استانهای کردنشین، سرآمد بیکاری کشور

اولین چیزی که در کلاس های اقتصاد به دانشجویان اقتصاد آموزش داده می شود، تخصیص منابع محدود به نیازهای نامحدود است. به عبارتی می­ توان گفت تعریف مرسوم اقتصاد همین جمله است. حالا این منابع خود به طور وسیع قابل تعمیم است. یکی از این منابع در ابعاد خانواده را می توان درآمد در نظر گرفت که برای نیازهای نامحدود اعضای خانوار به نحوی باید تخصیص داده شود که رفاه و مطلوبیت بتواند در حداکثر خود قرار گیرد. درآمد ماحصل کارکردن است. کار کردن یعنی استفاده از توانایی های ذهنی و جسمی جهت تولیداتی نظیر خدمات، کالا یا توزیع آن تولیدات. پس به راحتی با بیان این جمله نقش کارکردن و درآمد برای ادامه ی زندگی خانوارها کاملاً تشریح و توصیف می شود. این درآمد با توجه به نوع و میزان کار متفاوت است و منطقاً مطلوبیت حاصل هم متفاوت است، اما در هر حال مطلوبیتی کم و بیش می تواند عاید شود. حالا حالت حدی را در نظر بگیرید که درآمدی نباشد، یعنی کاری برای انجام دادن پیدا نشود. چه اتفاقی می افتد؟ درآمد که نباشد یعنی منبعی برای تأمین نیازها وجود ندارد یعنی نیازی برآورده نمی­ شود. این نیازها ممکن است حتی نیازهای اولیه و ضروری مثل خوراک و پوشاک و مسکن باشد. یعنی غذایی وجود ندارد که بخورید، پوشاکی وجود ندارد که بپوشید، سقفی وجود ندارد که زیر آن بتوانید زندگی کنید. این ها در کنار هم یعنی فاجعه انسانی. یعنی مرگ بدون مردن برای انسان ها. یعنی رنج کشیدن بسیار. در تمام دنیا به سبب این دلایل است که دولتمردان سعی می کنند آمار بیکاری را روز به روز کاهش دهند و تمام وعده هایشان در تمام دولتها حول این موضوع می چرخد. چون کار یعنی درآمد و درآمد یعنی زنده ماندن. در کشور عزیز خودمان هم این آمار و ارقام زیاد به چشم می خورد. طبق آخرین آمارهای منتشر شده در زمستان سال 1399، استان کردستان بیکارترین استان با نرخ 18.8 درصد شناخته شده است. استانی که 94 درصد مردم آن باسواد هستند. یعنی نیروی کار تحصیلکرده. رتبه های دوم و سوم هم به استان های کرمانشاه و آذربایجان غربی با نرخ های 18 و 14.7 درصد اختصاص دارد.  استان هایی که علاوه بر داشتن جمعیتی تحصیلکرده، دارای منابع طبیعی بسیار بوده و از همه مهم تر دارای مرز مشترک با کشورهای دیگر و پاسبان این مرز و بوم هستند. زمانی که نرخ بیکاری بالا می رود به معنای این است که کاری در این مناطق برای بسیاری از افراد وجود ندارد. یعنی درآمدی برای رفع نیازهای اولیه برای این افراد وجود ندارد، که این خود می تواند موجب تلاش برای پیدا کردن کار در مناطق دیگر شود. یعنی معضل مهاجرت. مهاجرت این مردم خود سبب تمرکز جمعیت در بعضی استانها و خالی ماندن مرزها می شود. یعنی کشوری بدون پاسبان. مرزی بدون نگهبان. مالی بدون مراقب. و از طرفی هم به قول یکی از دوستان هیچ مردمانی مانند مردمان خود آن منطقه نمی توانند از مرزها همانند جان عزیزان خود دفاع کنند. پس به روشنی می­ توان دید که بیکاری علاوه بر گرفتن حق زندگی و زنده ماندن از انسان ها تبعات زیادی را هم برای جامعه و کشور برجای خواهد گذاشت که توجه و سعی در رفع آن به صورت بلندمدت، نه موقت، می تواند مانع از وقوع بسیاری از بحران ها شود.
*دانشجوی کارشناسی ارشد اقتصاد دانشگاه تهران