سال چالش!

روابط دو قوه مجریه و مقننه در سالی که گذشت پر از کش مکش بود. یک استیضاح و چندین کارت زرد برای وزرای دولت در کنار احضارهای پیاپی آن ها به مجلس نشان از تنش در روابط دولت مجلس در دومین سال ریاست جمهوری روحانی داشت.

 تعامل و همکاری میان دولت و مجلس یکی از شعارهای همیشگی سران و اعضای این دو قوه است. موضوعی که به نظر می رسد در سال ۹۳ در وضعیت مطلوب قرار نداشت. کارت زرد‌ها، سوال‌ها و تذکرات مطرح درصحن علنی، مولفه خوبی برای ارزیابی این مسئله است. اگرچه مجلسی‌ها هر بار به وظیفه خطیر نظارت‌ در مقابل دولت قرار گرفته‌اند اما حقیقت ماجرا از پس آن معلوم است.

استیضاح سرآغاز چالش دولت و مجلس
واضح‌ترین مصداق این مدعا استیضاح فرجی دانا وزیر علوم و ماجرای رای اعتماد ندادن‌ها به گزینه‌های پیشنهادی روحانی بود.

در آن مورد تلاش‌های هیات رییسه مجلس - جلسه سه‌جانبه با حضور علی لاریجانی، استیضاح‌کنندگان و وزیر علوم – هم به جایی نرسید و تعویق یک ماهه در انجام استیضاح کاری از پیش نبرد.

افشاگری در خصوص بورسیه‌های غیرقانونی و وجود نام ۱۰ نماینده در این فهرست عزم استیضاح کنندگان را جمع‌تر کرد و اختلاف ایجاد شده در فراکسیون رهروان نیز عامل مضاعفی شد – فاصله گرفتن باهنر از رهروانی‌ها و نزدیک شدن به طیف پایداری – تا استیضاح انجام و وزیر عزل شود.

دفاع تمام قد دولت روحانی از وزیر علوم هم ثمری نداشت و مخالفان نیز کوتاه نیامدند. بعد از استیضاح نیز روحانی محمود نیلی احمد آبادی را به مجلس معرفی و تاکید کرد که «دولت؛ اهل لجبازی نیست» و «افکار عمومی قضاوت خواهد کرد.» با این حال سومین وزیر پیشنهادی علوم نیز رای نیاورد.

آنچه در جلسه رای اعتماد به او گذشت نشان داد که رفتار اقلیت تندرو مجلس چیزی غیر از سنگ اندازی نیست. گزینه بعدی روحانی فخرالدین آشتیانی بود که برخی با پیامک زنی به نمایندگان مجلس علیه او فضاسازی کرده و مانع از اعتماد مجلس به او شدند. کار به گزینه پنجم رسید و بالاخره فرهادی جواب داد و وزارت علوم وزیر دار شد.

کارت زرد میان دولت و مجلس حکم کرد
سوال مهردادبذرباش، نادر قاضی‌پور و فاطمه رهبر در خصوص به کارگیری افرادی در سن بازنشستگی نخستین کارت زرد امسال را نصیب «علی‌اصغر فانی» وزیر آموزش و پرورش شد.

صحن علنی مجلس در سال ۹۳ بار‌ها و بار‌ها میزبان اعضای کابینه بود اما یکی از مهم‌ترین موارد آن سوال جواد کریمی قدوسی از محمد جواد ظریف- در خصوص سخنرانی او در دانشگاه تهران و اظهار نظری در مورد هولوکاست - بود. آن روز «دیپلمات دلاور» بر «دلواپسان» هسته‌ای غلبه کرد و نماینده پایداری‌ها اگرچه قانع شده بود اما از به زبان آوردن این عبارت امتناع داشت.

با وجود همه توضیحاتی که تاکنون ظریف در خصوص مذاکرات هسته‎ای داده است، شاهد بودیم که سوالات تندرو‌ها تمامی ندارد و وزیر خارجه بار دیگر برای پاسخگوی به سوالات کریمی قدوسی به صحن رفت. گفت که اهل استدلال است و حرف بی‌حساب را نمی‌پذیرد و نهایتا با رای ۲۵ به ۸۶ خود توانست در مقابل اقلیت پایداری بایستد. علاوه بر این وکلای مجلس یک بار دیگر نیز در یک جلسه غیر علنی صحبت‌های ظریف را در خصوص روند مذاکرات هسته‎ای شنیدند.

