵۰ درصد به اضافه یک را کسب کنند همانطور که تا حدودی از قبل قابل پیش بینی بود دو مرحله‌ای شد. امروز یکشنبه هفتم خرداد ۱۴۰۲(۲۸ می ۲۰۲۳) انتخابات مجددا برگزار خواهد شد . باید در انتظار بود تا دید کدام یک از دو نامزدی که به فینال رسیدند برای پنج سال آینده در کاخ ریاست جمهوری مستقر شوند.
انتخابات ترکیه توجه خیلی‌ها را در داخل ترکیه و کشورهای همسایه از جمله ایران و سطح جهانی به خود جلب کرده است تا جایی که آن را یکی از مهمترین رویدادهای انتخاباتی قرن بیست و یکم قلمداد کردند که در بر گیرنده نکاتی حائز اهمیت به شرح زیر است:
۱- درصد بالای شرکت کنندگان - در انتخابات دو هفته قبل، از ۶۴ میلیون واجدین شرایط برای رای دادن،  ۸۸ درصد واجدین شرایط شرکت کردند گر چه بعضی‌ها تعداد بالای شرکت ‌کنندگان را ناشی از ماده ۲۵ قانون شماره ۲۹۸ احکام اساسی انتخابات ‌می‌دانند که عدم شرکت در انتخابات ترکیه را جرم دانسته و جریمه مالی یا محرومیت احتمالی از خدمات عمومی در نظر گرفته است ولی علت اصلی انبوه رای دهنده‌گان محدود به این قانون نیست. اگر این قانون در مورد بخشی از جامعه صادق باشد نمی‌تواند دلیل اصلی برای تمام رای دهندگان در نظر گرفت. علت شرکت گسترده مردم به خاطر دو قطبی شدن شدیدی بود که بر اثر تبلیغات نامزدها بر جامعه ترکیه حاکم شده بود. در هر انتخابات با دو قطبی شدن، تعداد زیادی را به پای صندوق ‌می‌آورد برای مثال انتخابات اخیر ریاست جمهوری آمریکا، تعداد شرکت کنندگان در تاریخ انتخاباتی این کشور بی سابقه یا کم سابقه بود .
۲- دو قطبی شدن - علل متعدد برای دو قطبی شدن وجود دارد از جمله: حضور طولانی مدت اردوغان در راس هرم قدرت در ترکیه به مدت بیست سال بطوریکه از نخست وزیری وی شروع شد و به ریاست جمهوری رسید این دوران طولانی سبب خستگی روحی در مردم ترکیه شد بخشی از جامعه بر آن شدند تا تغییراتی در راس هرم بوجود آورند با توجه به این که در سال‌های اخیر اقتصاد ترکیه بعد از دورانی از شکوفایی، دچار بحران شد و با این که تحت تحریم نیست تورم بی سابقه و افسار گسیخته‌ای جامعه را در بر گرفت و بر نارضایتی افزود این مساله انگیزه‌ای شد تا فریاد مخالفان اردوغان بیشتر شنیده شود و جامعه را به دو قطب بکشانند البته زلزله پر تلفات اخیر نیز مورد تبلیغات گسترده رقبای وی قرار گرفت و مخالفان سعی کردند چهره اردوغان را تخریب و به فضاسازی شدید علیه وی دست زدند .
۳- اختلاف با غرب - اردوغان که در سال‌های ابتدایی رسیدن به قدرت وعده الحاق این کشور به اتحادیه اروپا را داده بود بعد از تلاش‌های فراوان به خاطر کارشکنی اروپایی‌ها موفق نشد به وعده اش دست پیدا کند و این ناکامی سبب شد بتدریج از غرب نا امید و سر خورده بشود نگاه به شرق در دولت ترکیه تقویت شد به این ترتیب بین ترکیه و غربی‌ها کدورت بروز کرد .
در این انتخابات غربی‌ها برای حذف وی، از رقیب انتخاباتیش شدیدا حمایت کردند و در سایه تبلیغات وسیعی که علیه وی و به نفع رقیبش صورت گرفت اردوغان را در تنگنا قرار دادند تبلیغات علیه وی توسط رسانه‌های غربی به حدی بود که بی بی سی فارسی در روز انتخابات اعلام کرد: «آقای قلیچدار اوغلو نامزد یک ائتلاف گسترده اپوزیسیون شانس واقعی برای پیروزی در انتخابات امروز است.»
۴- با توجه به تبلیغات گسترده‌ای که علیه اردوغان در داخل و خارج ترکیه انجام گرفت و مشکلات داخلی ایجاد شده در زمینه اقتصادی و سیاسی به خصوص بعد از کودتای نافرجام طرفداران فتح الله گولن علیه او در سال ۲۰۱۶ و دستگیری‌های گسترده، مع الوصف رئیس جمهور ترکیه توانست با اختلاف نزدیک به پنج درصد از رقیب انتخاباتیش جلو بیفتد .
 آنچه در این یادداشت در مورد نفوذ اردوغان در ترکیه باید به آن اشاره کرد از یک سو، محبوبیت  اردوغان در بین توده‌های مردم و اقشار متوسط و پایین دست جامعه است که در اعتقادات مذهبی با اردوغان مخرج مشترک دارند و از دیگر سو، زیرکی و ذکاوت سیاسی است که اردوغان از آن برخوردار است و ‌می‌داند با برگ‌هایی که در اختیار دارد چگونه در داخل ترکیه و سطح منطقه و در روابط بین‌الملل و حفظ موازنه بین شرق و غرب از آن استفاده کند. اگر در دو هفته‌ای که از انتخابات قبل گذشت، اردوغان ‌می‌توانست دیداری با بشار اسد داشته باشد در افزایش آرایش تاثیر گذار بود ولی حمایت «سینان اوغان» یکی از سه نامزد دوره اول از اردوغان به پیروزی وی کمک خواهد کرد و احتمال قوی برنده اردوغان است.