گشت امنیت اخلاقی برای جلوگیری از ایجاد دو قطبی در جامعه است

«معصومه ظهیری» استاد حوزه و دانشگاه در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا درباره استقرار مجدد گشت ارشاد گفت: در آستانه ماه محرم هستیم هر بار که فصل و یا زمان شرایط خاصی را دارد نیروهای امنیتی و انتظامی جامعه موظف هستند بستر و عرصه را برای اجرای این رویداد و شرایط فراهم کنند به طور مثال وقتی ایام اربعین می‌شود، مرزها و خروجی‌های کشور شرایط ویژه به خود گرفته و نیروهای کنترل و بازرسی در مرزها بیشتر می‌شود. همچنین برخی اوقات ممکن است در حوادث غیرمترقبه این اتفاق بیفتد و طبیعتا در حوادث غیرمترقبه نیز برای فراهم کردن یک شرایط طبیعی در جامعه اقدام ویژه‌ای صورت می‌گیرد، مثلا هلال احمر نیروهای خود را به صورت گسترده به این مناطق گسیل می‌کند.

وی ادامه داد: از جمله مواردی که نیروی انتظامی و نیروهای امنیت اخلاقی باید بستر جامعه را برای رویداد بزرگ محرم و صفر و مناسبت‌های اختصاص یافته به این دو ماه فراهم کنند، همین اقدامی است که مشاهده می‌کنیم. در ماه رمضان هم ما همین مانور را داریم و در ماه رمضان کنترل اماکنی که ارائه غذای گرم و. . دارند، انجام می‌شود. در ایام نوروز که بسیاری از استان‌ها که مسافرپذیری‌شان بیشتر می‌شوند، ماموریت‌های ویژه‌ای برای نهادها، ادارات و سازمان‌های مرتبط از جمله نیروهای انتظامی و امنیتی تعریف می‌کنند. در ایام محرم حتی برای ادارات برق و آب هم وظیفه تعریف شده است که در محل‌هایی که هیات‌های بزرگ فعالیت می‌کنند در آن ساعات خاموشی نداشته باشیم.

این استاد حوزه و دانشگاه با بیان اینکه ما سه نوع عرف داریم، تصریح کرد: عرف متشرعه که شرع برای آن مدل تعریف می‌کند، یک عرف قانونی داریم که براساس قانون هر کشوری تعریف می‌شود به طور مثال در ادارات اگر حتی چادر سرتان است، اما با بلوز و شلوار باشید و حجاب‌تان را رعایت کرده باشید اگرچه از نظر عرف متشرعه خطا نکرده‌اید، اما از نظر عرف قانونی و اداری، قانون را به عنوان کسی که در این اداره فعالیت می‌کند رعایت نکرده‌اید و بنابراین مسئول اداره به شما تذکر می‌دهد. عرف عمومی جامعه هم عرف ایرانی است، عرف ایرانی در ۳۱ استان کشور یک زیست بوم خاصی را دارد به طور مثال لرها، کردها، گیلک‌ها و… مدل پوشش خاصی را دارند و حداقلی برای آن‌ها تعریف شده است. عرف ایرانی برهنه بودن بخشی از بدن را معمولا نمی‌پذیرد.

ظهیری خاطرنشان کرد: بنابراین گشت ارشاد با کسانی که در روند همین عرف قانونی، عرف متشرعه و عرف ایرانی اختلال ایجاد کرده اند، برخورد می‌کرد، اما آیا این برخوردها همیشه خوب بوده است یا اینکه آیا برای آن‌ها مدلی تعریف شده که اگر این برخورد منجر به مقاومت از سوی فرد شد یا با کسی که عذر قابل قبولی دارد چگونه برخورد شود؟ شاید این موارد نیاز به یک بازنگری داشته باشد. البته در طول این چند سال ما قانون بازنگری و تغییر و تحولات در عفاف و حجاب را هم در شورای عالی انقلاب فرهنگی و هم در کمیسیون فرهنگی مجلس و هم در نیروی انتظامی در بحث گشت‌های اخلاقی و تامین شرایط مراقبت‌های اجتماعی داشته‌ایم.

وی در پاسخ به این سوال که آیا این بازنگری در گشت ارشاد مثبت است؟ گفت: بله، حتما مثبت است. قانونی را که مردم نپذیرند قانون فراگیری نخواهد بود. مطمئنا قانون با رعایت فرهنگ، بوم و شرایط جامعه است، اما قانون هر کشوری یک اسناد بالادستی دارد. اسناد بالادستی ما نیز قرآن، سنت و قانون اساسی و قوانین مصوبی است که هنوز نسخ نشده است. قانون باید به مدلی باشد که متوسط جامعه که اکثریت هستند، شامل حال‌شان شود.

این استاد حوزه و دانشگاه درباره استقرار مجدد گشت ارشاد گفت: چیزی به عنوان گشت ارشاد یعنی به عنوان مصطلحی که می‌گویند که گشتی آمده که زنان را بگیرد و ببرد، نداریم.

در حال حاضر گشت امنیت اخلاقی اجتماعی انتظامی داریم که یک سری ماموریت‌هایی دارد که بخشی از این موضوع همانطور که در ابتدا مطرح کردم به دلیل شرایط آماده‌سازی جامعه برای ورود به ماه محرم الحرام و صفر است تا مردم در یک فضای آرام وارد این دو ماه شده و خدایی نکرده دوگانه‌ای ایجاد نشود و دو قطبی ما محرمی هستیم و شما رعایت نمی‌کنید، بین مردم ایجاد نشود و فصل الخطاب، قانون و مجریان قانون باشند و مردم با هم درگیری نداشته باشند و کسانی که احساس مسئولیت زیادی دارند، مانند آتش به اختیارهایی که درگیر می‌شوند بتوانیم کنترل کنیم از آن طرف نیز کسانی که لجاجت دارند نیز از این طریق کنترل شوند یعنی هر دو طرف هم افرادی که خودشان را فراتر از قانون می‌دانند و هم افرادی که در مقابل اجرای قانون لجاجت دارند، توسط نیروی انتظامی کنترل شوند.

ظهیری تصریح کرد: معتقدم یک فضای خوبی ایجاد خواهد شد و در واقع فضای امنی از جهت فرهنگی و اخلاقی اجتماعی در جامعه ایجاد خواهد شد. اینکه یک کلیپی در فضای مجازی منتشر می‌شود که معلوم نیست برای چه زمانی است این در واقع همان کسانی هستند که تشویش اذهان عمومی ایجاد می‌کنند و دوست دارند از آب گل‌آلود دو قطبی که در جامعه ایجاد می‌شود ماهی خودشان را صید کنند. به نظرم به صلاح نیست که اینگونه عمل کنیم و باید همه باهم از این رویه امنیتی اخلاقی اجتماعی فرهنگی حمایت کنیم.

وی ادامه داد: یک سری تغییرات و تحولات را باید باور کنیم به هر حال نسل جوان ما با نسل مادران و مادربزرگ‌ها متفاوت است. حتی افرادی هم که چادری هستند در نوع مدل چادرها تفاوت ایجاد شده است. این تغییرات پوششی در حال حاضر نیز اعمال می‌شود، اما این تغییرات نباید با عرف متشرعه و عرف قانونی و عرف ایرانی تعارض و تزاحم نداشته باشد. ما تمرد از قانون را نمی‌توانیم عرف بدانیم.