مجلس نشینان کارت زرد بعدی را به رحمانی فضلی وزیر کشور دادند. آن هم به خاطر ساپورت پوشیدن بانوان.

بیژن زنگنه وزیر نفت نیز دو بار به مجلس رفت و بدون کارت بازگشت اما طرح استیضاح وی در یک سال گذشته هیچ وقت از دستور کار نمایندگان خارج نشد و هنوز هم عده‎ای در تلاش‌اند که او را استیضاح کنند.

وزیر اطلاعات روحانی هم از قطار احضار به مجلس جا نماند. حمید رسایی نماینده تهران و محمد جواد کریمی قدوسی از محمود علوی در خصوص علت دیدار با اعضای حزب مشارکت خبر پرسیدند. علوی یک بار دیگر نیز در صحن علنی حاضر شد و با پاسخ‌های قاطع به مخالفان خود روشن کرد که ماجرای سوال از او پر از سیاسی کاری بوده است.

او حتی در پاسخ به داد و بیداد حمید رسایی در صحن درباره شکایت وزارت اطلاعات از او به چند جمله ساده بسنده کرد: «وزارت اطلاعات از هیچ نماینده‌ای بابت سوال از وزیر شکایت نکرده، اما آیا قراردادن شبنامه‌ای پر از افترا و توهین در کازیه نمایندگان توسط نماینده، جزو وظایف نمایندگی است؟ درصورت شکایت از این فرد، آیا شکایت به‌خاطر سوال است؟ اگر نماینده‌ای مسوولیت نشریه‌ای را داشته باشد و در آن به وزیر توهین و تهمت و هتاکی و حرمت‌شکنی کند، آیا شکایت از او شکایت به خاطر سوال است؟»

از جمله دلایل حضور علوی در بهارستان سوال نمایندگان نزدیک به جبهه پایداری درباره دیدار او با برخی افراد حزب مشارکت بود و علوی با بیان اینکه «حتی با شورای حزب منحله دموکرات و کومله جلسه‌هایی داریم» آب پاکی را روی دستشان ریخت.

بعد از ماجراهای وزارت علوم، نعمت‌زاده رکورد کارت زرد گرفتن‌ها زد و در سال گذشته دو بار از مجلس اصولگرا کارت زرد گرفت. اولین بار که نمایندگان قانع نشدند مربوط به سوال حسن کامران نماینده اصفهان در خصوص علت وضعیت ناگوار بازنشستگان صنعت فولاد و عدم پرداخت مستمری آنان بود.

پس از آنکه گزارش هیات تحقیق و تفحص مجلس از خودروسازان در جلسه علنی مجلس قرائت شد و ١٣ بند تخلف خودروسازان به همراه گزارش کامل هیات به قوه‌قضاییه رفت. این پرونده نیز موضوع دیگری بود که بحث سوال و استیضاح وزیر صنعت را بر سر زبان‌ها انداخت. گذشته از این ماجرای خودروهای لوکس نیز بالاخره کار دست نعمت‌زاده داد و کارت زرد دوم را برایش به ارمغان آورد. صحبت از طرح استیضاح وی با ۵۰ امضا نیز مدت‌ها است که راهروهای بهارستان شنیده می‌شود.

علی طیب نیا، وزیر اقتصاد نیز دیگر وزیر دوکارته روحانی است. گفتنی است که در ماه‌های پایانی سال زمزمه‌های استیضاح علی‌اصغر فانی، وزیر آموزش و پرورش، بیش از همیشه شنیده می‌شد.

روابط تعاملی دولت و مجلس طی سال گذشته آنقدر بد پیشرفت که اقلیت تندرو به این همه سوال و تذکر و استیضاح قانع نشده و بعضا شخص رییس جمهور را هدف خود قرار دادند. جلسه غیرعلنی برای انتقاد به سخنان روحانی مصداق این مدعا است. ۱۸۰ نماینده از کم سواد خواندن منتقدان ناراحت بودند.
منبع:فرارو